Ανθολογία Πασχαλινού Διηγήματος-Το Πάσχα των Ελλήνων μέσα από τη γραφή της Γενιάς του 1880

Α΄ έκδοση: Απρίλιος 2021

Ανθολόγηση: Δημήτρης Φιλελές

ISBN: 978-960-626-403-0

σ.246 

(με ψηφιακό δίσκο προφορικής ανάγνωσης)

Εκδόσεις ΠΗΓΗ

Το παρόν ιστολόγιο διακρίνεται για την ιδιαίτερη-"ορκισμένη" κινητικότητά του γύρω από την αφηγηματική προφορικότητα του λαϊκού λόγου-με τη μορφή των λαϊκών παραμυθιών, των μύθων, των θρύλων και των λαϊκών παραδόσεων-τη ζωντανή παραστατική του προσέγγιση, την επιστημονική-ερευνητική του πλαισίωση, την εκδοτική του προβολή και αναφορά και την πολυεπίπεδη ανάδειξή του, λαογραφικά φιλολογικά, εκπαιδευτικά, καλλιτεχνικά, κοινωνικά και πολιτιστικά.

Η σημερινή ανάρτηση γίνεται κατ' εξαίρεση και αφορά την εξαιρετική δουλειά που παρουσιάζεται στη συλλογή "Ανθολογία Πασχαλινού Διηγήματος" του καλού αδερφικού φίλου Δημήτρη Φιλελέ,  ποιητή και πεζογράφου, πρόσφατα δάσκαλου εν "αποστρατεία" και τα τελευταία χρόνια πολύτιμου συνεργάτη στις παραστατικές προτάσεις αφήγησης μέσα από τη λογική των θεματικών "Κύκλων" όπως αποτυπώνεται η κοινή μας συνάντηση και διαδρομή στα έργα που έχουν ήδη παρουσιαστεί στο κοινό: "Του Κωνσταντή: Η ιστορία μιας υπόσχεσης, μιας κατάρας και μιας επιστροφής", "Θρύλοι για την Άλωση της Πόλης" και  το δρομολογούμενο "Όταν το 21 αφηγείται: Μύθοι, θρύλοι και άγνωστες ιστορίες του Θόδωρου Κολοκοτρώνη στο δρόμο της λευτεριάς», με τους πρωτότυπους και συγκινητικούς, υποβλητικούς του στίχους και βέβαια με τη μοναδική και καταλυτική μουσική έμπνευση και σύνθεση του τραγουδοποιού, μουσικού και ερμηνευτή Φίλιππου Πλακιά (βλ. προηγούμενες αναρτήσεις).

Η "Ανθολογία Πασχαλινού Διηγήματος" αποτελείται από είκοσι κλασικά κείμενα των εκπροσώπων της Γενιάς του 1880, η οποία αποτέλεσε τη βάση της νεοελληνικής λογοτεχνικής παραγωγής.  Συνέδεσε την εποχή του 19ου αιώνα που έσβηνε-στην αυγή του 20ου αιώνα που ανέτειλε με γρήγορους μετασχηματιστικούς ρυθμούς αλλά και αγκυλώσεις στην κοινωνία, την ιστορία, τον πολιτισμό της χώρας. Σε μια εποχή σαν τη δική μας-στον 21ο αιώνα που το ζήτημα των ταυτοτήτων και των εκφράσεων-όλων των αποχρώσεων, μορφών, επιπέδων και αποτυπώσεων, τίθεται διαρκώς στο επίκεντρο μιας αμφιλεγόμενης αυτοαναφοράς με ισοπεδωτικούς πολλές φορές ή κατά κόρον ετεροπροσδιορισμούς και ακυρώσεις των άλλων "μη ομοούσιων", η Γενιά του 1880 μέσα από το χαρακτήρα και την ατμόσφαιρα των γραφών της, μας αναγάγει σε μια ψυχογραφία των ηθών, με επίκεντρο-με αφορμή την άνω αναφερόμενη έκδοση και ανθολογημένη συλλογή- την περίοδο του ελληνικού Πάσχα τόσο στα πλαίσια της ζωής στην ύπαιθρο όσο και της αναδυόμενης τότε νέας αστικής συμβιωτικής ζωής. Το τελευταίο χαρακτηρίζεται από μια ιδιαίτερη συναισθηματική και ψυχολογική φόρτιση, μια εσωτερική διάσταση του Πάθους που αποζητά και εκφράζει την συμπάσχουσα πορεία προς τη λυτρωτική Ανάσταση, προσωπικής και μεταφορικά συμβολικής μέσα από το ξεδίπλωμα της Μεγάλης Εβδομάδας. 

Άσχετα με το βαθμό, την ποιότητα, το βάθος, την κατανόηση και την εκδήλωση της θρησκευτικής συνείδησης του καθένα, τούτη η περίοδος διακρίνεται από ξεχωριστά χαρακτηριστικά γνωρίσματα τόσο του συναισθήματος όσο και της περιρρέουσας ατμόσφαιρας που το μορφοποιεί, το μπολιάζει και το χρωματίζει, σε τέτοιο βαθμό ώστε η ειδολογική του "διαφορετικότητα" να το ξεχωρίζει από τα υπόλοιπα ανάλογα, όχι σε επίπεδο "ανωτερότητας" του δόγματος, αλλά της "ποιότητας" του περιεχομένου που το προσδιορίζει ταυτοτικά. 

Η παρούσα Ανθολογία παρουσιάζει λοιπόν τούτη την πλούσια, ιδιαίτερη και μοναδική εσωτερική ατομική διαδρομή της έντασης, του αναστοχασμού, της ανάτασης και τελικά της λύτρωσης μέσα από την ηθογραφία των πρωταγωνιστών των έργων των Α. Παπαδιαμάντη, Α. Μωραϊτίδη, Δ. Κρυστάλλη, Α. Καρκαβίτσα, Δ. Καμπούρογλου, Κ. Παλαμά, Ζ. Παπαντωνίου, Γ. Ξενόπουλου, Ν. Λαπαθιώτη, Κ. Θεοτόκη, Π. Νιρβάνα, Α. Λασκαράτου, Χ. Χρηστοβασίλη και Α. Δάφνη. Έχει μετεγγραφεί γλωσσικά και αποδοθεί στην κοινή νεοελληνική, χωρίς όμως να χάνει την ποιότητα της γραφής και του ύφους καθώς η πρόθεση είναι να γίνει πρόταση γνωριμίας και γέφυρας προς τις νεότερες γενιές αναγνωστών, φίλων της λογοτεχνίας που δυσκολεύονταν μέχρι σήμερα από τα όποια εμπόδια μιας "ξένης", ανοίκειας, καθαρευουσιάνικης γραφής. Σεβαστό είναι πάντα το ύφος της αυθεντικότητας των συγγραφέων αλλά η φιλολογική προσέγγιση που επιθυμεί να υπηρετήσει και τη μορφή των κειμένων, αφορά άλλο κλάδο και επίπεδο της λογοτεχνίας. Η ουσία της παρούσας "πρότασης" επικεντρώνεται στη συμβατότητα της γλωσσικής πρόσβασης, συνοδεύεται από υποσέλιδο επεξηγηματικό γλωσσάρι και σημειώσεις για την αναγνώριση και κατανόηση του πλαισίου μέσα στο οποίο κινείται η κειμενική γραφή της κάθε υπόθεσης πλοκής. Πρόκειται δηλαδή για μια καινούργια δημιουργία του λόγου. Η πρότερη γλωσσική μορφή των αρχικών κειμενικών γραφών ήταν απαγορευτική αλλά και τα ίδια τα κείμενα της συγκεκριμένης αναφοράς ήταν δυσπρόσιτα, αφού καταχωνιάστηκαν από το χρόνο σε αυτούσια ή συλλογικά έργα πολλών δεκαετιών πριν το 2000 και ήταν δύσκολο να εντοπιστούν. Παράλληλα η "Ανθολογία Πασχαλινού Διηγήματος" λειτουργεί ως συγκεντρωτικός άξονας αναφοράς άμεσα συνδεδεμένου στην τρέχουσα περίοδο δημιουργώντας μια λογοτεχνική ατμόσφαιρα που με τη δύναμη του διηγηματικού λόγου υφαίνει κόσμους συναισθημάτων, προβολών και πνευματικών οντολογικών προσδιορισμών  όπως ξέρει μοναδικά να προσφέρει αυτός ο "πλασματικός" αλλά ταυτόχρονα προβλητικός κόσμος της γραπτής δημιουργικής έκφρασης.

Η ανθολογία αυτή έχει εισαγωγικό σημείωμα από τον μεγάλο δάσκαλο-φιλόλογο Χρίστο Γ. Ρώμα ενώ

το έργο συμπληρώνεται από ψηφιακό δίσκο σε μορφή mp3 που αποτελεί μια καινοτομική πρόταση από μόνη της: Άρει τους όποιους υπαρκτούς και αναπόφευκτους αποκλεισμούς στην πρόσβαση έργων της ελληνικής λογοτεχνικής παραγωγής και πεζογραφικής ιστορίας αφού το καθιστά προσβάσιμο σε μια μεγάλη γκάμα ευπαθών ομάδων συμπολιτών μας, τόσο σε ανθρώπους με δυσκολίες στην όραση, με κινητικές δυσχέρειες ή επιπτώσεις από την επέλαση του γήρατος.

Τα περιεχόμενα διηγήματα:

Ανδρέας Λασκαράτος - Όνειρο
Αλέξανδρος Μωραϊτίδης - Άρατε Πύλας
Αλέξανδρος Μωραϊτίδης - Ο κυρ Μανωλάκης
Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης - Εξοχική Λαμπρή
Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης - Ο Αλιβάνιστος
Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης - Πάσχα ρωμέικο
Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης - Το Χριστός Ανέστη του Γιάννη
Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης - Υπό την βασιλική δρυ
Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης - Χωρίς στεφάνι
Δημήτριος Καμπούρογλου - Η διπλή γιορτή
Κωστής Παλαμάς - Θάνατος παλικαριού
Χρήστος Χρηστοβασίλης - Η Πασχαλιά της λευτεριάς
Ανδρέας Καρκαβίτσας - Πάσχα στα πέλαγα
Παύλος Νιρβάνας - Χριστός Ανέστη
Γρηγόριος Ξενόπουλος - Το πρώτο μου Πάσχα
Κώστας Κρυστάλλης - Το Πάσχα στον Πίνδο
Κωνσταντίνος Θεοτόκης - Αμάρτησε;
Ζαχαρίας Παπαντωνίου - Η αδελφή του Νυμφίου
Αιμιλία Δάφνη - Μαριάμ
Ναπολέων Λαπαθιώτης - Η θυσία

Τα έσοδα από τα δικαιώματα του συγγραφέα προσφέρονται εξ οκλοκλήρου στην ΚΙΒΩΤΟ του ΚΟΣΜΟΥ

Καλή ανάγνωση με πολλές πολλαπλές Αναστάσεις!