Ανθολογία Πασχαλινού Διηγήματος-Το Πάσχα των Ελλήνων μέσα από τη γραφή της Γενιάς του 1880

Α΄ έκδοση: Απρίλιος 2021

Ανθολόγηση: Δημήτρης Φιλελές

ISBN: 978-960-626-403-0

σ.246 

(με ψηφιακό δίσκο προφορικής ανάγνωσης)

Εκδόσεις ΠΗΓΗ

Το παρόν ιστολόγιο διακρίνεται για την ιδιαίτερη-"ορκισμένη" κινητικότητά του γύρω από την αφηγηματική προφορικότητα του λαϊκού λόγου-με τη μορφή των λαϊκών παραμυθιών, των μύθων, των θρύλων και των λαϊκών παραδόσεων-τη ζωντανή παραστατική του προσέγγιση, την επιστημονική-ερευνητική του πλαισίωση, την εκδοτική του προβολή και αναφορά και την πολυεπίπεδη ανάδειξή του, λαογραφικά φιλολογικά, εκπαιδευτικά, καλλιτεχνικά, κοινωνικά και πολιτιστικά.

Η σημερινή ανάρτηση γίνεται κατ' εξαίρεση και αφορά την εξαιρετική δουλειά που παρουσιάζεται στη συλλογή "Ανθολογία Πασχαλινού Διηγήματος" του καλού αδερφικού φίλου Δημήτρη Φιλελέ,  ποιητή και πεζογράφου, πρόσφατα δάσκαλου εν "αποστρατεία" και τα τελευταία χρόνια πολύτιμου συνεργάτη στις παραστατικές προτάσεις αφήγησης μέσα από τη λογική των θεματικών "Κύκλων" όπως αποτυπώνεται η κοινή μας συνάντηση και διαδρομή στα έργα που έχουν ήδη παρουσιαστεί στο κοινό: "Του Κωνσταντή: Η ιστορία μιας υπόσχεσης, μιας κατάρας και μιας επιστροφής", "Θρύλοι για την Άλωση της Πόλης" και  το δρομολογούμενο "Όταν το 21 αφηγείται: Μύθοι, θρύλοι και άγνωστες ιστορίες του Θόδωρου Κολοκοτρώνη στο δρόμο της λευτεριάς», με τους πρωτότυπους και συγκινητικούς, υποβλητικούς του στίχους και βέβαια με τη μοναδική και καταλυτική μουσική έμπνευση και σύνθεση του τραγουδοποιού, μουσικού και ερμηνευτή Φίλιππου Πλακιά (βλ. προηγούμενες αναρτήσεις).

Η "Ανθολογία Πασχαλινού Διηγήματος" αποτελείται από είκοσι κλασικά κείμενα των εκπροσώπων της Γενιάς του 1880, η οποία αποτέλεσε τη βάση της νεοελληνικής λογοτεχνικής παραγωγής.  Συνέδεσε την εποχή του 19ου αιώνα που έσβηνε-στην αυγή του 20ου αιώνα που ανέτειλε με γρήγορους μετασχηματιστικούς ρυθμούς αλλά και αγκυλώσεις στην κοινωνία, την ιστορία, τον πολιτισμό της χώρας. Σε μια εποχή σαν τη δική μας-στον 21ο αιώνα που το ζήτημα των ταυτοτήτων και των εκφράσεων-όλων των αποχρώσεων, μορφών, επιπέδων και αποτυπώσεων, τίθεται διαρκώς στο επίκεντρο μιας αμφιλεγόμενης αυτοαναφοράς με ισοπεδωτικούς πολλές φορές ή κατά κόρον ετεροπροσδιορισμούς και ακυρώσεις των άλλων "μη ομοούσιων", η Γενιά του 1880 μέσα από το χαρακτήρα και την ατμόσφαιρα των γραφών της, μας αναγάγει σε μια ψυχογραφία των ηθών, με επίκεντρο-με αφορμή την άνω αναφερόμενη έκδοση και ανθολογημένη συλλογή- την περίοδο του ελληνικού Πάσχα τόσο στα πλαίσια της ζωής στην ύπαιθρο όσο και της αναδυόμενης τότε νέας αστικής συμβιωτικής ζωής. Το τελευταίο χαρακτηρίζεται από μια ιδιαίτερη συναισθηματική και ψυχολογική φόρτιση, μια εσωτερική διάσταση του Πάθους που αποζητά και εκφράζει την συμπάσχουσα πορεία προς τη λυτρωτική Ανάσταση, προσωπικής και μεταφορικά συμβολικής μέσα από το ξεδίπλωμα της Μεγάλης Εβδομάδας. 

Άσχετα με το βαθμό, την ποιότητα, το βάθος, την κατανόηση και την εκδήλωση της θρησκευτικής συνείδησης του καθένα, τούτη η περίοδος διακρίνεται από ξεχωριστά χαρακτηριστικά γνωρίσματα τόσο του συναισθήματος όσο και της περιρρέουσας ατμόσφαιρας που το μορφοποιεί, το μπολιάζει και το χρωματίζει, σε τέτοιο βαθμό ώστε η ειδολογική του "διαφορετικότητα" να το ξεχωρίζει από τα υπόλοιπα ανάλογα, όχι σε επίπεδο "ανωτερότητας" του δόγματος, αλλά της "ποιότητας" του περιεχομένου που το προσδιορίζει ταυτοτικά. 

Η παρούσα Ανθολογία παρουσιάζει λοιπόν τούτη την πλούσια, ιδιαίτερη και μοναδική εσωτερική ατομική διαδρομή της έντασης, του αναστοχασμού, της ανάτασης και τελικά της λύτρωσης μέσα από την ηθογραφία των πρωταγωνιστών των έργων των Α. Παπαδιαμάντη, Α. Μωραϊτίδη, Δ. Κρυστάλλη, Α. Καρκαβίτσα, Δ. Καμπούρογλου, Κ. Παλαμά, Ζ. Παπαντωνίου, Γ. Ξενόπουλου, Ν. Λαπαθιώτη, Κ. Θεοτόκη, Π. Νιρβάνα, Α. Λασκαράτου, Χ. Χρηστοβασίλη και Α. Δάφνη. Έχει μετεγγραφεί γλωσσικά και αποδοθεί στην κοινή νεοελληνική, χωρίς όμως να χάνει την ποιότητα της γραφής και του ύφους καθώς η πρόθεση είναι να γίνει πρόταση γνωριμίας και γέφυρας προς τις νεότερες γενιές αναγνωστών, φίλων της λογοτεχνίας που δυσκολεύονταν μέχρι σήμερα από τα όποια εμπόδια μιας "ξένης", ανοίκειας, καθαρευουσιάνικης γραφής. Σεβαστό είναι πάντα το ύφος της αυθεντικότητας των συγγραφέων αλλά η φιλολογική προσέγγιση που επιθυμεί να υπηρετήσει και τη μορφή των κειμένων, αφορά άλλο κλάδο και επίπεδο της λογοτεχνίας. Η ουσία της παρούσας "πρότασης" επικεντρώνεται στη συμβατότητα της γλωσσικής πρόσβασης, συνοδεύεται από υποσέλιδο επεξηγηματικό γλωσσάρι και σημειώσεις για την αναγνώριση και κατανόηση του πλαισίου μέσα στο οποίο κινείται η κειμενική γραφή της κάθε υπόθεσης πλοκής. Πρόκειται δηλαδή για μια καινούργια δημιουργία του λόγου. Η πρότερη γλωσσική μορφή των αρχικών κειμενικών γραφών ήταν απαγορευτική αλλά και τα ίδια τα κείμενα της συγκεκριμένης αναφοράς ήταν δυσπρόσιτα, αφού καταχωνιάστηκαν από το χρόνο σε αυτούσια ή συλλογικά έργα πολλών δεκαετιών πριν το 2000 και ήταν δύσκολο να εντοπιστούν. Παράλληλα η "Ανθολογία Πασχαλινού Διηγήματος" λειτουργεί ως συγκεντρωτικός άξονας αναφοράς άμεσα συνδεδεμένου στην τρέχουσα περίοδο δημιουργώντας μια λογοτεχνική ατμόσφαιρα που με τη δύναμη του διηγηματικού λόγου υφαίνει κόσμους συναισθημάτων, προβολών και πνευματικών οντολογικών προσδιορισμών  όπως ξέρει μοναδικά να προσφέρει αυτός ο "πλασματικός" αλλά ταυτόχρονα προβλητικός κόσμος της γραπτής δημιουργικής έκφρασης.

Η ανθολογία αυτή έχει εισαγωγικό σημείωμα από τον μεγάλο δάσκαλο-φιλόλογο Χρίστο Γ. Ρώμα ενώ

το έργο συμπληρώνεται από ψηφιακό δίσκο σε μορφή mp3 που αποτελεί μια καινοτομική πρόταση από μόνη της: Άρει τους όποιους υπαρκτούς και αναπόφευκτους αποκλεισμούς στην πρόσβαση έργων της ελληνικής λογοτεχνικής παραγωγής και πεζογραφικής ιστορίας αφού το καθιστά προσβάσιμο σε μια μεγάλη γκάμα ευπαθών ομάδων συμπολιτών μας, τόσο σε ανθρώπους με δυσκολίες στην όραση, με κινητικές δυσχέρειες ή επιπτώσεις από την επέλαση του γήρατος.

Τα περιεχόμενα διηγήματα:

Ανδρέας Λασκαράτος - Όνειρο
Αλέξανδρος Μωραϊτίδης - Άρατε Πύλας
Αλέξανδρος Μωραϊτίδης - Ο κυρ Μανωλάκης
Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης - Εξοχική Λαμπρή
Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης - Ο Αλιβάνιστος
Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης - Πάσχα ρωμέικο
Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης - Το Χριστός Ανέστη του Γιάννη
Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης - Υπό την βασιλική δρυ
Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης - Χωρίς στεφάνι
Δημήτριος Καμπούρογλου - Η διπλή γιορτή
Κωστής Παλαμάς - Θάνατος παλικαριού
Χρήστος Χρηστοβασίλης - Η Πασχαλιά της λευτεριάς
Ανδρέας Καρκαβίτσας - Πάσχα στα πέλαγα
Παύλος Νιρβάνας - Χριστός Ανέστη
Γρηγόριος Ξενόπουλος - Το πρώτο μου Πάσχα
Κώστας Κρυστάλλης - Το Πάσχα στον Πίνδο
Κωνσταντίνος Θεοτόκης - Αμάρτησε;
Ζαχαρίας Παπαντωνίου - Η αδελφή του Νυμφίου
Αιμιλία Δάφνη - Μαριάμ
Ναπολέων Λαπαθιώτης - Η θυσία

Τα έσοδα από τα δικαιώματα του συγγραφέα προσφέρονται εξ οκλοκλήρου στην ΚΙΒΩΤΟ του ΚΟΣΜΟΥ

Καλή ανάγνωση με πολλές πολλαπλές Αναστάσεις!

 

 

Ο ρόλος του βιβλίου στην περίοδο της καραντίνας: Διαδικτυακή συζήτηση των εκδόσεων ΕΥΜΑΡΟΣ-Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου 2021

Στα πλαίσια της Παγκόσμιας Ημέρας Βιβλίου-23 Απριλίου-οι εκδόσεις ΕΥΜΑΡΟΣ ανταποκρίθηκαν στην πρωτοβουλία της πρόσκλησης του Συλλόγου Κοινωνικής και Πολιτιστικής Παρέμβασης ΘΡΥΑΛΛΙΔΑ στο Θησείο και διοργάνωσαν την Παρασκευή 23/4, μια βραδιά Διαδικτυακής συζήτησης, με προσκεκλημένους τους και τις συγγραφείς του συλλογικού τόμου 

"42 ΚΕΙΜΕΝΑ ΚΑΡΑΝΤΙΝΑΣ" 

ο οποίος κυκλοφόρησε και παρουσιάστηκε τον Ιούνιο του 2020, εν μέσω πανδημίας του Covid 19.

Η συζήτηση ενταγμένη στα πλαίσια της προαναφερόμενης Παγκόσμιας Ημέρας και συνδεδεμένη τόσο με τη θεματική έκδοση όσο και με την ζωντανή, τρέχουσα, περιρρέουσα ατμόσφαιρα, είχε θέμα: 

"Ο ρόλος του βιβλίου στην περίοδο της καραντίνας" 

και μπορείτε να την παρακολουθήσετε στον σύνδεσμο πατώντας εδώ:

https://www.youtube.com/watch?v=ckv7b_XYA3M&t=3s

Στο κάλεσμα ανταποκρίθηκαν και συμμετείχαν 14 συνολικά συγγραφείς του συλλογικού τόμου από την Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη, το Μεσολόγγι, την Κρήτη και το Παρίσι που βρέθηκαν κάτω από την κοινή σκέπη της έκδοσης και  τη συζήτηση συντόνισε ο εκδότης Πέτρος Κακολύρης, ενώ καλωσόρισε και χαιρέτισε εκ μέρους της ΘΡΥΑΛΛΙΔΑ ο Λάμπρος Φίλιος.

Τα κείμενα της συλλογικής έκδοσης ήταν το αποτέλεσμα της πρόσκλησης των εκδόσεων ΕΥΜΑΡΟΣ με την έναρξη της πανδημικής κρίσης, προς τους ήδη συγγραφείς-συνεργάτες του να τοποθετηθούν λογοτεχνικά εσώστρεφα και εξώστρεφα εκφράζοντας την αντανάκλαση των πρωτόγνωρων συνθηκών στον εγκλεισμό που προκλήθηκε από τον κορονοϊό. Το περιεχόμενο όλων των κειμένων του βιβλίου, αναρτήθηκε σε πρώτο βαθμό με τη σειρά που στάλθηκαν στην ιστοσελίδα των εκδόσεων και αμέσως μετά έγιναν ένα "σώμα" γραφής αποτυπωμένο στο χαρτί πια, που συμπεριέλαβε όσα κείμενα στάλθηκαν από τους συνεργαζόμενους συγγραφείς του Εύμαρου. 

Η έκδοση αποτέλεσε μια προσπάθεια να σταλεί στο αναγνωστικό κοινό ένα μήνυμα αισιοδοξίας και ελπίδας πως η λογοτεχνία και η ζωή συνεχίζονται ακόμη και μέσα από τις πιο αντίξοες συνθήκες και πως η γραφή και η ζωή-όπως αποτυπώνεται μέσα από αυτήν-δεν εγκλωβίζονται και δεν περιορίζονται όπως και οι ιδέες. 

Τα περιεχόμενα κείμενα διακρίνονται από μια ποικιλομορφία έκτασης, ύφους, γλώσσας, ατμόσφαιρας, θεματικής επικέντρωσης και τοποθέτησης και παρουσιάζουν τον πλούτο των συμμετεχόντων/ουσσών συγγραφέων, άλλοτε με σοβαρότητα του δραματικού ρεαλισμού κι άλλοτε με τη σοβαρότητα που υποκρύπτεται αναδυόμενη στο χιούμορ, με τη γενική ευχή των εκδόσεων αλλά και όλων μας να μην χρειαστεί να ξαναγραφτεί ένα βιβλίο με τέτοια αφορμή...

Για την ιστορία οι συμμετέχοντες της συλλογικής έκδοσης του βιβλίου: 

"42 ΚΕΙΜΕΝΑ ΚΑΡΑΝΤΙΝΑΣ" 

Βασίλης Δ. Αναγνωστόπουλος, Επαληθεύονται τα παραμύθια;

Γιώτα Αναγνώστου, Ψιλά γράμματα

Λιάνα Ανδρεοπούλη, Ακροβασίες

Αλέξανδρος Βαναργιώτης, Η συνάντηση

Τάσος Δ. Βασιλείου, Αλλαγή προγράμματος

Στάθης Β. Βλαχάκος, Η επιστροφή της φύσης

Κώστας Ξ. Γιαννόπουλος, Μίμος, ο ηθοποιός της σιωπής

Νίκος Γραικός, Ο χορός της ζωής και του θανάτου

Ναταλία Δεδουσοπούλου, Ένα παραμύθι για τον Κορωνοϊό

Ειρήνη Δερμιτζάκη, Ο θόρυβος της πανδημίας

Ζαχαρούλα Δημητράκου, Η κυρία Θάλεια του Ραλφ

Νεοκλής Δημόπουλος, Δύτες και μεταλλωρύχοι

Λίζα Διονυσιάδου, Για τη ζωή και το θάνατο

Γεωργία Δρακάκη, Ένα ζευγάρι γόβες για τον Γιάννη

Γιώργος Δρόσος, Η μπαλάντα του οικόσιτου πιγκουίνου

Αντωνία Ζεβόλη – Νταουντάκη, Το θηρίο

Χριστίνα Ιωάννου, Όταν το αυτονόητο θεωρείται πολυτέλεια

Μαίρη Κακολύρη, Ε! εσύ 19

Ευμορφύλη Καρκαλέτσου, Καραντάνι

Μανόλης Κατεινάς, Σάντερλαντ

Ζωή Κατσιαμπούρα, Ιός και φόβος

Γιώργος Κοντόπουλος, Καταδρομική

Ελένη Κολέθρα, Ο covid-19 ειδωμένος από άλλα μάτια

Δημήτρης Κουκουλάς, Κι όμως αυτός ο βόμβος

Ιωάννης Κουτεντάκης, Ο χρόνος που μένει

Ελένη Λιντζαροπούλου, Η κανονικότητα ενός υιού

Σωσώ Μακρή, Ημερολόγιο απομόνωσης. Το μαύρο σύννεφο

Μαρία Εμ. Μαραγκουδάκη, Από άλλο αιώνα

Γιώργος Μπουγελέκας, Έξοδος

Ελένη Νανοπούλου, Μόνες μας

Μαριάννα Παπουτσοπούλου, Κουτσά στραβά

Λέανδρος Πολενάκης, Ο Ντοστογέφσκι στα χρόνια του κορονοϊού

Κώστας Ποντικόπουλος, Μπέργκαμο – Κούρβα, Πιζάνι Ρέκβιεμ

Ειρήνη Προκοπίου, Η γραμματική των χρόνων

Δημήτρης Προύσαλης, Ο Κότσυφας που έφερε την Άνοιξη

Θούλη Στάικου, Τα φώτα βαριά

Μαρία Τζαρδή, Η πληγή

Μαρώ Τριανταφύλλου, Ιώβ ή Υπόληψις

Ευρυδίκη Τρισόν – Μελσανή, Μέρες του ’20

Θοδωρής Τσάτσος, Η λίστα της αγκαλιάς

Νίκος Χαρτοματσίδης, Η καραντίνα

Μαρία Χασιώτη, Όταν οι Πολιορκημένοι παίξανε το Χάρωνα

Το βίντεο της παρουσίασης της συλλογής από τον  Ιούνιο του 2020, όπου οι συγγραφείς διαβάζουν αποσπάσματα από τα κείμενά τους μπορείτε να βρείτε αντιγράφοντας και επικολλώντας στο Goggle: 

https://youtu.be/iisSD096EZw

Η δική μου συνεργασία με τις εκδόσεις ΕΥΜΑΡΟΣ αποτυπώνεται στην κυκλοφορία των δύο θεματικών συλλογών με παραμύθια λαϊκά το 2020 και το 2017:

1η έκδοση: Δεκέμβριος 2020

1η έκδοση: Δεκέμβριος 2017

2η έκδοση: Ιούλιος 2020

 Τα βιβλία αυτά μπορούν να αποσταλούν στο σπίτι ή το γραφείο σας

με μια κλήση στα τηλέφωνα

210 97 08 811 / 6984 91 16 22

χωρίς χρέωση των μεταφορικών για τις παραγγελίες εντός Αττικής

Επίσης μπορείτε να τα προμηθευτείτε από τον ιστότοπο των εκδόσεων ΕΥΜΑΡΟΣ

http://www.evmarosbooks.gr/

Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου: 23 Απριλίου 2021

Ο βιβλιογραφικός "χάρτης" της σχέσης του γράφοντα με την εκδοτική παραγωγή 

(προσωπική, συλλογική και σε επιμέλεια)

[τα έσοδα από τα δικαιώματα του συγγραφέα των προσωπικών τίτλων έκδοσης, 

προσφέρονται για λόγους αρχής, εσαεί σε φορείς κοινωνικού χαρακτήρα]

Οι Παγκόσμιες ή Διεθνείς Ημέρες έχουν θεσπιστεί από επίσημους φορείς και οργανισμούς ως πολιτιστική πρόταση ή ως επιτυχημένη διεκδίκηση προβολής και διάχυσης κεντρικών θεμάτων-ζητημάτων, που επιζητούν την ανθρώπινη προσοχή και λειτουργούν ως ορόσημο επαγρύπνησης ή φάροι οδηγοί για τη δρομολόγηση στάσεων, την τροποποίηση ή ενίσχυση συνειδήσεων για την κατάκτηση ή προάσπιση κομβικών αντικειμένων-σχέσεων και καταστάσεων, που αφορούν την ποιότητα του πολιτισμού με τη γενικότερη εννοιολογική προσέγγιση του όρου ως ορισμός και περιεχόμενο. 

Χαρακτηρίζονται από μια διττή αντιθετική υπόσταση που θα μπορούσε να υποστηρίξει κανείς πως λειτουργεί αυτοϋπονομευτικά ή ετεροχλευαστικά αν προσέξει τη σοβαρότητα του τιθέμενου θέματος που αναδεικνύουν ή σηματοδοτούν, αλλά παράλληλα και την αντανάκλαση της αντιμετώπισής τους από το ανθρώπινο είδος-ατομικά και συλλογικά-στην πραγματικότητα του κόσμου. Πολύ σοβαρά και καίρια ζητήματα κοινωνικής συνύπαρξης ή παγκόσμιας οικολογικής επίδρασης όπως πχ η προστασία του περιβάλλοντος, και το φαινόμενο της ερημοποίησης των εδαφών, η μείωση των φυσικών καταστροφών, η καταπολέμηση και εξάλειψη της φτώχειας ή του trafficking, τα δικαιώματα της παιδικής ηλικίας, η ισότιμη αντιμετώπιση των ΑΜΕΑ,  η ασφάλεια και υγεία κατά την εργασία, ενάντια στον αναλφαβητισμό αλλά και θέματα με άξονα ξεκάθαρο τον κόσμο του πολιτισμού (Ημέρα Θεάτρου, Ποίησης, Αφήγησης κλπ), θέματα επίκαιρα, σύγχρονα και παρόντα που αντιμετωπίζονται απαξιωτικά και αρνητικά, αποσιωπώνται ή σταθερά βάλλονται στην πράξη από επιλεγμένες πολιτικές στρατηγικές, φιλοσοφικές αντιλήψεις και κρατικές ή διεθνείς πρακτικές.

Η συγκεκριμένη ¨εορταζόμενη" ημέρα λοιπόν, η Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου-23 Απριλίου- θεσπίζεται για πρώτη φορά το 1995 από την UNESCO, και συμπίπτει με την ημέρα θανάτου δύο μεγάλων λογοτεχνικών μορφών του Μιγκέλ Θερβάντες και του Ουίλιαμ Σαίξπηρ. Αν κανείς αναλογιστεί τη θέση που κάποτε βρισκόταν ως κοινωνικό  αγαθό-αίτημα προς επίρρωση του πολιτισμού, αλλά και της κατάστασης που βρίσκεται σήμερα το ΒΙΒΛΙΟ και ο ευρύτερος ζωτικός του "χώρος", και μάλιστα σε συνθήκες παγκόσμιας υγειονομικής κρίσης, θα διαπιστώσει πως η θέση του ποιοτικά παρουσιάζει μια αστάθεια και μια αναδυόμενη επικινδυνότητα απαξίωσης στην πράξη. Το ΒΙΒΛΙΟ έχει παράλληλους κόσμους μέσα από τους οποίους υφίσταται και αναπνέει επιζητώντας την επιβίωση και την ευόδωση, τη θετική ολοκλήρωση της ουσιαστικής του πραγμάτωσης ως αντικείμενο και σχέση: 

α) τον κόσμο των εμπνευστών-δημιουργών του, που είναι οι συγγραφείς όλων των διαμετρημάτων. 

β) τον κόσμο των υλικών και μορφικών "αναδόχων" του: εκδότες, διορθωτές, γραφίστες, εικονογράφους, επιμελητές, μεταφραστές, τυπογράφους, βιβλιοδέτες κλπ  

γ) τον κόσμο των κοινωνικών προσαγωγών του: βιβλιοπωλεία, στέκια, βιβλιοθήκες όλων των ειδών, βιβλιοθηκονόμους, διαφημιστές, κριτικούς, στηλοθεσίες εφημερίδων, ειδικούς οργανισμούς, θεματικά περιοδικά, εκθέσεις, ατζέντηδες, λέσχες ανάγνωσης, ειδικές θεματικές σελίδες στο διαδίκτυο, ειδικούς συνδέσμους. 

δ) τον κόσμο των λιγότερο ή περισσότερο φανατικά αποδεκτών-"συνομιλητών" του, την πληθώρα των πολυάριθμων φίλων του που το στηρίζει διαχρονικά με το ενδιαφέρον και την αγάπη του-όλων των ηλικιών.

Από εκεί και μετά, γεννιούνται εύλογα μια σειρά  από καίρια, επίκαιρα και καυτά ζητήματα σε ένα πεδίο σύνθετων σχέσεων και αλληλεπιδράσεων: την αντιμετώπιση των συγγραφέων από τους εκδότες, αλλά και των δικαιωμάτων όλων των εργαζομένων στο χώρο του βιβλίου, το βιβλίο-κατανάλωση (μη ποιοτικό), την κρατική χρηματοδότηση-δημιουργία βιβλιοθηκών και την λειτουργική υποστήριξή τους, την επαγγελματική αποκατάσταση των βιβλιοθηκονόμων, την ενίσχυση των μικρών βιβλιοπωλείων, την ανάπτυξη ευρέων προγραμμάτων προώθησης της φιλαναγνωσίας και εμφάνισης νέων συγγραφέων, την έμπρακτη στήριξη εκδοτικών οίκων, το κόστος της παραγωγής του βιβλίου αλλά και κοινωνικά μέτρα στήριξης του βαλάντιου των κοινωνιών για να μπορούν να επανεπενδύουν στον πολιτισμό της βιβλιοπαραγωγικής σχέσης.

Η υποστήριξη πλευρών των παραγόντων που επιδρούν στην ποιότητα της πολύμορφης και πολυεπίπεδης υπόστασης του βιβλίου, αποτελεί ένα ανοιχτό προσκλητικό πεδίο πρωτοβουλιών, δρομολογήσεων και στάσεων στην κατεύθυνση της προάσπισης των δικαιωμάτων του κοινού του "χώρου" με την κοινωνία, με όλους μας...

Βιβλία του Δημήτρη Β. Προύσαλη

(Προσωπικά και σε επιμέλεια -πρόλογος, κείμενο συμμετοχής, σημειώσεις)

2001-2020

(δεν αναφέρονται τα άρθρα σε συλλογικούς τόμους πρακτικών από εισηγήσεις σε συνέδρια)

2020 «Παραμύθια λαϊκά για να σώσουμε το μεγάλο μας σπίτι: Ιστορίες οικολογικής ευαισθητοποίησης», Εκδόσεις ΕΥΜΑΡΟΣ

2020 «Παραμύθια λαϊκά βγαλμένα απ’ της ζωής το αχ!» Εκδόσεις ΛΟΓΟΤΥΠΟ

2020 «Μύθοι, Θρύλοι, Παραδόσεις σαν παραμύθια» (επιμ.) (Συλλογικό) Εκδόσεις ΑΠΟΠΕΙΡΑ                                             

2019 «Παραμύθια με Σοφούς τρελούς» (επιμ.) (Συλλογικό)  Εκδόσεις ΑΠΟΠΕΙΡΑ                                                    

2018 «Παραμύθια των Μεταμορφώσεων» (επιμ.) (Συλλογικό) Εκδόσεις ΑΠΟΠΕΙΡΑ

2017 «Παραμύθια λαϊκά ενάντια σε δύσκολους καιρούς» Εκδόσεις ΕΥΜΑΡΟΣ

2016 «Παραμύθια με δυνατές γυναίκες» (επιμ.) (Συλλογικό) Εκδόσεις ΑΠΟΠΕΙΡΑ

2015 «Παραμύθια των Ευχών» (επιμ.) (Συλλογικό)   Εκδόσεις ΑΠΟΠΕΙΡΑ                                                                               

2014 «Από το στόμα στο χαρτί …και από το χαρτί στο στόμα» (επιμ.) (Συλλογικό) Εκδόσεις ΑΠΟΠΕΙΡΑ                         

2013 «Λαϊκά παραμύθια των Παλαιστινίων» Εκδόσεις Α/ΣΥΝΕΧΕΙΑ

2011 «Παραμύθια των Παραμυθάδων» Εκδόσεις ΑΠΟΠΕΙΡΑ

2010 «Λαϊκές Παραδόσεις απ’ τις γωνιές της Ελλάδας» Εκδόσεις Α/ΣΥΝΕΧΕΙΑ

2009 «Λαϊκά παραμύθια απ’ τις άκρες της γης»  Εκδόσεις Α/ΣΥΝΕΧΕΙΑ

2009 «Ο γαϊδαράκος των Χριστουγέννων» Εκδόσεις ΑΡΜΟΣ

2008 «Ελληνόφωνα παραμύθια από την Κάτω Ιταλία» Εκδόσεις ΑΠΟΠΕΙΡΑ

2007 «Παραμύθια του Κάτω Κόσμου» Εκδόσεις ΑΠΟΠΕΙΡΑ

2002 «Κουβεντιάζοντας για τα παραμύθια» Πρακτικά Διημερίδας (Επιμ. )                                      

Εκδόσεις Μολύβιος Νιάου

2001 «Κουβεντιάζοντας για τα παραμύθια»: Οι Συνεντεύξεις , Εκδόσεις Μολύβιος Νιάου

 

ΒΙΝΤΕΟ-Διάθέσιμα  από τις παρουσιάσεις των βιβλίων μου και των συμμετοχών μου

(Αντιγράψτε το σύνδεσμό στη μηχανή  αναζήτησης του Google)

"Λαϊκά παραμύθια των Παλαιστινίων" Εκδόσεις Α/συνέχεια 2013

https://youtu.be/RHK_-IBbz40

.......................................

"42 Κείμενα της Καραντίνας" Εκδόσεις Εύμαρος 2020

https://youtu.be/iisSD096EZw

.......................................

"Παραμύθια λαϊκά για να σώσουμε το Μεγάλο μας Σπίτι: ιστορίες οικολογικής ευαισθητοποίησης"

Εκδ. Εύμαρος 2021

https://youtu.be/qikRNQe6HhU

.......................................

"Παραμύθια λαϊκά βγαλμένα από της Ζωής το "αχ!" Εκδόσεις Λογότυπο 2020

https://youtu.be/0NHEXrn03N4 

Ο λαϊκός λόγος του Μύθου και η αφήγησή του το 1821

Φύλλο του Σαββάτου 27 Μαρτίου 2021

 Με αφορμή την επερχόμενη έκδοση του βιβλίου με τίτλο:  

"Μύθοι, Θρύλοι, παραμύθια,

 άγνωστες ιστορίες και συμβάντα από το 1821"

 από τις εκδόσεις ΑΠΟΠΕΙΡΑ 

το καλοκαίρι του 2021, συμβολή και συμμετοχή του γράφοντα στην επέτειο των 200 χρόνων από την Εθνική Παλιγγενεσία, δημοσιεύτηκε στην μαγνησιακή εφημερίδα του Βόλου "Η ΘΕΣΣΑΛΙΑ", ένα άρθρο σχετικά με την παρουσία του μύθου ως περιεχόμενο και ως λειτουργία και η σύνδεσή του με προσωπικότητες της τοτινής περιόδου. Ο λαϊκός άνθρωπος αναδεικνύει μέσα από συγκεκριμένα παραδείγματα τη λειτουργική του σύνδεση με τον μυθικό λόγο και την επενέργεια της αφηγηματικής πράξης που μπορεί να εμψυχώνει, να συμβουλεύει, να κριτικάρει, να παρωθεί και να καθοδηγεί εκπαιδεύοντας συνειδήσεις και σμιλεύοντας στάσεις όταν οι καιροί το επιβάλλουν και οι ανάγκες το καθορίζουν επιζητώντας ουσιαστικές τοποθετήσεις. Το άρθρο που ακολουθεί αποτελεί ένα προοίμιο μιας πολύ ενδιαφέρουσας συλλογής-της άνω αναφερόμενης-που αποκαλύπτει πως η μυθολογούσα σκέψη και η πρακτική της αφήγησης στα 1821 έπαιξε κι αυτή το δικό της ρόλο: δίπλα στο καριοφίλι οι ιστορίες στήριξαν τους λαϊκούς αγωνιστές με τρόπο μοναδικό σε κρίσιμες στιγμές αποδεικνύοντας τη σημαντικότητά τους στο μπόλιασμα της ανθρώπινης εμπειρίας.

Του Δημήτρη Β. Προύσαλη

Αφηγητή, Υπ. Δρ Λαογραφίας ΠΤΔΕΕΚΠΑ, Παραμύθια και Μύθοι στου Κένταυρου τη ράχη

https://e-thessalia.gr/o-laikos-logos-toy-mythoy-kai-i-afigisi-toy-to-1821/

Το 2021 αποτελεί ένα έτος ορόσημο καθώς υπό το βάρος των συνεπειών της πανδημίας του Covid 19 η παγκόσμια κοινότητα κλείνει ένα χρόνο δοκιμασιών σε όλα τα επίπεδα της ζωής, επιχειρώντας να βρει μια φωτεινή  και ελπιδοφόρα διέξοδο σε μια πρότερη κανονικότητα. Το ίδιο έτος σηματοδοτεί τη συμπλήρωση διακοσίων χρόνων από την έναρξη της Εθνικής Παλιγγενεσίας  καταγράφοντας μια αξιοσημείωτη κινητικότητα, που θέτει στο επίκεντρό της την Ελληνική Επανάσταση του 1821 και πλευρές από τη διαδρομή των σκλαβωμένων Ελλήνων να περπατήσουν ξανά στο δρόμο της λευτεριάς. Μελέτες και εκδόσεις, ειδικά αφιερώματα και αρθρογραφίες, ιστορικές αναφορές  και επετειακές εκδηλώσεις, πολύμορφες παραγωγές και πολυπληθείς ετερόκλητες προσεγγίσεις επιχειρούν να φέρουν ξανά στο προσκήνιο όψεις, αντανακλάσεις  και κριτικές  για εκείνη την ηρωική περίοδο και να προβούν σε ερμηνείες και αναλύσεις.

Μελετώντας τον πολύτιμο κόσμο των απομνημονευμάτων των αγωνιστών του 21 και αξιοποιώντας τη μνημειώδη για την αξία της  αρχειακή δουλειά του λογοτέχνη και ιστοριοδίφη Γιάννη Βλαχογιάννη, αναδύεται ένα κυρίαρχο χαρακτηριστικό της τοτινής περιόδου.  Αυτό δεν είναι άλλο από τη λαϊκή φιλοσοφία και ψυχολογία που δοκιμάζεται στο καμίνι του αγώνα και εκφράζεται μέσα από το συλλογικό φαντασιακό του μυθικού λόγου τόσο ως είδους της προφορικής λογοτεχνίας όσο και από πλευράς περιεχομένου και λειτουργίας.

 Ο ίδιος ο Γέρος του Μοριά, ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, εμβληματική προσωπικότητα της Επανάστασης,  αναδεικνύεται μέσα από τα απομνημονεύματά του-δια χειρός Γ. Τερτσέτη- αλλά και μέσα από  ανάλογα πονήματα στενών συνεργατών του, όπως ο υπασπιστής του Φώτιος Χρυσανθόπουλος ή Φωτάκος, μέγας γνώστης και χειριστής του μυθικού λόγου, τον οποίο επικαλούνταν σε όλη του τη ζωή, τόσο στη διάρκεια του πολεμικού αγώνα όσο και στην περίοδο της μετέπειτα ειρήνης. Η χρήση του από τον Κολοκοτρώνη  αναδύει τον  παραδειγματικό του χαρακτήρα του μύθου με συμβολική λειτουργία που ασκεί  επενέργεια πολυεπίπεδη. Άλλοτε είναι  συμβουλευτικός, άλλοτε  εμψυχωτικός ενώ άλλες φορές φαίνεται να παρουσιάζει καθησυχαστικές επιδράσεις, μα δεν παύει να  λειτουργεί ως μέσο «συνειδησιακής παιδαγωγίας», επαναστατικού διδακτισμού αλλά και μιας διεργασίας με καθαρά αναστοχαστική ανάκληση. Στους εμψυχωτικούς μπορεί να συμπεριληφθεί αυτός που αναφέρεται στο όνειρο του Σουλτάνου: «Ο Σουλτάνος επιθυμεί να ταξιδέψει στους τόπους που βασιλεύει για να γνωρίσει τους υπηκόους του καλύτερα. Οι σύμβουλοί του του προτείνουν να φτιάξει σκηνές από τα μέρη που θέλει να επισκεφτεί εξολοκλήρου από αντικείμενα του κάθε τόπου και να κοιμηθεί μια νύχτα στο καθένα, βλέποντας αποκαλυπτικά όνειρα για κάθε τόπο. Στήνονται τέσσερα τσαντήρια, της Ρούμελης, της Ανατολής, της Αιγύπτου  και του Μοριά.  Σε καθένα από τα πρώτα βλέπει όμορφα όνειρα μα στη σκηνή του Μοριά ονειρεύεται πως τον κυνηγούν τρεις χιλιάδες διαβόλοι κρατώντας δαυλιά αναμμένα σκούζοντας, φωνάζοντας και κάνοντας μεγάλο σαματά», προβάλλοντας προφητικά αυτό που επήλθε αργότερα.  Στην ίδια λογική, της εμψύχωσης,  μετά τη νίκη στo Βαλτέτσι τoν Μάιο του 1821, πολιορκείται η Τριπολιτσά. Αγναντεύοντας από τα Τρίκορφα την πρωτεύουσα του Μωριά, ο Κολοκοτρώνης αφηγείται τον Αισώπειο μύθο «Όφις και καρκίνος» (Φίδι και κάβουρας), που σύμφωνα με επιστημονική έρευνα  διατηρείται στη νεοελληνική προφορική μορφή του αρτιότερος σε ψυχολογική διατύπωση απ’ όσο -παραδίδεται στο αρχαίο κείμενο. «Ο κάβουρας (Έλληνες) και το φίδι (Τούρκοι) έγιναν κουμπάροι και νυχτώνοντας από ένα ταξίδι έξω από την τρύπα του φιδιού κοιμούνται μαζί. Το φίδι κουλουριάζεται και σφίγγει τον κάβουρα με σκοπό να τον σκοτώσει κι όταν ο κάβουρας αντιδρά, δικαιολογείται πως τάχα βλέπει όνειρο. Ο κάβουρας του ζητά να πλησιάσει το κεφάλι στο στόμα του για να του φανερώσει μυστικό κι όταν το φίδι ξεγελιέται, ο κάβουρας τον αρπάζει με τις δαγκάνες του και τον σκοτώνει. Το φίδι ξεκουλουριάζεται και ισιάζει κι ο κάβουρας σχολιάζει ανάλογα τα παθήματα του φιδιού με τη σωματική του στάση».                                                                                                                                                              

Στους μύθους της «συνειδησιακής παιδαγωγίας» θα μπορούσε να συμπεριληφθεί ο μύθος της χέρας. Εδώ με τρόπο εντελώς συμβολικό παρομοιάζει χέρια και δάχτυλα με την Ευρώπη και την Ασία (δεξί και αριστερό αντίστοιχα) ενώ τα δάχτυλα του δεξιού χεριού ξεκινώντας από τον αντίχειρα συμβολίζουν τον αυτοκράτορα Κωνσταντίνο Παλαιολόγο (βλ. Ελλάδα), τον κλήρο, τους μεγιστάνες, τους εμπόρους και λογίους και τον λαό. Όταν το αριστερό χέρι επιτίθεται στο δεξί τα δύο κοντινά δάχτυλα αδιαφορούν ενώ τα δύο τελευταία αδυνατούν λόγω θέσης να βοηθήσουν, και παράλληλα όλα μαλώνουν μεταξύ τους. Όταν όμως ομονόησαν κατάφεραν να δημιουργήσουν το 1821.

 Ουσιαστικά όλη η ζωή του Κολοκοτρώνη διανθίζεται από μύθους του Αισώπου και αφηγήσεις ιστοριών με διδακτικό χαρακτήρα είτε αυτοί συνδέονται με περιστατικά της  ζωής του είτε με ιστορικά γεγονότα. Για παράδειγμα στα 1823, όταν τοποθετείται από την Κυβέρνηση ως Αντιπρόεδρος του Εκτελεστικού, μπλέκει με τη χαρτούρα και τη γραφειοκρατία της εποχής  και της θέσης, και αντιλαμβανόμενος το ασύμβατο της  δικής του ιδιοσυγκρασίας και εμπειρίας με την παρουσιαζόμενη πραγματικότητα, παραιτείται και αφηγείται το μύθο του λύκου με το αρνί: «Μια μέρα ένας λύκος αρπάζει ένα αρνί από το μαντρί και φεύγει. Το αρνί του ζητά για τελευταία χάρη να του τραγουδήσει, ο λύκος ξεγελιέται τραγουδά, τον ακούν τα σκυλιά του τσοπάνη και χύνονται πάνω του διώχνοντάς τον. Όταν ο λύκος μένει μόνος του, αναστοχάζεται πως καλά έπαθε, αφού κανέναν τραγουδιστή δεν είχε στο σόι του κι αυτός θέλησε να τραγουδήσει!»  Αργότερα όταν φυλακίζεται στη περίοδο του εμφύλιου σπαραγμού και αποφυλακίζεται αφηγείται το μύθο του Αισώπου για την κουκουβάγια που από μπροστά είναι γριά άλλα από πίσω νιούτσικη. Στα 1831 όταν  δολοφονείται ο Καποδίστριας ιστορεί τον μύθο του σαμαρτζή: «Τα γαϊδούρια επαναστάτησαν κι αποφάσισαν να σκοτώσουν το σαμαρτζή τους γιατί τα φόρτωνε. Όταν το καταφέρνουν έρχεται ο βοηθός του ή άλλος σαμαρτζής που τα πληγώνει περισσότερο αφού του λείπει η πείρα του αρχικού μάστορα». Τη χρονιά του 1843 όταν πεθαίνει, έχοντας την επίγνωση της διαδρομής του, αφηγείται σε μια παρέα  νέων  το μύθο του Πέρση φιλοσόφου,  όπου εξηγεί με βάση τη συμπεριφορά κάποιων ανθρώπων στις κηδείες, την ποιότητα του εκλιπόντος κάθε φορά προσώπου,

Ο Δ. Αινιάν, γραμματικός και βιογράφος του Καραϊσκάκη  αναφέρει στα Απομνημονεύματά του πως «Η ομιλία του Θ. Κολοκοτρώνη ήτον απλουστάτη και κατά τον τρόπον των χωρικών: μετεχειρίζετο συνεχώς τους μύθους και διηγήματα, όπερ είναι η φιλοσοφία του λαού, και κατόρθωνε να πείθη ευκόλως δι’ αυτών τον λαόν».  Ο λόγος του Κολοκοτρώνη στηρίζεται, ως επί το πλείστον, σε παραβολές, αλληγορίες και λαϊκούς μύθους, δηλαδή σε ρητορικά σχήματα τα οποία αντλούν από το υλικό της ανώνυμης προφορικής παράδοσης. Οι μύθοι συγκεκριμένα έχουν άλλοτε άμεση αντανάκλαση στο Αισώπειο έργο και άλλοτε αποτελούν «μύθους»  με την ευρεία έννοια των φανταστικών αφηγημάτων, καθώς ό όρος  ενέχει διττή ταυτοτική υπόσταση.

Ο Φώτιος Χρυσανθόπουλος (Φωτάκος)

Ο Τερτσέτης  γράφει στα απομνημονεύματα  του Κολοκοτρώνη «Διήγησις συμβάντων της ελληνικής φυλής» (1846)  πως η συλλογή των μύθων του θα ήταν έργο χρήσιμο από τους ειδικούς καθώς  θα φαινόταν η συγγένεια του πνεύματός του με το πνεύμα του Αισώπου και η επιτέλεστική τους λειτουργία ως πολύτιμου υλικού  με ποικίλο  ρόλο,  καθώς όχι μόνο φώτιζαν ιστορικά συμβάντα αλλά χρησίμευαν ως τύπος και πλούτος της εθνικής γλώσσας.

Μύθους Αισώπειους και μη, αναφέρει ο Φωτάκος στα δικά του Απομνημονεύματα αλλά και ως πρώιμος ερασιτέχνης λαογράφος σε συλλογή που επιμελείται και δημοσιεύει σε συνέχειες στο περιοδικό του Δ. Καμπούρογλου «Εβδομάς» όλο σχεδόν το 1886, ενώ ανάλογες ιστορήσεις παρατηρούνται και στον Μακρυγιάννη.

Η ανεύρεση τέτοιου είδους μυθικού υλικού μέσα στα ιστορικά ντοκουμέντα της Επανάστασης, είτε συνδέεται άμεσα με το Αισώπειο έργο είτε ως φανταστική ιστορία που επιτελεί μια συμβολική και πολυεπίπεδη  υποστηρικτική λειτουργία, καταδεικνύει τη σημαντικότητα του ρόλου του είδους. Υπηρετεί επίσης  τη δρομολόγηση στην κατεύθυνση  κατανόησης και ερμηνευτικής προσέγγισης της λαϊκής έκφρασης αλλά και την αναγκαιότητα ευρύτερης μελέτης του φαινομένου  της αφήγησης ως μέσο παρέμβασης μέσα από την  αναγνώριση της πράξης  της.

6ο Πανελλήνιο Συνέδριο: Εκπαίδευση και Πολιτισμός στον 21ο αιώνα

Το ΕΚΕΔΙΣΥ (Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Διάσωσης Σχολικού Υλικού) με το Μουσείο Σχολικής Ζωής σε συνεργασία με την Παιδαγωγική Εταιρεία Ελλάδος και το Πανεπιστήμιο Πατρών-Τμήμα Διοίκησης Τουρισμού διοργανώνουν διαδικτυακά στο διάστημα του τριημέρου 23-24-25 Απριλίου 2021  το 6ο Πανελλήνιο Συνέδριο με κεντρικό θέμα: "Εκπαίδευση και Πολιτισμός στον 21ο αιώνα" με πέντε θεματικούς άξονες όπως και στο 5ο αντίστοιχο συνέδριο που διοργανώθηκε το 2020 διαδικτυακά μετά από αρκετές αναβολές και μεταφορές χρονικά, λόγω των πρωτόγνωρων συνθηκών που επέφεραν οι συνέπειες της πανδημίας του κορονοϊού Covid 19 στην πνευματική, κοινωνική και οικονομική ζωή του τόπου.

Το Συνέδριο τελεί υπό την Αιγίδα του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων και του Δήμου Αθηναίων.

Ξεφυλλίζοντας το ενδιαφέρον πρόγραμμα του τριήμερου διαδικτυακού συνεδρίου, με λύπη διαπιστώνουμε πως η αναφορά και προβολή της λαϊκής λογοτεχνίας του μυθικού και παραμυθιακού λόγου αλλά και της αφήγησής τους ως προσέγγιση και πρακτική, παρουσιάζει μια τεράστια έλλειψη, αφού ανάμεσα στις 228 δεκάλεπτες εισηγήσεις εντοπίζονται μόνο έξι που αναφέρονται στον κόσμο των προφορικών ιστοριών, και μόνο δύο που σχετίζονται με την αξιοποίηση της αφήγησης. Δεν υπολογίζονται φυσικά οι εισηγήσεις που αναφέρονται στην ψηφιακή αφήγηση, αφού στη συγκεκριμένη μορφή προσέγγισης υπεισέρχεται το ηλεκτρονικό μέσο και η κυριαρχία κυρίως της εικόνας που δημιουργεί πεδίο συνάντησης και άσκησης αλληλεπίδρασης.

Η απουσία σχετικών εισηγήσεων αναφορικά με τον λαϊκό παραμυθιακό λόγο και την αφηγηματική του προσέγγιση, αναγνώριση και ένταξη στη σχολική ζωή, αποτελεί ένα σημαντικό ζήτημα επικέντρωσης και δρομολόγησης προγραμμάτων αλλά και πρωτοβουλιών που θα γνωρίσουν τη δυναμική της προφορικής αφήγησης στο χώρο της εκπαίδευσης, θα κερδίσουν εκπαιδευτικούς από την πλευρά του λαϊκού προφορικού πολιτισμού, θα καταστήσουν λειτουργικά ενδιαφέρουσα την αναδυόμενη αναγκαιότητα αξιοποίησης της αφήγησης, ανακαλύπτοντας ένα τεράστιο χώρο δυνατοτήτων εφαρμογών, σύμφωνα με τη διεθνή εμπειρία και την πολύτιμη καταγραφή της.

Η σύνδεση με τα Αναλυτικά Προγράμματα-και όχι μόνο της Προσχολικής Εκπαίδευσης (!)- ο εμπλουτισμός της μαθησιακής διαδικασίας, η προσφορά εναλλακτικής οικοδόμησης της ψυχοπνευματικής ενσυναίσθησης, η γλωσσική και φαντασιακή ανάπτυξη, η καλλιέργεια της πολλαπλούς νοημοσύνης, η προσέγγιση από την πλευρά της Διαπολιτισμικής Αγωγής, η αξιοποίηση από το πεδίο της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης ή Εκπαίδευσης για την Αειφορία, η φιλοσοφία της συμπερίληψης και ένταξης για την άρση των αποκλεισμών, η αλλαγή του παιδαγωγικού κλίματος στην τάξη, η καταπολέμηση σύγχρονων φαινομένων του Σχολικού Εκφοβισμού είναι κάποια ενδεικτικά μόνο, προτεινόμενα και αναδυόμενα πεδία για να μπορέσει κάποιος να αναζητήσει τη δική του εκπαιδευτική-παιδαγωγική σχέση με το πολύτιμο άυλο υλικό της Πολιτιστικής Κληρονομιάς.

 Οι κωδικοί εισόδου για τις διαδικτυακές αίθουσες-ROOM είναι οι εξής:

Aίθουσα 1 Password: 111111

Aίθουσα 2 Password: 222222

Aίθουσα 3 Password: 333333

Aίθουσα 4 Password: 444444

Οι εισηγήσεις που επικεντρώνονται στον λαϊκό παραμυθιακό λόγο, τις ιστορίες εν γένει και την αφηγηματική τους προσέγγιση είναι:

ΣΑΒΒΑΤΟ 24 Απριλίου 2021

09.00-10.15  (10ΛΕΠΤΕΣ ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ)

ROOM 4

ΘΕΜΑΤΙΚΗ: Καινοτόμες πρακτικές: Τέχνες και Πολιτισμός

 2η Συνεδρία

Απειρανθίτου Μαρούσα:

«Ανοίξτε τάρταρα, μάρταρα της γης». Πολιτιστικές εκπαιδευτικές δράσεις για νεαρούς κρατουμένους. Η αξιοποίηση της προφορικής αφήγησης στη φυλακή Αυλώνα.

………………………………….

11.30-12.45  (10ΛΕΠΤΕΣ ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ)

ROOM 2

 ΘΕΜΑΤΙΚΗ: Καινοτόμες διδακτικές προσεγγίσεις: Γλώσσα και Λογοτεχνία

4η Συνεδρία

Ζησοπούλου Αθηνά: Παίζω με τα Παραμύθια

…………………

12.45-14.00

Συμπόσιο: 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση-Αφηγήσεις για το 1821

ROOM 1

Στοφόρος Κώστας: Φτιάχνοντας ιστορίeς για το 1821

………………………

15.45-17.00

(10ΛΕΠΤΕΣ ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ)

ROOM 3

ΘΕΜΑΤΙΚΗ: Νέες τεχνολογίες - Εξ αποστάσεως εκπαίδευση

1^η Συνεδρία

Καπανιάρης Αλέξανδρος:

Ιστορίες προσφυγιάς και συνεργατικότητας μέσα από το αρχείο του Αγροτικού Οινοποιητικού Συνεταιρισμού Νέας Αγχιάλου «Η ΔΗΜΗΤΡΑ»: Αρχειακή Εθνογραφία, Εκπαίδευση και νέες τεχνολογίες.

………………………….

17.00-18.15 (10ΛΕΠΤΕΣ ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ)

ROOM 4

ΘΕΜΑΤΙΚΗ: Καινοτόμες πρακτικές: Εκπαιδευτικά προγράμματα

3^η Συνεδρία

Προύσαλης Δημήτρης Β.:

Να σου πω μια ιστορία: Η αξιοποίηση της προφορικής αφήγησης (storytelling) στην

καταπολέμηση του σχολικού εκφοβισμού.

.....................................

ΑΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ

Σουλιώτη Δανάη:

Σύγχρονες όψεις της λαϊκής λογοτεχνίας και εκπαιδευτική πρακτική: το λαϊκό παραμύθι ως σχολικό ανάγνωσμα.

 

 Ολόκληρο το πρόγραμμα του τριήμερου 6ου Πανελλήνιου Συνεδρίου: Εκαπίδευση και Πολιτισμός στον 21ο αιώνα, 23-24-25 Απριλίου 2021 μπορείτε να βρείτε εδώ αντιγράφοντας και επικολλώντας στο Google:

https://www.dropbox.com/s/f39umjasl5jwjx6/%CE%A0%CF%81%CF%8C%CE%B3%CF%81%CE%B1%CE%BC%CE%BC%CE%B1-6%CE%BF%CF%85-%CE%A3%CF%85%CE%BD%CE%B5%CE%B4%CF%81%CE%AF%CE%BF%CF%85.pdf?dl=0

 

1821-2021: Ένας ήρωας, ο Θ. Κολοκοτρώνης-Μία επέτειος, τρεις τέχνες σε μια συνάντηση-work in progress

 

"Θεόδωρος Κολοκοτρώνης" : Έργο του Βαυαρού Φιλέλληνα Karl Krazeisen

«Όταν το 21 αφηγείται: Μύθοι, θρύλοι και άγνωστες ιστορίες

του Θόδωρου Κολοκοτρώνη στο δρόμο της λευτεριάς»

Με αφορμή την αφήγηση

Η προφορική αφήγηση αποτελεί μια συναρπαστική διαδρομή αποτυπωμένη μέσα σε ιστορίες του συλλογικού φαντασιακού, τον μυθικό λόγο, τα λαϊκά παραμύθια, τις λαϊκές προφορικές παραδόσεις που μπορεί να φτιάχνει κοινότητες, σε χρόνο και σε χώρο, να κινεί ανθρώπους και συναισθήματα, να συνεπηρεάζει το άτομο και τις ομάδες, να εκφράζει ψυχικές καταστάσεις, να δημιουργεί αναστοχασμούς και να συνομιλεί με τον περίγυρο κοινωνικά και ιστορικά, ανοίγοντας δρόμους ανταμωμάτων με όσα κουβαλά μέσα του ο άνθρωπος και να τοποθετείται για όσα τον καθορίζουν και τον διαμορφώνουν έξω από αυτόν.

Μια επέτειος

Μέσα σε μια περίοδο απροσδιόριστης διάρκειας αλλά σίγουρα αναμφισβήτητων καταστροφών και υπονομεύσεων, χρωματισμένων από τις συνέπειες του Covid 19 σε επίπεδο παγκόσμιο και ελλαδικό, έρχεται μια σημαντική επέτειος, αυτή των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821 και την Ελληνική Παλιγγενεσία. Πρόκειται για μια σημαντική ιστορική στιγμή, αν κανείς αναλογιστεί τα 50χρονα του 1871, με το 50% του σημερινού ελληνικού εδάφους ακόμη υπό σκλαβιά, τα 100χρονα του 1921 με την εκκολαπτόμενη Μικρασιατική καταστροφή και το διάστημα ανάμεσα σε δύο παγκόσμιους πολέμους, τα 150χρονα του 1971 με μια κοινωνία στο γύψο από τη χούντα των συνταγματαρχών και τα 200χρονα του 2021 με μια χώρα που προσπαθεί να συνέλθει από μια υπερδεκαετή κρίση και μια σειρά γενιών με το μέλλον υποθηκευμένο μέχρι το 2060 τουλάχιστον, από τις συνέπειες των Μνημονίων και του τέρατος του ελληνικού χρέους που οι ίδιες ποτέ δεν δημιούργησαν.

Μέσα στη συγκυρία αυτή, ο αφηγητής παίρνει θέση "συνομιλώντας" νοερά μέσα από πρόσωπα, γεγονότα, αφηγήσεις, συναντήσεις για να προκαλέσει συζητήσεις και να συντονιστεί με την επικαιρότητα, εκφράζοντας πάντα όμως τη δική του γνώμη.

Τούτη τη χρονική στιγμή η επέτειος των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821 φέρνει για ακόμη μια φορά τρεις φίλους και συνοδοιπόρους, συνομιλητές με την τέχνη που διακονούν και ο καθένας υπηρετεί με αγάπη, σεβασμό, γνώση και μεράκι, στο σταυροδρόμι μιας συνεργασίας. 

Η συνάντηση των Τεχνών- WORK IN PROGRESS

Ένας ποιητής, ο Δημήτρης Φιλελές, ένας μουσικός-τραγουδοποιός και ερμηνευτής, ο Φίλιππος Πλακιάς κι ένας παραμυθάς, ο Δημήτρης Β. Προύσαλης, εργάζονται με επίκεντρο μια εμβληματική προσωπικότητα που άφησε τα δικά της αποτυπώματα στην ιστορική πορεία αυτού του δοκιμασμένου τόπου. Επιλέχτηκαν στιγμές γνωστές και άγνωστες της ζωής από τη διαδρομή του Γέρου του Μοριά, λαϊκές παραδόσεις που αφορούν τον επερχόμενο ρόλο του, μύθοι που έλεγε ο ίδιος-αισώπειοι και δικοί του- καθώς και σημαντικά γεγονότα που αποκαλύπτουν τη φιλοσοφία του αλλά και την ανυποχώρητη πίστη του στη λευτεριά. 

