Πέμπτη 14 Μαρτίου 2024

Τριτώνουν τα Άσεμνα, με παρουσίαση βιβλίου: Παρασκευή 15/3, λίγο πριν κλείσει το Τριώδιο

Το Βιβλιοπωλείο ΑΜΟΝΙ στα Πετράλωνα, διοργανώνει στο φιλόξενο χώρο του Συνεργατικού Καφενείου "Περιβολάκι"που βρίσκεται στην οδό Αθηναίου 7, στην Πλατεία Ηούς στα Κάτω Πετράλωνα, μια βραδιά παρουσίασης της συλλογής του Δημήτρη Β. Προύσαλη:
 
"Άσεμνα σεξουαλικά λαϊκά παραμύθια" 
των εκδόσεων ΑΠΟΠΕΙΡΑ

Η παρουσίαση του βιβλίου θα πραγματοποιηθεί 
την Παρασκευή 15 Μαρτίου 2024
ώρα 7.30 μμ

στο κλείσιμο ουσιαστικά του Τριωδίου, αφού επέρχεται το τελευταίο Σαββατοκύριακο της Αποκριάς με το τριήμερο της Καθαρής Δευτέρας.

Για τη συλλογή θα μιλήσουν η Δανάη Παπαδημητρίου, φοιτήτρια ιστορικού ΕΚΠΑ
και ο επιμελητής της συλλογής, Δημήτρης Β. Προύσαλης,
 προφορικός αφηγητής και μελετητής 
των λαϊκών παραμυθιών και Υπ Δρ ΠΤΔΕ ΕΚΠΑ.
Θα ακολουθήσει αφήγηση από επιλεγμένες ιστορίες της συλλογής





 

Δευτέρα 11 Μαρτίου 2024

Κύκλος αφηγήσεων μέσα στο Τριώδιο: Άσεμνα λαϊκά παραμύθια: 2η εκδήλωση Τετάρτη 13/3

Οι αφηγήσεις που εντάσσονται στο πλαίσιο της Αποκριάς, αποτελούν έναν χωροεθιμικό κύκλο που υπηρετεί και κατά βάθος εκφράζει ένα πνεύμα γονιμικό και ζωοποιό, με πανάρχαιες καταβολές και πρακτικές που χάνονται μέσα στο πέρασμα των καιρών. Με την έναρξη του Τριωδίου συνδέεται μια ιδιαίτερα ανάλαφρη ατμόσφαιρα, αυτή της Αποκριάς, που διαπνέεται από ένα κλίμα ανεκτικότητας, ελαφράδας και αναδυόμενης ανάγκης για ψυχαγωγία μέσα από μασκαρέματα και κασκαρίκες. Η κίνηση των παραμυθάδων, ενταγμένη  στην συνοδοιπορία με τις ηθοεθιμικές εκδηλώσεις και πρακτικές της περιόδου, και υπηρετώντας την ανάγκη της αφηγηματικής σύμπλευσης με τα κοινωνικά τεκταινόμενα, ακολουθεί παράλληλα και υιοθετεί παραστάσεις προφορικών αφηγήσεων με περιεχόμενο "άσεμνο", "σεξουαλικό", "πιπεράτο", "ξεδιάντροπο", "χυδαίο", "ξετσίπωτο", "πρόστυχο" "ανήθικο" όπου οι πρωταγωνιαστές πέφτουν στα κατώτερα επίπεδα της ηθικής συμπεριφοράς υποτασσόμενοι σε γενετήσιες ορμές και έξεις. Μια από αυτές τις αφηγήσεις που ξεδιπλώνονται τούτες τις μέρες (συνολικά όμορων τριών εκδηλώσεων) έχει τον τίτλο:

UNCENSORED!

;Άσεμνα σεξουαλικά λαϊκά παραμύθια 

...για να βάζεις πιπέρι στο στόμα...

Τετάρτη  13 Μαρτίου 2024

Ώρα: 7.30 μμ

Μια βραδιά αφιερωμένη και ενταγμένη μέσα στο ανεκτικό, μα και αναγκαίο για την έκφρασή του, πνεύμα της Αποκριάς, υπόσχεται ο κεραστής  της συνάντησης, παραμυθάς Δημήτρης Β. Προύσαλης, καθώς ανασύρει από το σεντούκι της προφορικής παράδοσης  λαϊκά παραμύθια, που η μέρα ντροπιάζεται να πει, περασμένα από το δοκίμι του χρόνου. 

Μια περιδιάβαση ανάμεσα σε ιστορίες του λαού, που «μελετά» την ανθρώπινη συμπεριφορά στην πιο κρυφή της έκφραση, η οποία προκαλεί, προβληματίζει, ανασύρει, αναστοχάζεται, τοποθετείται και συμπεραίνει, γύρω από την γονιμική και ζωοποιό ενέργεια μιας δύναμης μοναδικής σε δυνατότητες αλλά και… συνέπειες. Ένα συναπάντημα ανάμεσα στα απόκρυφα του φαντασιακού συλλογικού, που καθρεφτίζει-ξεμπροστιάζοντας-βασικές ανθρώπινες συμπεριφορές και παράλληλα εκθέτει κοινωνικές στάσεις και ατομικές ηθικές.

Ανώνυμα υποθέσεις της διπλανής πόρτας και προφορικές ιστορίες απ’ τα βαθύτερα της ανθρώπινης ψυχής, για την περίοδο του χρόνου, όπου τα ανείπωτα μπορούν να αρθρωθούν και τα «ακατάλληλα» μπορούν να ακουστούνε σαν τραγούδι... Ένα ταξίδι στα ξεδιάντροπα καμώματα του κόσμου που υπονομεύουν τη σκοτεινιά της κοινωνικής ηθικής, εκεί που τα ανήθικα δεν έχουν όριο και παραμύθια ακούγονται σιγανά υπό τη συνοδεία τραγουδιών που όλοι ξέρουν, μα ντρέπονται να πουν...

 Αυστηρά για ενηλίκους με τη σύμφωνη γνώμη οικείων συγγενών και καρδιολόγων ιατρών!

 Χώρος:  Βιβλιοπωλείο Cafe FREE THINKING ZONE

Διεύθυνση: Σκουφά 64 και Φριβαίων (πεζόδρομος) 

(Σταθμός Μετρό Πανεπιστήμιο)

Κρατήσεις: 2103617461

Με την υποστήριξη της:



 


 


 

Σάββατο 9 Μαρτίου 2024

Ενα βιβλίο για το Μισό του Ουρανού που γιορτάζει στις 8 του Μάρτη


Με αφορμή τη θεσμοθέτηση των διεθνών ημερών εορτασμού που πραγματοποιούνται σε παγκόσμιο επίπεδο, κυρίως όχι κατά την υποκειμενική μας γνώμη για να γίνει μια εθιμοτυπική γιορτή ένα θέμα, αλλά κύρια για να υπενθυμιστεί η σημαντικότητά του και ο διαρκής αγώνας για την υπεράσπιση της αξίας του, δηλαδή ο δρόμος που πρέπει να διανυθεί μέχρι την πραγμάτωσή του, οι παραμυθάδες του κόσμου ανάμεσα στις άλλες διεθνείς ημέρες, γιορτάζουν της Παγκόσμια Ημέρα Αφήγησης που πλησιάζει στις 20 Μαρτίου. Στο μακρινό αλλά και τόσο κοντινό 2016 το κοινό θέμα για τον εορτασμό της Αφήγησης ήταν "Δυνατές Γυναίκες" που ακούστηκε στα πέρατα του κόσμου αλλά και στις εκδηλώσεις του 2016, στα πλαίσια του 3ου Φεστιβάλ Αφήγησης "Αθήνα... μια πόλη παραμύθια". Ο Μαραθώνιος για τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας έφερε μια ενδιαφέρουσα έκδοση αφιερωμένη στη δύναμη του έτερου μισού στην ανθρωπότητα.

Αναδημοσιεύουμε από τον πρόλογο της έκδοσης του 2016 "Παραμύθια με δυνατές γυναίκες", Εκδόσεις ΑΠΟΠΕΙΡΑ

Η γυναίκα στον κόσμο

Κάποιος φιλόσοφος από τα μέρη της Ανατολής είχε διατυπώσει την άποψη του, με έναν τρόπο απόλυτα ποιητικό, λέγοντας πως «η γυναίκα είναι το μισό του ουρανού». Συνδημιουργός της ζωής και θεμελιώδης φορέας της, παρούσα και μπροστάρισσα στα μεγάλα περάσματα-στάδια μετάβασης σε ποικίλα επίπεδα ενέργειας καθώς  και στα διαβατήρια έθιμα για την αλλαγή και τροποποίηση της συνειδητότητας αλλά επίσης και της ποιότητας ζωής σε ουσιαστικότερες βάσεις για την ίδια, την οικογένειά της και το ταίρι της στη γέννηση, την ενηλικίωση, τη διαιώνιση, την έξοδο, πάντα με άποψη και συμμετοχή βαρύνουσα. Αποτέλεσε την προσωποποίηση της ενέργειας στη φύση, βασική εκφραστής της γονιμοποιητικής δύναμης, με ιεροποιημένους ρόλους και ιδιότητες στους μαγικοθρησκευτικούς χώρους, ευνοήθηκε και ευλογήθηκε με τη δύναμη της αναπαραγωγής της ζωής αλλά και μια εσωτερική φιλοσοφημένη ματιά για την ουσία των επαφών και των σχέσεων.  Παρούσα η γυναίκα στην ανατολή και τη δύση της ανθρώπινης πορείας για την νοηματοδότηση και την ολοκλήρωση των εμπειριών, βασικό στοιχείο μπολιάσματος της αρσενικής συνείδησης και πολύμορφης επιρροής της. Στυλοβάτης αλλά και συνειδητά ή ασυνείδητα υπονομευτής πολλές φορές του ανθρώπινου ψυχισμού-μαζί με την αρσενική εκ του σύνεγγυς παρεμβολή-από την παιδική ηλικία του ανθρώπου. Ενσαρκώτρια παράλληλων πολλαπλών ρόλων και συμπυκνώτρια αντιθετικών ιδιοτήτων που κινούνται στην κόψη της ισορροπίας, χωρίς την ενέργειά της ο κόσμος θα ήταν σίγουρα λειψά διαφορετικός.  Αντικείμενο ανθρωπολογικού ενδιαφέροντος μέσα από ανάλογες θεάσεις αλλά και επικέντρωσης της προσοχής λαογραφικά, ψυχολογικά, δραματουργικά, αλλά και ενδυματολογικά ή  καταναλωτικά μέσα από διαφορετικές οπτικές, αναλύσεις, ιδέες, αντιλήψεις, σίγουρα η γυναίκα αποτέλεσε διαχρονικά πηγή αστείρευτης έμπνευσης για μια σειρά από τέ-χνες και μορφές έκφρασης του ανθρώπινου γένους.  Η ίδια ως κουβαλήτρια της προφορικής παράδοσης αλλά και πρωταρχική φορέας της,  με ανυπολόγιστη συμβολή στη δημιουργία, την μετάδοση, τον εμπλουτισμό και τη διάσωσή της στέκει σε μια περίοπτη θέση προσφοράς αλλά και παρουσίας στις δημιουργίες του προφορικού παραμυθιακού λόγου όχι μόνο ως αφηγήτρια αλλά κυρίως ως πρωταγωνίστρια στις πλοκές-υποθέσεις του συλλογικού φαντασιακού, σε όλες σχεδόν τις κατηγορίες των ιστοριών του Διεθνούς Καταλόγου Ταξινόμησης Παραμυθιών.

   Με την υποστήριξη της



Παρασκευή 8 Μαρτίου 2024

Τα Άσεμνα της Αποκριάς: Λαϊκά παραμύθια και τραγούδια στο ξετύλιγμα του κουβαριού-Εκδήλωση 1η: 10 Μάρτη

Με την έναρξη του Τριωδίου, κάθε χρόνο, ανοίγει κι ένας ημερολογιακός κύκλος που επηρεάζεται από το Πνεύμα της Αποκριάς, με μια ατμόσφαιρα ανεκτικότητας, ελαφράδας και αναδυόμενης ανάγκης για ψυχαγωγία μέσα από μασκαρέματα και κασκαρίκες. Η κίνηση των παραμυθάδων, ενταγμένη  στην συνοδοιπορία με τις ηθοεθιμικές εκδηλώσεις και πρακτικές της περιόδου, και υπηρετώντας την ανάγκη της αφηγηματικής σύμπλευσης με τα κοινωνικά τεκταινόμενα, ακολουθεί παράλληλα και υιοθετεί παραστάσεις προφορικών αφηγήσεων με περιεχόμενο "άσεμνο", "σεξουαλικό", "πιπεράτο", "ξεδιάντροπο", "χυδαίο", "ξετσίπωτο", "πρόστυχο" "ανήθικο" όπου οι πρωταγωνιαστές πέφτουν στα κατώτερα επίπεδα της ηθικής συμπεριφοράς υποτασσόμενοι σε γενετήσιες ορμές και έξεις. Μια από αυτές τις αφηγήσεις που ξεδιπλώνονται τούτες τις μέρες (συνολικά όμορων τριών εκδηλώσεων) έχει τον τίτλο:

«Τα Άσεμνα της Αποκριάς!»

Λαϊκά παραμύθια και τραγούδια της Αποκριάς χωρίς αιδώ!

Κυριακή 10 Μαρτίου 2024

Ώρα: 20.00

Μια βραδιά αφιερωμένη και ενταγμένη μέσα στο ανεκτικό, μα και αναγκαίο για την έκφρασή του, πνεύμα της Αποκριάς, υπόσχονται οι κεραστές  της συνάντησης: ο παραμυθάς Δημήτρης Β. Προύσαλης και ο μουσικός-τραγουδοποιός Φίλιππος Πλακιάς, καθώς ανασύρουν  από το σεντούκι της προφορικής παράδοσης  λαϊκά παραμύθια, που η μέρα ντροπιάζεται να πει, μαζί με τραγούδια πιπεράτα περασμένα από το δοκίμι του χρόνου. 

Μια περιδιάβαση ανάμεσα σε ιστορίες και δημοτικά τραγούδια του λαού, που «μελετά» την ανθρώπινη συμπεριφορά στην πιο κρυφή της έκφραση, η οποία προκαλεί, προβληματίζει, ανασύρει, αναστοχάζεται, τοποθετείται και συμπεραίνει, γύρω από την γονιμική και ζωοποιό ενέργεια μιας δύναμης μοναδικής σε δυνατότητες αλλά και… συνέπειες. Ένα συναπάντημα ανάμεσα στα απόκρυφα του φαντασιακού συλλογικού, που καθρεφτίζει-ξεμπροστιάζοντας-βασικές ανθρώπινες συμπεριφορές και παράλληλα εκθέτει κοινωνικές στάσεις και ατομικές ηθικές.

Ανώνυμα λαϊκά τραγούδια και προφορικές ιστορίες απ’ τα βαθύτερα της ανθρώπινης ψυχής, για την περίοδο του χρόνου, όπου τα ανείπωτα μπορούν να αρθρωθούν και τα «ακατάλληλα» μπορούν να ακουστούνε σαν τραγούδι... Ένα ταξίδι στα ξεδιάντροπα καμώματα του κόσμου που υπονομεύουν τη σκοτεινιά της κοινωνικής ηθικής, εκεί που τα ανήθικα δεν έχουν όριο και παραμύθια ακούγονται σιγανά υπό τη συνοδεία τραγουδιών που όλοι ξέρουν, μα ντρέπονται να πουν...

 Αυστηρά για ενηλίκους με τη σύμφωνη γνώμη οικείων συγγενών και καρδιολόγων ιατρών!

 Χώρος:  Κτίριο 11δ

Διεύθυνση: Ρεθύμνου 11 & Λεωφ. Αλεξάνδρας 

(Σταθμός ΗΣΑΠ Βικτώρια)

Είσοδος οικονομικής ενίσχυσης-Κρατήσεις: 6932756666

Με την υποστήριξη της:



 


 

Τρίτη 5 Μαρτίου 2024

Ο Φλεβάρης τσικνίζει την Πέμπτη 7/3 στη Λέσχη Αφήγησης Αθήνας από απεργιακή αναβολή

Η Λέσχη Αφήγησης Αθήνας "Μοιράσου κι εσύ μιαν ιστορία" "τσικνίζει" τη συνάντηση του Φεβρουαρίου, που αναβλήθηκε λόγω της γενικής απεργίας που είχε οριστεί για την Τετάρτη 28 Φεβρουαρίου, επηρεάζοντας και το μηνιαίο αφηγηματικό της αντάμωμα. Έτσι λοιπόν υποχρεωτικά αναζήτησε νέα ημερομηνία μέσα στο Μάρτιο, ορίζοντας τη διαθέσιμη Πέμπτη της Τσίκνας 7 Μαρτίου ως μέρα μεταφοράς των εκδηλώσεών της. Η συνάντηση πραγματοποιείται στο χρονικό διάστημα πάντα των ωρών 7.00-9.00 μ.μ. καλώντας αφηγητές/τριες και φίλους/ες ακροατές/τριες των προφορικών ιστορήσεων, με τις ιστορίες που θα ακουστούν, να περάσουν όμορφα προετοιμάζοντας την πιθανή τους έξοδο για την Τσικνοπέμπτη της ίδιας μέρας.

Η προγραμματισμένη συνάντηση της Λέσχης Αφήγησης του Μαρτίου θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 27 του μήνα και θα γίνει σχετική ανακοίνωση αργότερα.

Φωτό από τη συνάντηση του Ιανουαρίου 2024
Ο Γιάννης Στρίγκος αφηγείται "Ο αναδεξιμιός"


Η Γεωργία Αγγελή αφηγείται: "Ο σιδεράς του Πον Ντε Πιλ" (Γαλλία)

Η Κωνσταντία Τσαλαπατάνη αφηγείται: "Η μέρα του λιονταριού" (Παράδοση Μάγια)

Η Άννα Γιάνκου αφηγείται: "Ο κουτσοκόκορας" (Αλβανία)

Η Παναγιώτα Μωυσιάδου αφηγείται: ¨Η ιστορία του μικρού φοίνικα" (Βόρεια Αφρική)

Η Μαρούσα Απειρανθίτου αφηγείται: "Η μυλωνού" (Νάξος, Κυκλάδες)

Η Μαίρη Σιδέρη αφηγείται: "Το φτωχό καλό παιδί" (Σκύρος)

Η Ερμιόνη Ντέτσικα αφηγείται: "Το Δεσποινί" (Δωδεκάνησα)

Η Λέσχη Αφήγησης Αθήνας λειτουργεί από το 2016 στην Αθήνα, με κεντρική δραστηριότητα την παρχώρηση χώρου και χρόνου σε οποιονδήποτε θα ήθελε να αφηγηθεί από τη δεξαμενή της προφορικής παράδοσης (λαϊκά παραμύθια, Αισώπειοι μύθοι, μυθολογικές ιστορίες, λαϊκές παραδόσεις, έπη, συναξάρια) ανεξάρτητα από την ιδιαίτερη ή μη σχέση που έχει με την αφήγηση (επαγγελματίας αφηγητής/τρια, μαθητευόμενος/η, ερευνητής, απλός εραστής των ανώνυμων ιστοριών). Φιλοξενείται στο Βιβλιοπωλείο-Cafe FREE THINKING ZONE, στην οδό Σκουφά 64, στη συμβολή της με τον πεζόδρομο της οδού Γριβαίων, στις παρυφές του Κολωνακίου.

Τηλ. 210-3617461

Υποστηρίζεται από την 









 

Επιμορφωτική Ημερίδα "Η αφήγηση των λαϊκών παραμυθιών ως παιδαγωγικό εργαλείo"

 

Στο πλαίσιο των επιμορφωτικών δράσεων του 1ου ΠΕ.Κ.Ε.Σ. Αττικής για το σχολικό έτος 2023- 2024, και κατόπιν έγκρισης της Ολομέλειας (Πράξη 4 η /21-02-2024), διοργανώθηκε επιμορφωτική ημερίδα με θέμα: "Η αφήγηση λαϊκών παραμυθιών ως παιδαγωγικό εργαλείο" που απευθυνόταν στους εκπαιδευτικούς των Γ και Δ τάξεων των Σχολικών Μονάδων 6ης Θέσης Σ.Ε. Α΄ Αθήνας, η οποία πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 05/03/2024 και ώρα 8.30-14.00, στο 129ο Δ.Σ. Αθηνών (Προμπονά, 44, Αθήνα). Κεντρικός εισηγητής της ημερίδας που χωριζόταν σε δύο μέρη ήταν ο εκπαιδευτικός και προφορικός αφηγητής, Υπ Δρ ΠΤΔΕ ΕΚΠΑ Δημήτρης Β. Προύσαλης, σύμφωνα με το πρόγραμμα που προτάθηκε. Οι συμμετέχοντες εκπαιδευτικοί κλήθηκαν να έχουν επιλέξει και να έχουν μαζί τους ένα λαϊκό παραμύθι προκειμένου να επιχειρήσουν να το επεξεργαστούν προφορικά σύμφωνα με τις κατάλληλες πρώτες οδηγίες. 

Στο Α΄μέρος που είχε διάρκεια δύο ωρών (9.00-11.00 π.μ.) αναπτύχθηκε το θέμα:\

«Να σου πω μια ιστορία: Η αφήγηση των λαϊκών μύθων ως παιδαγωγικό εργαλείο. Από τις κοινωνίες του χτες στις σχολικές αίθουσες του σήμερα» 

Στο Β' μέρος που διήρκεσε από στο διάστημα 11.30-13.30  αναπτύχθηκε το θέμα: 

«Από το στόμα στο χαρτί κι απ’ το χαρτί στο στόμα. Εισαγωγή στην πρακτική αφηγηματική προσέγγιση του λαϊκού παραμυθιού»

Υπεύθυνη της συνάντησης ήταν η Σ.Ε. Π.Ε. της 6ης θέσης Άννα Πρίντεζη.

Στο τέλος της συνάντησης μοιράστηκε ενδεικτική βιβλιογραφία που αφορούσε την προφορική αφήγηση και επιλεγμένες συλλογές παραμυθιών.

Δευτέρα 4 Μαρτίου 2024

"Θοδωράκης ο μικρότερος των Κολοκοτρωναίων" Εκδ. Πηγή: Παρουσίαση στο Fractalart-γράφει ο Κώστας Τραχανάς


Είχαμε τη χαρά να ενημερωθούμε για την παρουσίαση του συνεργατικού έργου του γράφοντα και επιμελητή του παρόντος ιστολογίου, με τον πρώην συνάδελφο, καλό φίλο και συνοδοιπόρο Δημήτρη Φιλελέ, ποιητή και λογοτέχνη, από το ηλεκτρονικό έντυπο fractalart δια χειρός του Κώστα Τραχανά. 
Πολλές ευχαριστίες για την φιλοξενία και την τιμητική προβολή και το παραθέτουμε όπως δημοσιεύτηκε.

 Home / Βιβλιοκριτικές / Ο άνθρωπος που γονάτισε την Οθωμανική Αυτοκρατορία

Ο άνθρωπος που γονάτισε την Οθωμανική Αυτοκρατορία

Γράφει o Κώστας Α. Τραχανάς //

Δημήτρης Β. Προύσαλης, Δημήτρης Φιλελές «Θοδωράκης, ο “μικρότερος’’ των Κολοκοτρωναίων!» Εκδόσεις Πηγή 2023, σελ. 73

Στο μικρό αυτό πόνημα η ιστορία, η λαογραφία, η λογοτεχνία μέσα από την ποιητική έμπνευση και συμβολή και η προφορική αφήγηση με τη μουσική συνοδεία, φέρνουν στο προσκήνιο του ενδιαφέροντος, τη μορφή μιας καθολικής αποδεκτής εμβληματικής φυσιογνωμίας, όπως ήταν ο Γέρος του Μοριά. Η πείρα του, στην εποχή που λειτούργησε ως κλέφτης στην Πελοπόννησο προεπαναστατικά, η στρατηγική του αντίληψη και η γενικότερη προσωπικότητά του, αποτέλεσαν καταλυτικούς παράγοντες για σχεδιασμούς, δρομολογήσεις και καθοριστικές νίκες, τέτοιες που έφεραν την Επανάσταση σε θετική τοποθέτηση απέναντι στην πανίσχυρη Οθωμανική Αυτοκρατορία και τους ξένους αρωγούς της.

Η αναγκαιότητα μιας συνοπτικής παρουσίας επιλεγμένων σημείων της ζωής του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, ως προσέγγιση μέσω της τέχνης, που θα προβάλει ουσιαστικά, αλλά χωρίς διδακτισμό την μορφή του Μοραΐτη οπλαρχηγού και την εποχή του, οδήγησε αρχικά στην έρευνα για τον εντοπισμό του  κατάλληλου υλικού, την μελέτη του, την αξιολογική επιλογή του και τη συγκρότηση ενός άξονα, ικανού να αποτελέσει τον κορμό για μια παράσταση προφορικής αφήγησης. Το προς αφήγηση -ιστόρηση υλικό στηρίχθηκε στις προφορικές λαογραφικές παραδόσεις, στις ιστορικές αναφορές, τα απομνημονεύματα των αγωνιστών του 1821, τα δημοσιεύματα του Τύπου του 19ου αιώνα, τους μύθους του Αισώπου που αφηγούνταν ο Κολοκοτρώνης, αλλά και μύθους της δικής του επινόησης, με διάθεση ψυχαγωγική, συμβολική, επιδιώκοντας τον αναστοχασμό, την ψυχολογική ενδυνάμωση και την αγωνιστική διαπαιδαγώγηση.

Ουσιαστικά, όλη η ζωή του Κολοκοτρώνη διανθίζεται από αισώπειους μύθους και αφηγήσεις δικών του επινοημένων ιστοριών με διδακτικό χαρακτήρα, με την ευρεία έννοια των φανταστικών αφηγημάτων, καθώς ο όρος «μύθος» ενέχει διττή διάσταση εννοιολογικής ταυτότητας, είτε αυτοί συνδέονται με περιστατικά της ζωής του είτε με γενικότερα ιστορικά και πολιτικά γεγονότα.

Η ιστορική πένα της απομνημονευτικής ιστοριογραφίας και η λαογραφία σε αφηγηματική μορφή ανταμώνουν με την ποιητική έμπνευση και το ταλέντο του Δημήτρη Φιλελέ, λογοτέχνη και ποιητή. Μετά ακολουθεί η μουσική επένδυση των αφηγήσεων και των ποιητικών δημιουργιών. Τα κείμενα, πεζά αφηγηματικά και ποιητικές συνθέσεις, μεταμορφώνονται σε τραγούδια, αφού ο μουσικός και τραγουδοποιός Φίλιππος Πλακιάς, έχοντας ως στιχουργικό καμβά τα ποιητικά σώματα του Δημήτρη Φιλελέ, ένα ποίημα ανά ιστορία, συνθέτει με μοναδική μαεστρία τις μουσικές ενδύσεις, περπατώντας σε ρυθμούς που πηγάζουν από την παράδοση του λαού μας.

Η αφήγηση γίνεται η βάση, η ποίηση συνομιλεί και αναδεικνύει, η μουσική απογειώνει.

Πρόκειται για την ευτυχή συνύφανση μορφών του λόγου σε μια συνάντηση παράλληλων κόσμων, τεχνών και τεχνικών, που ανασαίνουν αντάμα συνοδοιπορώντας στην κατεύθυνση να προβληθεί η προσωπικότητα του Γέρου του Μοριά.

«Λένε πως η Ζαμπία, η γυναίκα του Κωνσταντή Κολοκοτρώνη, του πρωτοκλέφτη του Μοριά ρώτησε τα παιδιά της: «Πότε, παιδιά μου, θα γενείτε παλικάρια, θα μεγαλώσετε, για να κόψετε με το σπαθί σας Τούρκους που σκότωσαν τον πατέρα σας;»

Ο Χρήστος, ο πιο μικρός της γιος αποκρίνεται: « Μη στενοχωριέσαι, μάνα! Εγώ, σαν μεγαλώσω, όρκο σου δίνω πως θα σου φέρω εφτά κεφάλια τούρκικα στο ταγάρι!»

Μιλά με τη σειρά του, ο γιος της, ο Γιάννης: «Εγώ μάνα, όρκο κάνω πως θα σου φέρω τούρκικα κεφάλια εκατό!».

«Κι εσύ, Θοδωράκη, γιε μου, που είσαι ο μεγαλύτερος, τι θα κάμεις για να εκδικηθείς τον χαμό του πατέρα σου;»

 «Εγώ, μάνα, όρκο σου δίνω πως θα διώξω του Τούρκους από τον Μοριά, να γλιτώσουμε πια από δαύτους μια για πάντα…»

Κι αλήθεια είναι, ο  Θοδωρής Κολοκοτρώνης τον λόγο του τον κράτησε…

Το 1825 πατά το πόδι στον Μοριά ο Ιμπραήμ. Ο Ιμπραήμ στέλνει τον κεχαγιά του στη Μεσσηνία, με διαταγή να κάμει τους ντόπιους να προσκυνήσουν. Αν δεν το κατορθώσει στα λόγια, τότε να το κάμει, όχι με πόλεμο, αλλά με την καταστροφή, βάζοντας παντού φωτιά. Έντεκα μέρες καίγεται όλος ο τόπος:  Εκατό χιλιάδες ρίζες λιόδεντρα, ογδόντα χιλιάδες ρίζες συκιές, μουριές, πορτοκαλιές, λεμονιές, ο καπνός ανεβαίνει στα τρίσβαθα του ουρανού, τα δέντρα γίνονται θυσία και θυμίαμα στον Αγώνα. Τότε ο Κολοκοτρώνης γράφει στον Ιμπραήμ: «Αυτό όπου μας φοβερίζεις, να μας κόψεις και να μας κάψεις τα καρποφόρα δέντρα μας, δεν είναι της πολεμικής έργο. Γιατί τα άψυχα δέντρα δεν εναντιώνονται σε κανέναν. Μόνο οι άνθρωποι που εναντιώνονται έχουν στρατεύματα και τους σκλαβώνεις. Κι έτσι είναι το δίκιο του πολέμου, με τους ανθρώπους να εναντιώνεσαι και όχι με τα άψυχα δέντρα. Γιατί, όχι τα κλαριά να μας κόψεις, όχι τα δέντρα, όχι τα σπίτια που μας έκαψες, ακόμα μόνο πέτρες απάνω στην πέτρα να μη μείνει, εμείς δεν προσκυνάμε. Γιατί τα δέντρα μας, αν τα κόψεις και τα κάψεις, τη γη την ίδια δεν μπορείς να τη σηκώσεις. Και η ίδια η γης που τα έθρεψε, αυτή η ίδια γη μένει δική μας και τα ματακάνει. Μονάχα ένας Έλληνας να μείνει, πάντα θα πολεμούμε. Και μην ελπίζεις πως τη γη μας θα την κάνεις δική σου, βγάλ’ το από τον νου σου!»

Η επιστολή αυτή του Κολοκοτρώνη εκφράζει μια βαθιά φιλοσοφία για την υπεράσπιση της ζωής της φύσης και στου σεβασμού της, που ταλαιπωρείται μαζί με τα μαρτύρια του ανθρώπινου περίγυρου. Πρόκειται ίσως για ένα από τα πιο μεστά, συγκινητικά και ουσιαστικά νοημάτων κείμενα που αφορούν γεγονότα της Επανάστασης.

1843-2023: Εκατόν ογδόντα χρόνια από τον θάνατο του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, του στρατηγού ελευθερωτή της Ελλάδας.

Δημήτρης Β. Προύσαλης

Ο Δημήτρης Προύσαλης σπούδασε παιδαγωγικά, βιβλιοθηκονομία και μετεκπαιδεύτηκε στην ειδική αγωγή. Έχει μεταπτυχιακό Διδακτορικό δίπλωμα (Master) στην κατεύθυνση Λαογραφία και Πολιτισμός του ΠΤΔΕ του ΕΚΠΑ Αθηνών και είναι υποψήφιος Διδάκτοράς του. Από το 1988 εργάζεται ως δάσκαλος στη Δημόσια Εκπαίδευση. Από το 1999 ασχολείται με την έρευνα, συλλογή, καταγραφή και μελέτη του λαϊκού παραμυθιού. Από το 2003 κουβαλάει με σεβασμό και μοιράζεται, σε αφηγήσεις με ενηλίκους και παιδιά, λαϊκά παραμύθια απ’ τις προφορικές παραδόσεις των λαών, για όλα αυτά που ισορροπούν ανάμεσα στα ψέματα των παραμυθιών και τις αλήθειες της ζωής. Από το 2016 έχει την ευθύνη λειτουργίας της Λέσχης Αφήγησης Αθήνας Μοιράσου κι εσύ μιαν ιστορία. Είναι ιδρυτικό μέλος της Μη Κερδοσκοπικής Εταιρείας Παραμύθια και Μύθοι στου Κένταυρου τη ράχη και του Σωματείου για την προώθηση της Φιλαναγνωσίας Διαβάζοντας Μεγαλώνω καθώς και τακτικό μέλος της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας.

 

Δημήτρης Φιλελές

Ο Δηµήτρης Φιλελές γεννήθηκε στην Αθήνα το 1961. Σπούδασε Κοινωνικές Επιστήµες και Παιδαγωγικά. Εργάστηκε ως δάσκαλος επί 35 χρόνια στη δηµόσια πρωτοβάθµια εκπαίδευση. Ασχολείται µε την ποίηση, την πεζογραφία, την αρθρογραφία και τη φωτογραφία. Είναι µέλος της Π.Ε.Λ. και του PEN Greece. Έχει πολλές συµµετοχές µε ποιητικές και πεζογραφικές του δηµιουργίες σε έντυπα συλλογικά έργα και µε δηµοσιεύσεις σε διαδικτυακούς λογοτεχνικούς τόπους. Βιβλιοκριτικές του δηµοσιεύονται στον λογοτεχνικό διαδικτυακό τόπο fractal.