Σάββατο 9 Ιανουαρίου 2021

"Όσα μύθια, όλα αλήθεια!" -Ένα ντοκιμαντέρ για την προφορική αφήγηση

 Η διαδικτυακή περιήγηση πολλές φορές σου αποκαλύπτει ενδιαφέροντα οπτικά ή ακουστικά αρχεία που ξεχνιούνται από το χρόνο, αλλά βρίσκονται πάντα αναρτημένα σε διαδικτυακές πλατφόρμες μια παρακαταθήκη της ανθρώπινης δραστηριότητας που νικά το χρόνο και το χώρο-σαν τα λαϊκά παραμύθια- μέχρι να καταργηθεί το πλαίσιο φιλοξενίας τους. 

Στο φως ήρθε λοιπόν ένα ντοκιμαντέρ που γυρίστηκε από κάποιους μεταπτυχιακούς φοιτητές και δασκάλους το 2010, με θέμα το λαϊκό παραμύθι και την αφήγησή του. Το ντοκιμαντέρ "Όσα μύθια, όλα αλήθεια" γυρίστηκε στα πλαίσια του μαθήματος "Σχεδιασμός και παραγωγή εκπαιδευτικού βίντεο" του ΔΠΜΣ, του Διατμηματικού Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών, στα πλαίσια της θεματικής ενότητας-αντικειμένου "Τεχνολογία της Επικοινωνίας και της Πληροφορίας για την Εκπαίδευση" με επόπτη τον καθηγητή Βασίλη Κοσμόπουλο και Ομάδα Παραγωγής τους: Βασιλική Αλεφαντινού, Αλέξανδρο Αναστασόπουλο, Ελευθερία Μαλισιόβα, Ευθαλία Μουχτάρη, Κωνσταντίνο Ντεκώ και Αγγελική Χατήρα. 

                  Η γιαγιά Βασιλική Λαπούση (συγγενής μέλους της ομάδας παραγωγής)

Πρωταγωνιστές του παρόντος οπτικοακουστικού υλικού είναι άνθρωποι που αποτέλεσαν την πρώτη γενιά των νεο-αφηγητών στον ελλαδικό χώρο, ο Στέλιος Πελασγός, η Σάσα Βούλγαρη, η Μάνια Μαράτου, εκπρόσωποι της δεύτερης γενιάς όπως ο Δημήτρης Β. Προύσαλης, ο κουκλοπαίχτης πάνω από 40 χρόνια Τάκης Σαρρής και η γιαγιά Βασιλική Λαπούση από τον Πύργο Ιθώμης-Άγιο Ακάκιο Καρδίτσας στην οποία οφείλεται ο τίτλος του ντοκιμαντέρ καθώς και μια δασκάλα μέλος της Ομάδας παραγωγής που δυστυχώς δεν μπορώ να ανακαλέσω το όνομά της. 

Το ντοκιμαντέρ, αν και ερασιτεχνικό-δηλαδή φτιαγμένο από μη επαγγελματίες γνώστες του είδους, αλλά στα πλαίσια δημιουργίας ενός εκπαιδευτικού υλικού- έχει μια σημαντική προσφορά, καθώς στη ροή του καταπιάνεται με τη μεταφορά-κατάθεση απόψεων και γνωμών για το λαϊκό παραμύθι και την αφήγησή του από την εμπειρία των συμμετεχόντων προσώπων, αφού αναφέρεται σπονδυλωτά σε θέματα όπως:

α) στη λειτουργία του παραμυθιού μέσα στην κοινότητα

β) στην τεχνική και τα μέσα της αφήγησης

γ) στο παραμύθι και την εκπαίδευση

δ) στο θεραπευτικό ρόλο του παραμυθιού

ε) στον κοινωνικό ρόλο του παραμυθιού

στ) στην κούκλα και το παραμύθι 

Αφήγηση "Το λιοντάρι κι ο ξυλοκόπος" (Κύπρος)

Παρουσιάζονται αποσπάσματα από αφηγήσεις:

α) στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης στο Κολωνάκι (Σάσα. Βούλγαρη), 

