Τρίτη 29 Απριλίου 2025

Συνάντηση της Λέσχης Αφήγησης Αθήνας: Τετάρτη 30 Απριλίου στο Free Thinking Zone

Η Λέσχη Αφήγησης ΑΘήνας "Μοιράσου κι εσύ μιαν ιστορία" με πρωτοβουλία πάντα της ΑΜΚΕ "Παραμύθια και Μύθοι στου Κένταυρου τη ράχη"  οργανώνει την τέταρτη μηνιαία συνάντησή της για το 2025, τον τρέχοντα Απρίλιο, και συνολικά 8η από το ξεκίνημα της 9ης περίοδου (Σεπτέμβρης -Ιούνης κάθε έτους) στο φιλόξενο χώρο του Free Thinking Zone. Το ραντεβού λοιπόν των παραμυθόφιλων ανανεώνεται για μια ακόμη φορά με τις συναντήσεις να κινούνται πάντα με άξονα τις αφηγήσεις που έχουν ως δεξαμενή την άυλη πολιτιστική κληρονομιά. Σε κάθε συνάντηση περίπου δέκα προφορικοί  αφηγητές και αφηγήτριες, στο χρονικό διάστημα δύο ωρών, ανταμώνουν με παλιούς και καινούργιους φίλους και μοιράζονται  τις ιστορίες που αγαπούν και εκτιμούν πως πρέπει να ακουστούν. 

Πρόκειται για ένα ανοιχτό εργαστήρι, προφορικών ιστορήσεων, μια σκυταλοδρομία αφηγήσεων, όπου η παράδοση έχει τον κεντρικό πρωταγωνιστικό ρόλο, αφού όλες οι αφηγήσεις αντλούν τα θέματά τους από τα είδη της προφορικής λαϊκής λογοτεχνίας όπως πχ οι Αισώπειοι μύθοι, οι μυθολογικές ιστορίες, οι λαϊκές παραδόσεις, οι θρύλοι, τα λαϊκά παραμύθια, τα συναξάρια αλλά και οι ανώνυμες λαϊκές ιστορίες.


Τετάρτη 30  Απριλίου 2025
Ώρες 19.00-21.00

Αποτελεί μια πρωτοβουλία της Μη Κερδοσκοπικής Εταιρείας "Παραμύθια και Μύθοι στου Κένταυρου τη ράχη" με έδρα το Πήλιο, για τη δημιουργία ενός σταθερού χώρου, σε περιοδικό χρόνο, όπου όλοι όσοι αγαπούν να μοιράζονται και να ακούν ιστορίες μπορούν να έχουν θέση συμμετοχής με μέγιστο επιτρεπόμενο χρόνο τα 12 λεπτά. Εραστές των λαϊκών αφηγήσεων, μαθητευόμενοι σε σεμιναριακούς κύκλους αφήγησης, εκκολαπτόμενοι αφηγητές, νέοι παραμυθάδες και νέες αφηγήτριες, επαγγελματίες του χώρου συναντώνται στον φιλόξενο χώρο του Βιβλιοπωλείου-Cafe Free Thinking Zone, στην οδό Σκουφά 64 στη συμβολή της με τον πεζόδρομο της οδού Γριβαίων-στις παρυφές του Κολωνακίου- με σκοπό να πουν και να ακούσουν ιστορίες της προφορικής παράδοσης.

στο FREE THINKING ZONE

ΣΤΑΣΗ ΜΕΤΡΟ: ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ 
ΚΑΙ ΑΦΕΤΗΡΙΑ ΛΕΩΦΟΡΕΙΩΝ ΟΑΣΑ (επί οδού Σίνα και επί Ακαδημίας)

Το βιβλιοπωλείο προσφέρει 20% έκπτωση στις αγορές βιβλίων στους φίλους της Λέσχης Αφήγησης Αθήνας

Μικρή υπενθύμιση για τη "Μοιράσου κι εσύ μιαν ιστορία"
Η λογική και η αναγκαιότητα λειτουργίας της Λέσχης Αφήγησης

Πρόθεση των διοργανωτών της λέσχης είναι να δημιουργηθεί  ένας σταθερός χώρος αναφοράς με βάση τις ζωντανές αφηγήσεις από τον ανεξάντλητο κόσμο της προφορικής λογοτεχνίας, δίνοντας την ευκαιρία αφηγηματικής έκθεσης σε όσο το δυνατόν περισσότερο αριθμό ανθρώπων που επιθυμούν να αφηγηθούν,  σε όσους αγαπούν να λένε ιστορίες και σε όσους αρέσκονται να τις ακούν. Υποδέχεται παλιούς και νέους φίλους που αρέσκονται να ταξιδεύουν μέσα από τα λόγια των ανώνυμων πολλών που έφτασαν μέχρι τις μέρες μας και αξίζει να ακουστούν και πάλι σε νέες συνθήκες. Στην κατεύθυνση αυτή εξάλλου πρωτοστατεί και υποστηρίζει την οργάνωση και λειτουργία περιφερειακών λεσχών, όπως του Βόλου, της Θεσσαλονίκης και των Χανίων

Η Λέσχη Αφήγησης αποτελεί μια προσπάθεια για την  υποστήριξη και προώθηση της τέχνης της ιστόρησης προφορικών ανώνυμων αφηγημάτων, μοιραζόμενοι την εμπειρία της κοινής συλλογικής συνεύρεσης και την ατμόσφαιρα της παρέας  
Το πνεύμα της λειτουργίας ενός χώρου υποδοχής αφηγητών και ιστοριών, είναι να μπορέσουν να βρουν υποστήριξη νέοι αφηγητές που έχουν ανάγκη πεδίου, χρόνου και κοινού για να μοιραστούν τις ιστορίες που αγαπούν και αρχίζουν να δουλεύουν. Παράλληλα όμως δίνεται η ευκαιρία και σε παλιότερους αφηγητές να δοκιμάσουν μέσα από μια νέα ματιά την επαναπροσέγγιση ιστοριών που έχουν ήδη εκθέσει στο παρελθόν. Παραχωρείται ακόμα ένα βήμα σε όσους αισθάνονται τη ζέση να αφηγηθούν, οι οποίοι πιθανά δεν έχουν πρότερη σχέση με το χώρο της αφήγησης, θα ήθελαν όμως να μοιραστούν μια ιστορία, που πιστεύουν πως αξίζει να ακουστεί μπροστά στο κοινό.

Η λέσχη αφήγησης προωθεί  και εργάζεται επίσης πάνω στην ιδέα της γνωριμίας μεταξύ των ανθρώπων που ασχολούνται ήδη ή έχουν κατά νου να εμπλακούν με τον χώρο της αφήγησης ερασιτεχνικά ή επαγγελματικά και υποστηρίζει και επιζητεί την ανταλλαγή και τον εμπλουτισμό εμπειριών, ιστοριών, απόψεων, προσεγγίσεων και ιδεών.

 Ως χώρος συνάντησης είναι ακόμη ανοιχτός σε όσους απλά επιθυμούν να ακούσουν ιστορίες δημιουργώντας φιλική ατμόσφαιρα ακροατηρίου, που θα λειτουργήσει υποστηρικτικά στους αφηγητές.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΤΟΥ MΑΡTΙΟΥ 2025

Η Ελένη Γρηγορίου αφηγείται: "Ο Γιαννάκης κι η Στρίγκλα" (Κορώνη Πελοπόννησος)

Η Μαίρη Σιδέρη αφηγείται: "Το όνειρο του Σουλτάνου" (Μύθος του Θ. Κολοκοτρώνη)

Η Ερμιόνη Ντέτσικα αφηγείται: "Ο ζητιάνος και το τίποτα" (Μέση Ανατολή)

Η Ελίζα Ξενάκη αφηγείται: "Η κόρη του αλατιού" (Σούφικο παραμύθι)

Ο Γιάννης Στρίγκος αφηγείται: "Ο ψαράς" (Λιβίσι Μικράς Ασίας)

Η Παναγιώτα Μωυσιάδου αφηγείται: "Η μηχανή που θα μεγάλωνε τη μέρα" (Λιθουανία)

ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΑΦΗΓΟΥΜΕΝΩΝ ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2025

1. Αργυρώ Λιαούτση

2. Γεωργία Αγγελή

3. Μαίρη Σιδέρη

4. Κωνσταντία Τσαλαπατάνη

5. Αντρέας Ραφτόπουλος

6. Ερμιόνη Ντέτσικα

7. Παναγιώτα Μωυσιάδου

8. Δημήτρης Β. Προύσαλης

9.

10.


Με την υποστήριξη της









 

Κυριακή 27 Απριλίου 2025

Η συνάντηση του Απριλίου για τη Λέσχη Αφήγησης Χανίων: Κυριακή 27/4


Η Λέσχη Αφήγησης Χανίων καλεί τους φίλους και τις φίλες των προφορικών αφηγήσεων να παρευρεθούν στην τέταρτή και μεταπασχαλινή της συνάντηση για το 2025 που διοργανώνεται για την Κυριακή 27 Απριλίου 2025. Η Λέσχη Αφήγησης Χανίων βρίσκεται ήδη στον δεύτερο χρόνο της λειτουργίας της από την περίοδο 2023-2024, Έτσι λοιπόν στις συνήθεις προγραμματισμένες ώρες 19.00-21.00 με την περιοδικότητα της μίας μηνιαίας συνάντησης, ανοίγει την αγκαλιά της όπως πάντα στον φιλόξενο χώρο του Comixadiko στη Γ. Ξέπαπα 15, στην πόλη των Χανίων

Οι συναντήσεις ενημερωτικά, που ξεκινούν το φθινόπωρο κάθε έτους και διαρκούν μέχρι τις αρχές του καλοκαιριού (Σεπτέμβριο-Ιούνιο), διοργανώνονται από τον φορέα "Οι παραμυθάδες της πόλης των Χανίων" με την υποστήριξη της ΑΜΚΕ "Παραμύθια και Μύθοι στου Κένταυρου τη ράχη". Έχουν το χαρακτήρα ενός ανοιχτού εργαστηρίου, όπου μπορούν οι φίλοι και οι  φίλες της αφήγησης να ακούσουν ή να αφηγηθούν από την άυλη πολιτιστική κληρονομιά της ανώνυμης προφορικής λογοτεχνίας των λαών του κόσμου  (λαϊκά παραμύθια, αισώπειοι μύθοι, μυθολογικές ιστορίες, θρύλοι, έπη, λαϊκές προφορικές παραδόσειες, συναξάρια) και η είσοδος είναι πάντοτε ελεύθερη για όλους κι όλες που ενδιαφέρονται για το συγκεκριμένο είδος του παραστατικού λόγου. Προϋπόθεση για τη συμμετοχή στην αφηγηματική διαδικασία είναι η πρότερη εκδήλωσης της διάθεσης στην υπεύθυνη της Λέσχης, Βάνια Σταμπολάκη, στα αναγραφόμενα τηλέφωνα της αφίσας.

Ας ακουστεί λοιπόν παντού το κεντρικό σύνθημα "Δώσε φωνή στο παραμύθι!" της Λέσχης Αφήγησης Χανίων "Μοιράσου κι εσύ μιαν ιστορία" .


 

"Ταξίδι στων παραμυθιών την ανάσα": Β΄ Κύκλος 2024-25 Η αφήγηση της Κυριακής 27 Απριλίου 2025 - Βίντεο


Μια αφήγηση 50 περίπου λεπτών αφιερωμένη στα Θρησκευτικά παραμύθια, λόγω της εγγύτητας της Κυριακής 27 Απριλίου 2025 με τον εορτασμό του Πάσχα μόλις λίγες μέρες πριν. Στα πλαίσια του Προγράμματος "Ταξίδι στων παραμυθιών την ανάσα" που διανύει τον Β΄ Κύκλο του στην περίοδο 2024-2025 με μια μηνιαία συνάντηση, πάντα το φιλόξενο παρεκκλήσι του Αγίου Νεκταρίου, στον Ι.Ν. Υψώσεως Τιμίου Σταυρού στην Κυψέλη. Τα Θρησκευτικά παραμύθια αποτελούν μια ξεχωριστή παραμυθολογική κατηγορία που αντανακλούν τη σχέση του ανθρώπου με το θεϊκό στοιχείο και την παρουσία του επάνω στη γη. Φανερώνουν αυτούς τους δεσμούς ιδωμένους μέσα από τα μάτια του λαού και το συλλογικό του φαντασιακό, που πολλές φορές μπορεί να βρίσκεται σε μερική διαφοροποίηση ή απόκλιση από το επίσημο πλαίσιο αρχών και αντιλήψεων που ακολουθεί και πρεσβεύει η Εκκλησία. Η βιντεοσκόπηση έχει γίνει με την επιμέλεια του καλού φίλου Θεόδωρου Βεζυριάνου.

Ακούστηκαν από τις πηγές των βιβλίων του Δημήτρη Β. Προύσαλη:

α) "Παραμύθια λαϊκά από τους τόπους της Ιταλίας" υπό έκδοση Μάιος 2025  Εκδόσεις Εύμαρος 
(βλ. Το πουκάμισο του ευτυχισμένου ανθρώπου)

β) "Παραμύθια λαϊκά βγαλμένα μέσα απ' της ζωής το Αχ!" Εκδόσεις ΛΟΓΟΤΥΠΟ 2020
(βλ. Οι σκάλες)

Και από το βιβλίο του Γεωργίου Α. Μέγα  "Ελληνικά λαϊκά παραμύθια" τομ. Α' Εκδόσεις Εστία 1997
(βλ. Ο γέρος και τα τρία αδέρφια)


Με την υποστήριξη της


Παρασκευή 25 Απριλίου 2025

Ιστορίες και αφηγήσεις από τους άγνωστους κόσμους του '21 - Επεισόδιο 2ο



Το 1821 αποτελεί έναν ανεξάντλητο καμβά όπου αποτυπώνονται πολύμορφοι άγνωστοι κόσμοι από τον ιστορικό χάρτη του νεότερου Ελληνισμού. Σε συνέχεια μιας ενδιαφέρουσας πρότασης συνεργασίας ξεδιπλώθηκε λοιπόν, με αφορμή και φόντο το 1821, μια ακολουθία αφηγήσεων στη λογική των σπονδυλωτών επεισοδίων, με συχνότητα μιας ανάρτησης κάθε μήνα. Το 1821 ένας άγνωστος αλλά σημαντικός κόσμος-βάση για την επανεκκίνηση του Νεότερου Ελληνισμού, περιμένει 204 χρόνια μετά, να μας αποκαλύψει ψηφίδες από το απίστευτο μωσαϊκό του, επιθυμώντας να προκαλέσει τον αναστοχασμό, την περίσκεψη, τη μελέτη, το διάλογο.
 
Εδώ στην αφήγηση, η Μαίρη Σιδέρη και ο Δημήτρης Β. Προύσαλης εναλλάσσουν αφηγηματικά σώματα σε μια άτυπη σκυταλοδρομία ιστόρησης γεγονότων, ανταμωμάτων, ιστορικών εκπλήξεων που επιθυμούν να λειτουργήσουν προσκλητικά και απευθύνονται σε κάθε ενδιαφερόμενο/η.

Τη φιλοξενία της συνεργασίας έχει το Ε.ΠΑ.Μ 
και το υλικό έχει ως πηγή άντλησης το περιεχόμενο της έκδοσης 
"Παραμύθια, μύθοι, παραδόσεις και άγνωστες ιστορίες από τον κόσμο του 1821" 
του Δημήτρη Β. Προύσαλη 
από τις εκδόσεις ΑΠΟΠΕΙΡΑ.


Τρίτη 22 Απριλίου 2025

"Ταξίδι στων παραμυθιών την ανάσα" Η συνάντηση του Απρίλη: Κυριακή 27/4


 Η ΑΜΚΕ "Παραμύθια και Μύθοι στου Κένταυρου τη ράχη" συνεχίζει στην περίοδο 2024-2025, το ξετύλιγμα των αφηγηματικών εκδηλώσεων υπό τον γενικό τίτλο "Ταξίδι στων παραμυθιών την ανάσα", διοργανώνοντας την έκτη συνάντηση -και τρίτη για τον καινούργιο χρόνο- με την αφήγηση του τρέχοντα μήνα, την Κυριακή 27 Απριλίου. Τα μηνιαία κυριακάτικα ανταμώματα με αφηγήσεις από την προφορική παράδοση, τόσο του ελληνόφωνου πολιτισμικού πλαισίου όσο και από άλλες πατρίδες του κόσμου, προσκαλούν μικρούς και μεγάλους φίλους να ταξιδέψουν νοερά με τη καρδιά τους ανοιχτή, μέσα από την ανάσα των λαϊκών παραμυθιών, στο ραντεβού του προγράμματος υπό περιοδική μορφή και ενίοτε να ταυτιστούν θεματικά με την ημερολογιακή εποχιακότητα των γεγονότων.

Για τη συγκεκριμένη συνάντηση, λόγω της περιόδου λίγο μετά τις μέρες του Πάσχα, θα ακουστούν ιστορίες από τις θεματικές του κόσμου των Θρησκευτικών παραμυθιών. Οι συναντήσεις του κύκλου αποτελούν μέρος ενός συνεργατικού προγράμματος, που υλοποιεί η ΑΜΚΕ "Παραμύθια και Μύθοι στου Κένταυρου τη ράχη" στα πλαίσια των πολιτιστικών της πρωτοβουλιών και αφηγηματικών δράσεων, σε συνεργασία με την Εκκλησιαστική Επιτροπή του Ι.Ν. Υψώσεως Τιμίου Σταυρού Κυψέλης, με προγραμματισμένες αφηγήσεις διάρκειας περίπου 60 λεπτών. 

Οι συναντήσεις με ελεύθερη πάντα είσοδο, φιλοξενούνται στο Παρεκκλήσι του Αγίου Νεκταρίου του Ιερού Ναού Υψώσεως Τιμίου Σταυρού στην Κυψέλη και πραγματοποιούνται στις 11.00 π.μ. μετά τη Λειτουργία της Κυριακής.

Στην αφήγηση είναι προφορικός αφηγητής, ερευνητής και μελετητής του λαϊκού παραμυθιού και υποψήφιος Δρ ΠΤΔΕ ΕΚΠΑ, Δημήτρης Β. Προύσαλης.

Η διεύθυνση είναι Καυκάσου και Λαζαράδων 2 στην Κυψέλη και πληροφορίες μπορεί κανείς να αναζητήσει στα τηλέφωνα του ναού, όπου είναι απαραίτητη η επικοινωνία (210-8218110).

Με το καλό να ανταμωθούμε ξανά και τούτον τον μήνα

Με τη συνεργασία της

 


 


  


Δευτέρα 21 Απριλίου 2025

Ευχές Πασχαλινές του Σ.ΕΠ.ΑΦ.Ι-Χρόνια Πολλά!

 

Ο πίνακας είναι έργο του ιμπρεσιονιστή ζωγράφου Ουμβέρτου Αργυρού (1932)

Το Σωματείο Επαγγελματιών Αφήγησης Ιστόρησης εύχεται από καρδιάς ΚΑΛΟ ΠΑΣΧΑ με Ειρήνη σε όλο τον κόσμο. Και για το Πάσχα του 2025 εκφράζει τις ευχές του μέσα από τα λόγια των στίχων του μεγάλου μας εθνικού ποιητή Διονύσιου Σολωμού, και συγκεκριμένα από το ποίημά του "Λάμπρος"

"Χριστός ἀνέστη! Νέοι, γέροι, καί κόρες,
ὅλοι, μικροί, μεγάλοι, ἑτοιμαστῆτε·
μέσα στές ἐκκλησίες τές δαφνοφόρες
μέ τό φώς τῆς χαρᾶς συμμαζωχτῆτε·
ἀνοίξετε ἀγκαλιές εἰρηνοφόρες
ὀμπροστά στούς ἁγίους, καί φιληθῆτε·
φιληθῆτε γλυκά χείλη μέ χείλη,
πέστε· Χριστός ἀνέστη, ἐχθροί καί φίλοι…"

Νέα και άλλα από την κινητικότητα του Σωματείου, μπορείτε να πληροφορείστε  από τη σελίδα του:
sepafi.gr και  facebook: sepafi







Παρασκευή 18 Απριλίου 2025

"Ο μύθος του Ιούδα" Ένα λαϊκό παραμύθι από τα Κατεχόμενα της Κύπρου για τις μέρες του Πάσχα

 


Philips Galle, Χάαρλεμ Ολλανδία: "Το φιλί του Ιούδα" (1537-1612) 

Με αφορμή την περίοδο του Πάσχα, αλλά και της πρόσφατης έκδοσης της συλλογής του επιμελητή του παρόντος ιστολογίου "Παραμύθια λαϊκά από τα Κατεχόμενα της Κύπρου: Μια φοράν τζι έναν τζαιρόν είσσεν... (1868-1973)" η οποία κυκλοφόρησε με αφορμή τα πενήντα χρόνια από την τουρκική εισβολή του Αττίλα στο νησί της Αφροδίτης (1974-2024), από τις Εκδόσεις ΕΥΜΑΡΟΣ δημοσιεύεται το παρακάτω λαϊκό παραμύθι από τη Μακράσυκκα Αμμοχώστου, σήμερα ανάμεσα στα κατεχόμενα εδάφη της Κύπρου.Το κατέγραψε στα 1933, ο σημαντικός φιλόλογος και λαογράφος Κυριάκος Ι. Χατζηιωάννου με πληροφορητή τον Χατζηπέτρο Κωνσταντή. Η ιστορία έχει ως κύριο πρωταγωνιστή τον Ιούδα, όπως τον συλλαμβάνει ως φιγούρα και ενέργεια η λαϊκή μυθοπλασία. Πολλές φορές με την "ποιητική άδεια" του αφηγητή στις καταγραφές προβάλλονται ηθικές και θρησκευτικές αντιλήψεις, οι οποίες μπορεί να διαφοροποιούνται από την επίσημη ή διαδεδομένη γνωστή άποψη ή εικόνα των καταστάσεων. Εδώ, η κατά τη λαϊκή αντίληψη η φιγούρα του Ιούδα προσεγγίζεται χρονικά στην περίοδο πριν την προδοσία του Χριστού, γεγονός που προοιωνίζει την μετέπειτα συμπεριφορά του.

Η παρούσα ιστορία ανήκει στην κατηγορία «Ρεαλιστικά Παραμύθια-Νουβέλες» (ATU 850-999),  στην υποκατηγορία «Ιστορίες της Μοίρας» (ATU 930-949). Κατατάσσεται στον παραμυθιακό τύπο ΑΤU 931Α («Πατροκτονία») του Διεθνούς Καταλόγου Κατάταξης και παρουσιάζεται με πέντε βασικές αφηγηματικές μορφές-υποθέσεις. Στη συγκεκριμένη αφήγηση (τρίτη μορφή υπόθεσης), σε ένα προφητικό όνειρο μιας εγκυμονούσας πως το παιδί που θα γεννηθεί (Ιούδας) θα φέρει μεγάλο πόνο και βάσανο στην ανθρωπότητα (εδώ: στο έθνος του), αφήνεται έκθετο σε καλάθι, θυμίζοντας σχετικούς μύθους και αφηγήσεις που αφορούν τόσο βιβλικές ιστορίες (Μωυσής) όσο και περιπτώσεις από την αρχαία ελληνική μυθολογία (Οιδίποδας) αλλά και τη ρωμαϊκή (Ρέμος και Ρωμύλος). Συνήθως στις προφορικές παραδόσεις της υπόθεσης, μια άκληρη βασίλισσα το υιοθετεί κι όταν γεννά δικό της παιδί, ο υιοθετημένος το σκοτώνει και διαφεύγει στην Ιερουσαλήμ. Προσπαθώντας να κλέψει μήλα από έναν κήπο (εδώ να κόψει ανθούς από το περιβόλι του βασιλέα) πιάνεται από τον ιδιοκτήτη του-που είναι ο πατέρας του (εδώ λογομαχεί με τον περιβολάρη πατέρα του). Σκοτώνει τον πατέρα του και παντρεύεται τη μητέρα του-δίχως να το γνωρίζει. Η ιστορία δικαιολογεί την ποιότητα του χαρακτήρα του Ιούδα, μετέπειτα προδότη του Χριστού, τόσο μέσα από το όνειρο προφητείας όσο και από την εξέλιξη των γεγονότων, αφού τα «κρίματά» του είναι πολλαπλά: θρέφεται από την καταραμένη κατσίκα, είναι τεμπέλης, σκοτώνει τον αδερφό του και τον πατέρα του, παντρεύεται τη μητέρα του δρομολογώντας την κατοπινή του ειδεχθή στάση προδοσίας. Συναντάται για πρώτη φορά στο έργο Legenda aurea του Jacobus de Voragine (ιστορία του Julianus Hospitator-Ιουλιανού του ξενοδόχου) μια συλλογή από 153 ιστορίες αγίων προσώπων ή χριστιανικών γιορτών που γράφτηκαν στο μεσαίωνα μεταξύ 1259-1266. Υπήρξε ένα από τα πιο διαδεδομένα βιβλία της εποχής του, με κυκλοφορία μεγαλύτερη της Βίβλου σε όλες τις ευρωπαϊκές γλώσσες. Το έργο είναι γνωστό επίσης και ως «Αναγνώσματα των Αγίων» και θεωρήθηκε ως ένα είδος εγκυκλοπαίδειας αγιολογικής της εποχής του. Η υπόθεση συναντάται επίσης στο έργο Gesta Romanorum (18η ιστορία) μια συλλογή ιστοριών και ανεκδότων με λειτουργία και χαρακτήρα ηθικοπλαστικό που απευθυνόταν σε κληρικό αναγνωστικό κοινό, στα τέλη του 13ου και αρχές του 14ου αιώνα. Πολλές ιστορίες του έργου αποτέλεσαν τον πυρήνα πολύ γνωστών λογοτεχνικών υποθέσεων, επηρεάζοντας την προφορική παράδοση αλλά και τη γραπτή επώνυμη λογοτεχνική παραγωγή που παρουσιάστηκε αργότερα.



Ο μύθος του Ιούδα (Μακράσυκκα Αμμοχώστου)

"Ο Ιούδας, τον καιρό που εγκαστρώθηκε η μάνα του, είδε στο όρομάν* της πως το παιδί που θα γεννηθεί, θα κάμει πολλά κακά εις το έθνος τους. Πήγε λοιπόν και τούτη στο βασιλέα και του είπε την ιστορία. Ο βασιλέας πρόσταξε, να σκοτώσει το παιδί όταν θα γεννηθεί.  Όταν γεννήθηκε ο Ιούδας , η μάνα του τον λυπήθηκε κι αντί να τον σκοτώσει, πίσσωσε ένα καλάθι και τον πέταξε  μέσα στον ποταμό να πεθάνει μοναχός του. Ήταν κάτι βοσκοί, είδαν το καλάθι, πήγαν κοντά του κι ακούν να κλαίει ένα μωρό. Το άνοιξαν και πήραν από μέσα το μωρό. Λένε: «Να το νιώσουμε* και το αφήνουμε να μας βοηθά στο κοπάδι». Το πήραν και το τάιζαν με γάλα από την κατσίκα- από το καταραμένο ζώο. Η κατσίκα το αγάπησε και το βύζαινε.

Όταν γίνηκε εφτά χρονών, που ήταν να τους βοηθήσει λίγο, ετερπίζεψε.* Τη μια φορά « πονά το πόδι μου», την άλλη φορά «πονά το χέρι μου», μήτε δουλειά έκαμε μήτε τίποτα. Σκέφτηκαν τότε κι οι βοσκοί να τον πάρουν στον βασιλέα. Τον πήγαν λοιπόν στον βασιλέα και τον άφησαν κι εκείνος τον πήρε μισταρκό* του.

Μια μέρα του λέει η βασιλοπούλα: «Πήγαινε και φέρε μου λίγα άνθη». Πήγε και τούτος  μέσα στο περιβόλι του παλατιού κι άρχισε να κόβει αντί για τους ανθούς, κλωνάρια ολόκληρα.  Α, μέσα στο περιβόλι τούτο, ξέχασα να σας πω, ήταν ο κύρης του Ιούδα με τη μάνα του. Γιατί είχαν δυστυχήσει, έτυχε και τους σκότωσε ο ίδιος ο Ιούδας τον ένα γιο μέσα στο όρος,  κι έτσι και τούτοι ήρθαν και 

*όρομαν: όνειρο, * να το νιώσουμε: να το καταλάβουμε, να το αισθανθούμε (εδώ: να το μεγαλώσουμε), *εττερπίζεψε: τεμπέλιασε, *μισταρκός: εργάτης στην υπηρεσία κάποιου

παρακάλεσαν τον βασιλέα, να τους δώσει τίποτε για να ζουν. Κι εκείνος τους έδωκε κείνο το περιβόλι, να το σάζουν* και να παίρνουν τα μαξούλια* του. ‘Ε, όταν τον είδε ο κύρης του- τώρα μήτε ο ένας ήξερε πως είναι ο γιος του, μήτε ο άλλος ήξερε πως είναι ο κύρης του- του λέει: «Ρε, γιατί κόβεις τα κλωνάρια; Εγώ κάνω τόσον κόπο,  κι έρχεσαι και μου κατακόβεις τα δέντρα;». Απάντησε τότε κι ο Ιούδας με ένα στόμα:* «Μου είπε η κυρά μου, η βασιλοπούλα!» Τώρα, είναι η οκνιά* του οξά* που του είπε έτσι η κυρά του η βασιλοπούλα…

Άλλη μέρα o ο Ιούδας πήγε πάλι ξανά στο περιβόλι. Τον είδε η μάνα του  κι είπε του αντρός της, που έρχεται ο ξένος. «Τι κόβεις πάλι τους κλώνους!» του λέει ο κύρης του: Αποκρίνεται ο Ιούδας: «Α,  μην πεις άλλη κουβέντα, γιατί σε σκοτώνω κι εσένα, όπως σκότωσα τον άλλο πάνω στο όρος!» κι έλεγε τον αδερφό του. Πιαστήκαν τότε στα χέρια και ο Ιούδας σκότωσε και τον πατέρα του. Η μάνα του κλάματα, κακό, σκοτωμούς! Το άκουσε η βασίλισσα και το είπε του βασιλέα. Φωνάζει τότε εκείνος του Ιούδα και του λέει: «Ρε, ή θα παντρευτείς τη γυναίκα τούτη να μην κλαίει ή σε αποκεφαλίζω!» Και έτσι την παντρεύτηκε.

Πηγαίνει μια μέρα σπίτι ο Ιούδας, κρώννεται,* και την ακούει να νεκαλιέται,* και να λέει όλα της τα βάσανα. Την εξάνοιξε* τότε, γιατί του  είπαν την ιστορία οι βοσκοί, πως ήταν μέσα στο καλάθι το πισσωμένο-και κατάλαβε πως ήταν αυτός ο ίδιος, και σκότωσε και τον αδερφό του και τον πατέρα του και παντρεύτηκε τη μάνα του. Από κει πέρα χώρισαν και πήγε ύστερα ο Ιούδας και βρήκε το Χριστό.

Ο Χριστός ήταν που τον δέχτηκε, γιατί ο Ιούδας ήταν φιλάργυρος και είχε να τον προδώσει. Κανένας άλλος δεν θα τον πρόδιδε.

*να το σάζουν: να το φροντίζουν,*μαξούλια: την παραγωγή, αυτά που παράγει, * με ένα στόμα: με αυθάδεια, άπρεπα, με εγωισμό, *οκνιά: τεμπελιά, *οξά: το διαζευτικό ή (από το τουρκ. yoksa), *κρώννεται: αφουγκράζεται, *νεκαλιέται: να μοιρολογεί, *την εξάνοιξε: την ρώτησε να μάθει

Καταγραφή Κ.Χατζηιωάννου: «Κυπριακά παραμύθια», Κυπριακά Χρονικά Θ΄ (9) Λάρνακα 1933 με πληροφορητή έναν -όπως αναφέρεται- αγράμματο γέρο, τον Κωνσταντή Χατζηπέτρο 


Με την υποστήριξη της