Ο Δημήτρης Β. Προύσαλης επέλεξε 11 ιστορίες, ο Δημήτρης Φιλελές εμπνεύστηκε και έγραψε 11+1 ποιήματα (της μετρικής στιχουργικής) πάνω στις ιστορίες αυτές και ο Φίλιππος Πλακιάς συνέθεσε 11+2 τραγούδια πάνω σε δρόμους παραδοσιακούς (κλέφτικους -της τάβλας, τσάμικους και καλαματιανούς) συνεχίζοντας και ανανεώνοντας την παράδοση των δημοτικών τραγουδιών με τρόπο μοναδικό και συγκινητικό , όπως αυτός μονάχα ξέρει να δημιουργεί αριστοτεχνικά σε λαϊκούς δρόμους.

Πρόκειται για ένα έργο σε εξέλιξη-WORK IN PROGRESS-με ιδιαίτερη αποδοχή από Δήμους, Φεστιβάλ και φορείς, κορονοϊού επιτρέποντος

Παρουσιάζουμε με χαρά ένα δείγμα των δύο τεχνών, της ποίησης του Δημήτρη Φιλελέ με τη μορφή των στίχων, και της μουσικής μέσα από τις πρωτότυπες μοναδικές συνθέσεις του Φίλιππου Πλακιά.

Με το καλό να ανταμωθούμε πριν περάσουν 200 χρόνια!

promo-tip

"Δοξαστικό για το Γέρο του Μοριά" 

Στίχοι: Δημήτρης Φιλελές

Πρωτότυπη σύνθεση-τραγούδι: Φίλιππος Πλακιάς 

(ρυθμός: Της τάβλας-Κλέφτικος)

promo-tip

"Ο Πλάτανος της Τριπολιτσάς"

Στίχοι: Δημήτρης Φιλελές

Πρωτότυπη σύνθεση-τραγούδι: Φίλιππος Πλακιάς

(ρυθμός: Τσάμικος)

promo-tip

"Τούτα δεν είναι έργα της πολεμικής"

Στίχοι: Δημήτρης Φιλελές

Πρωτότυπη σύνθεση-τραγούδι: Φίλιππος Πλακιάς

(ρυθμός: Καλαματιανός)

Σε μια χώρα που αρέσκεται στα δαπανηρά πανηγύρια -όχι τα αυθεντικά λαϊκά της κοινωνικής συνεύρεσης και επικοινωνίας αλλά τα γιαλαντζί του εντυπωσιασμού-και τις επετειακές κενολογίες αυτολιβανισμού και ξεσκονίσματος όσων οι ίδιοι στην πράξη υπονομεύουν, ας γνωρίσουμε μιαν ακόμη φορά τον Γέρο του Μοριά.

 Ήδη στο παρελθόν οι συναντήσεις των τριών τεχνών έχουν μπολιάσει πρωτότυπες αποτυπώσεις  μέσω θεματικών προτάσεων-κύκλων συνδημιουργώντας μια πρόταση πολιτισμού, συνυφασμένης αφήγησης-ποίησης και μουσικής.

"Του Κωνσταντή: η ιστορία μιας υπόσχεσης, μιας κατάρας και μιας επιστροφής"

(Αφήγηση βασισμένη σε παραμυθιακές παραλλαγές του δημοτικού τραγουδιού 

"Του Νεκρού αδερφού"

και 

"Θρύλοι για την Άλωση της Πόλης"

Με την υποστήριξη της

Στο Zoomί των παραμυθιών: Λέσχη Αφήγησης Αθήνας- 2η συνάντηση Τετάρτη 14 Απριλίου 2021

Η 2η συνάντηση της Λέσχης Αφήγησης Αθήνας, αυτής του Απριλίου 2021

Θα πραγματοποιηθεί διαδικτυακά

Όσοι επιθυμούν να παρακολουθήσουν ζωντανά

την δεύτερη On Line διαδικτυακή συνάντηση 

την Τετάρτη 14 Απριλίου 2021

στις ώρες 19.00-21.00 

Μπορούν από την πλατφόρμα σύνδεσης του ΖΟΟΜ 

στον σύνδεσμο 

Join Zoom Meeting

https://us02web.zoom.us/j/87236468597...

Meeting ID: 872 3646 8597
Passcode: 985717

στη σελίδα του Facebook του FREE THINKING ZONE

Η Λέσχη Αφήγησης Αθήνας "Μοιράσου κι εσύ μιαν ιστορία" ξεκίνησε και πάλι τη λειτουργία της τον Μάρτιο του 2021, μετά την υποχρεωτική αναστολή των ζωντανών αφηγηματικών ανταμωμάτων στο φιλόξενο χώρο του Βιβλιοπωλείου-Cafe  FREE THINKING ZONE εξαιτίας της πανδημίας του Covid 19. Η τελευταία δια ζώσης συνάντηση πραγματοποιήθηκε με όλα τα υγειονομικά πρωτόκολλα τον Ιούλιο του 2020. 

Ο σκεπτικισμός για την ποιότητα, την επενέργεια και την επιρροή της απόστασης στην αφηγηματική σύμβαση που έθετε η καινούργια αρνητική συνθήκη, με την παρείσφρηση και την εξάρτηση από τα ηλεκτρονικά μέσα καθώς και οι προβληματισμοί για την επίδραση και τις συνθήκες λόγω της απόστασης και της μη εγγύτητας, ξεπεράστηκαν από την ενθουσιώδη συμμετοχή 50 και πλέον φίλων από όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό (Λονδίνο, Μ. Βρετανία) που συνδέθηκαν μαζί μας στη διάρκεια της 1ης Διαδικτυακής συνάντησης τον Μάρτιο του 2021.

Η πρώτη διαδικτυακή συνάντηση του Μαρτίου 2021

Η χαρά της συνάντησης έστω και διαδικτυακά ήταν πολύ μεγάλη, οι ιστορίες μοιράστηκαν απλόχερα, οι φίλοι των προφορικών αφηγήσεων ενθουσιάστηκαν από το ιστορητικό κέρασμα, η ομήγυρη υπήρξε θερμή και τα πρώτα συμπεράσματα θετικότατα από την υπερτοπική και ταυτόχρονα συγχρονική δυνατότητα να συγκροτηθεί "κοινότητα" επικεντρωμένη στη λαϊκή λογοτεχνία του παραμυθιακού και μυθικού λόγου.

Η Λέσχη Αφήγησης της Αθήνας, λειτουργεί για πέμπτη συνεχόμενη χρονιά από το 2016 με πρωτοβουλία της ΑΜΚΕ "Παραμύθια και Μύθοι στου Κένταυρου τη ράχη" επιζητώντας τη δρομολόγηση και υποστήριξη πρωτοβουλιών για την ανάδειξη της προφορικής αφήγησης, δημιουργώντας και προσφέροντας χώρους και χρόνο σε οποιονδήποτε θα επιθυμούσε να μοιραστεί μια ιστορία της ανώνυμης προφορικής παράδοσης υπό οποιαδήποτε ιδιότητα και αν διακονεί.

Καλώς να ανταμωθούμε λοιπόν!

Ο ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΤΩΝ ΑΦΗΓΗΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

1. Σέβη Οικονόμου 

2. Δημοσθένης Χαρούλης (Λάρισα)

3. Μπαμπης Μπουρέκας

4. Σύνη Αστρά (Πειραιάς)

5. Ελένη Μπασδάρα

6. Κάτια Καντούρη (Πειραιάς)

7. Σύνθια Αντωνίου (Θεσ/νίκη)

8. Ξένη Σαμαρά (Θεσ/νίκη)

9. Κωνσταντίνα Γεωργοπούλου

10. Νίκος Βαραλής (Βόλος)

11. Αντωνία Μπατσαλή (Θεσ/νίκη)

12.Άννα Αγγελοπούλου (Παρίσι)

Απαραίτητες υπενθυμίσεις: 

Οι επιλεγμένες προς αφήγηση ιστορίες να είναι:

 από την προφορική παράδοση των Μύθων, 

των μυθολογικών ιστοριών, 

των λαϊκών παραμυθιών, 

των θρύλων, 

των λαϊκών παραδόσεων, 

των συναξαριακών ιστοριών 

και οι αρχικές πηγές άντλησής τους να αποσταλούν ως φωτοτυπία σε φωτό ή μορφή pdf. 

Στη διάρκεια της σύνδεσης οι φίλοι 

της Λέσχης Αφήγησης Αθήνας "Μοιράσου κι εσύ μιαν ιστορία" 

θα μπορούν να παραγγέλνουν τα βιβλία που επιθυμούν με την έκπτωση του 20%

 από το βιβλιοπωλείο FREE THINKING ZONE με δωρεάν μεταφορικά εντός νομού Αττικής.