β).στην 5η Γιορτή Παραμυθιών το 2007 στην Κέα (Στέλιος Πελασγός, Ben Haggarty), 

γ) στον Παραμυθώνιο του 2010 στο Λόφο του Φιλοπάππου (Μάνια Μαράτου), 

δ) στις Βραδιές Παραμυθιών ΚΕΘΕΑ το 2010 στην Πλατεία Αμερικής (Δημήτρης Β. Προύσαλης),

ε) αποσπάσματα από την παράσταση "Τα τρία γουρουνάκια" του Θεάτρου της Κούκλας              

(Τάκης Σαρρής, Μίνα Σαρρή, Σοφία Σαρρή) στα Κάτω Πατήσια

στ) αφηγήσεις από το 10ο Δημοτικό Σχολείο Καλλιθέας. 

                            Ο Τάκης Σαρρής, ιδρυτής του ΘΕΑΤΡΟΥ ΤΗΣ ΚΟΥΚΛΑΣ από το 1978

Στο παρόν υλικό ο γράφων έχει τη χαρά να αφηγείται δύο ολόκληρες ιστορίες: Σε σπονδυλωτή διακοπτόμενη ροή, ανάμεσα στις θεματικές ενότητες του ντοκιμαντέρ, το λαϊκό παραμύθι "Ο Ξυλοκόπος και το λιοντάρι" (Κύπρος) και "Ο παραμυθάς στην άκρη του Κόσμου (Περσία). 

 
Αφηγήσεις στην αυλή του ΚΕΘΕΑ (2010)

Σε συνθήκες πανδημίας λόγω Covid 19 και μεταλλαγμένων στελεχών του (των ιών ή και των κυβερνήσεων...), η κοινωνική λειτουργία-σημασία της αφήγησης μπορεί να υπονομεύεται λόγω απουσίας του φυσικού πλαισίου συναντήσεων, που είναι η ζωντανή κοινότητα απεύθυνσης του παραμυθά, αλλά η ανάγκη να ακούγονται ιστορίες ξεπερνά τα μέσα δια των οποίων αυτές κοινωνούνται στην παρούσα πραγματικότητα και στις υφιστάμενες συνθήκες. Η αναγκαιότητα τού "Να ακούγονται οι ιστορίες" υπερτερεί τού "Πώς ακούγονται οι ιστορίες;" Τα αναφερόμενα από τις παρούσες μικρές "συνεντεύξεις", αν και ακούστηκαν 10 χρόνια πριν, το 2010 (σε παραγωγή του 2011), σε καμιά περίπτωση δε χάνουν τη σημαντικότητά τους, αφού αφορούν διαχρονικά ποιοτικά γνωρίσματα του λαϊκού παραμυθιού και συστατικά στοιχεία της ζωντανής προφορικής αφήγησης.

Ολόκληρο το βίντεο που προέκυψε από την ενδιαφέρουσα καταγραφή δέκα χρόνια πριν -το μακρινό και αλλιώτικο 2010- διάρκειας 26.07 λεπτών, μπορεί κανείς να το δει ολόκληρο αν πληκτρολο-γήσει στο google και στη διεύθυνση: 

https://vimeo.com/24716485

 
Η εκφώνηση της εισαγωγής με την ηχητική επένδυση-χαλί, αποτελεί μέρος εισόδου (intro)
 της ραδιοφωνικής εκπομπής σε εβδομαδιαία βάση
 
ΠΑΡΕ ΤΙΣ ΛΕΞΕΙΣ ΜΟΥ, ΔΩΣ' ΜΟΥ ΤΟ ΧΕΡΙ ΣΟΥ-
ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ ΑΠ' ΤΙΣ ΓΩΝΙΕΣ ΤΗΣ ΓΗΣ 

με τον Δημήτρη Β. Προύσαλη
 με ζωντανές στον αέρα αφηγήσεις λαϊκών παραμυθιών 
συνοδευμένες από ένθετους μουσικούς σχολιασμούς

από τον Ραδιοφωνικό Σταθμό της Εκκλησίας της Ελλάδος
89.5 FM

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου