Κυριακή 31 Δεκεμβρίου 2023

"Λαϊκά παραμύθια στην Ελλάδα του 21ου αι." -Εφημερίδα των Συντακτών


Η καθημερινή εφημερίδα "Η ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ" στο τελευταίο της φύλλο για το 2023, αυτό του Σαββατοκύριακου 30-31 Δεκεμβρίου, είχε ως γιορτινή προσφορά το Α΄ μέρος από μια σειρά καταγραφών, που πραγματοποίησε η Μαριάνθη Καπλάνογλου, καθηγήτρια Λαογραφίας του ΕΚΠΑ στο διάστημα τριάντα χρόνων (1993-2022) με πηγές πρωτογενείς, τους ίδιους τους πρωταγωνιστές/στριες των αφηγήσεων, τους λαϊκούς παραμυθάδες και τις αφηγήτριες. Τα λαϊκά παραμύθια αποτελούν ένα υποτιμημένο είδος της ανθρώπινηςλογοτεχνικής δημιουργίας, αφού δεν έχουν την "αίγλη" και τη "βαρύτητα" του γραπτού λόγου, και στη συνείδηση του πλατιού κοινού είναι ταυτισμένα σχεδόν αποκλειστικά με την παιδική ηλικία- ο Μιχάλης Μερακλής αναφέρει τον όρο "αποπαίδωση"-δεν είναι τυχαία εξάλλου η προσφορά της εν λόγω εφημερίδας μέσα στις γιορτές, γεγονός που έχει επαναληφθεί σε αντίστοιχες περιόδους και από άλλες εφημερίδες. Η παρούσα προσφορά φέρνει όμως ξανά στο προσκήνιο του ενδιαφέροντος τον πολυδιάστατο κόσμο του λαϊκού παραμυθιού, αναδύει πολύτιμα στοιχεία από την αφήγηση των λαϊκών παραμυθιών μέσα στον 21ο αιώνα, αποκαλύπτοντας πτυχές από την ταυτότητα των φορέων τους καθώς αποτυπώνονται στοιχεία και πλευρές των παραγόντων που παρεισφρύουν στη διαμόρφωση της αφηγηματικής σύμβασης.

Το έργο έχει τον τίτλο: 

"Λαϊκά παραμύθια στην Ελλάδα του 21ου αι.: 
Καταγραφές από πρωτογενείς πηγές 1993-2022".

Στον Α΄ τόμο - ο Β΄ θα κυκλοφορήσει στις 5 Ιανουαρίου 2024-δημοσιεύονται 19 λαϊκά παραμύθια από τη νησιωτική Ελλάδα του Αιγαίου Πελάγους (Αργοσαρωνικός Κόλπος/Αγκίστρι, Εύβοια, Κυκλάδες/Νάξος-Αντίπαρος-Τήνος-Σίφνος, Σποράδες/Σκόπελος, Νησιά Βορειοανατολικού Αιγαίου/Αμουλλιανή-Λέσβος, Δωδεκάνησα/Αστυπάλαια-Ρόδος).

Ανάμεσά τους, μια ξεχωριστή ιστορία, ειπωμένη απο τον μεγάλο λαϊκό παραμυθά από το Δανακό της Νάξου, τον Μιμίκο Τσάφο. Πρόκειται για την ιστορία "Το σοφό κορίτσι" που είχα τη χαρά να ακούσω και να καταγράψω ο ίδιος τον Ιούλιο του 2022, όταν επισκέφτηκα το νησί για αφηγηματικές υποχρεώσεις. Δεν θα ξεχάσω ποτέ τη συγκίνηση του αφηγητή Μιμίκου στο τελείωμα της ιστορίας με την παρατήρησή του: "Τι ωραίο παραμύθι! Ε, παιδί μου, Δημήτρη; Δε θα ήτανε καλά, τέτοια  να έχουν όλα τα σχολικά βιβλία!"

Η Μαριάνθη Καπλάνογλου αποτελεί ένα πλούσιο και πολύτιμο επιστημονικό και ερευνητικό κεφάλαιο για το ελληνικό λαϊκό παραμύθι μαζί με τις Άννα Αγγελοπούλου, Αίγλη Μπρούσκου και Εμμανουέλα Κατρινάκη, που εδώ και πολλά χρόνια εκπροσωπούν στα διεθνή επιστημονικά φόρα την ελληνική παραμυθιακή μυθοπλασία του συλλογικού φαντασιακού.

 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου