Πέμπτη 30 Νοεμβρίου 2023
'Ενα βίντεο-μια ιστορία από τη ΜΝΗΜΟΣΥΝΗ μιας εποχής
"Τα παραμύθια που αγαπάμε" Βραδιά αφήγησης Σωματείου Επαγγελματιών αφηγητών/τριών Σάββατο 2/12 Αθήνα-Θεσσαλονίκη
Το Σωματείο Επαγγελματιών Αφήγησης Ιστόρησης καλεί τους φίλους και τις φίλες των προφορικών αφηγήσεων σε μια γιορτή
ξεχωριστή για το κοινό μοίρασμα αγαπημένων παραμυθιών, καθώς αφηγητές και αφηγήτριες και μέλη του Σωματείου ανταμώνουν σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη και μοιράζονται τα αγαπημένα τους παραμύθια με τη συνοδεία ζωντανής μουσικής.
Οι εκδηλώσεις πραγματοποιούνται το Σάββατο 2 Δεκεμβρίου 2023 σε δύο πόλεις, στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη.
Στην Αθήνα πιο αναλυτικά:
Η βραδιά αφήγησης θα πραγματοποιηθεί στο χρονικό διάστημα 18.00-21.00 στον φιλόξενο χώρο του Συνεργατικού Καφενείου στην Ακαδημία Πλάτωνος, που βρίσκεται στην οδό Μοναστηρίου 140.
Φίλοι μουσικοί θα γιορτάσουν μαζί μας με αγαπημένες παραδοσιακές μουσικές και
τραγούδια!
Αφηγούνται οι:
Αγγελική Αγαλιανού, Μαρία Βραχιονίδου, Κάτια Καντούρη, Ανεζούλα Κατσιμπίρη, Βιργινία Κόκκινου, Δημήτρης Μάλλης, Καλλιρόη Μουλά, Λάμια Μπεντίουι, Ειρήνη Νικολακοπούλου, Νάγια Οικονομοπούλου, Δημήτρης B. Προύσαλης, Γεωργία Χαϊκάλη, Ελεάνα Χατζάκη.
Παίζουν μουσική οι:
Γιάννης Ανθούλης, Γιώργος Βιτσαρόπουλος, Βούλα Γόντικα, Αλέξανδρος Γιαννιός, Έλλη Ζερμπίνη, Ιφιγένεια Κακριδώνη, Καλλιόπη Καλλιγιάνη, Λαμπρινή Μουσά, Νεφέλη Παπαγεωργίου, Βάϊος Παρινός, Λήδα Ξυδιά κ.α.
Στην εκδήλωση θα διατίθενται κουπόνια αξίας 5 ευρώ για την οικονομική ενίσχυση του σωματείου.
Στη Θεσσαλονίκη αναλυτικότερα:
Η βραδιά αφήγησης θα πραγματοποιηθεί με έναρξη στις 18.30 στον φιλόξενο χώρο "Έτσι κάνουν οι μπαλαρίνες", στην οδό Στεργίου Πολυδώρου 61
Αφηγούνται οι:
Παναγιώτης Αμανατίδης, Ροδιά Δημητρέση, Ελένη Μπασδάρα, Αντωνία Μπατσαλή, Στέλλα Τσατσαρώνη, Στέλλα Τσίγγου
Συμπράττουν οι μουσικοί: Ανδρέας Ζωγόγιαννης, Αθανασία Σταθιά.
Από την παρουσίαση της συλλογής ΑΣΕΜΝΑ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΑ ΛΑΪΚΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ -Free Thinking Zone 15/11/2023
Γεννηθήκαμε μέσα στο
σώμα μας. Και δεν μπορεί παρά να το αγαπάμε με όλα του τα φυσικά προτερήματα ή
ελαττώματα. Όμως οι θρησκευτικές πεποιθήσεις -ανθρώπινα, δηλαδή,
κατασκευάσματα- μας επέβαλαν, καθεμιά με τον τρόπο της, το ένδυμα, το ”φύλλο
συκής”, ή, αν θέλετε, τη σεμνότητα, ή, αν προτιμάτε, το αίσθημα ντροπής γι’
αυτό που είμαστε. Εκπαιδευτήκαμε να
πιστεύουμε ότι οφείλουμε να κρυβόμαστε, ενώ η φύση μας είναι αντίθετη σ’
αυτό. Η φύση μας επιθυμεί να ζούμε σώμα με σώμα, να το θαυμάζουμε, να μας
διεγείρει, να νιώθουμε τη φυσική έλξη και να
θέλουμε το ένα σώμα να μπει μέσα στο άλλο – και όταν αυτό συμβαίνει, να
γίνεται ο κινητήριος μοχλός της ζωής αλλά και της διαιώνισης του είδους. Όσο
πιο συντηρητικές υπήρξαν ή εξακολουθούν να είναι οι κοινωνίες, βαφτίζοντας ως
ηθικό το αφύσικο και ως λογικό το παράλογο, τόσο οι άνθρωποι θα βρίσκουν
τρόπους για να ακολουθήσουν τον δρόμο που η φύση τους επιτάσσει.
Αξίζει
να σημειωθεί ότι και οι κινούμενες από τους θρησκευτικούς κανόνες απαγορεύσεις
αίρονται κατά τη διάρκεια της αποκριάτικης περιόδου. Η χριστιανική θρησκεία,
υιοθετώντας τις διονυσιακές γιορτές των Ελλήνων και τις αντίστοιχες των Ρωμαίων
(Κρόνια, Λουπερκάλια, Σατουρνάλια), αποδέχεται το γλέντι και το ξεφάντωμα, που
συνοδεύεται κατά τόπους από τη λατρεία του φαλλού, ως συμβόλου γονιμότητας και
ευημερίας (Μπουρανί, το καρναβάλι του Τυρνάβου).
Αφού,
λοιπόν, κρύβουμε ή φοβόμαστε ή απαγορεύεται να δείξουμε το σώμα μας, βρίσκουμε
τρόπους να μιλάμε γι’ αυτό, σκαρώνοντας από ανάγκη “Άσεμνα, σεξουαλικά λαϊκά
παραμύθια”, όπως τιτλοφορείται το νέο βιβλίο του Δημήτρη Προύσαλη, όπου
μπορούμε να σπάμε τους κανόνες της ευπρέπειας και της αιδημοσύνης, λέγοντας
ιστορίες σεξουαλικής συνεύρεσης και στυτικής λειτουργίας των γεννητικών οργάνων
με το όνομά τους. Ιστορίες με διάθεση εύθυμη, ιστορίες προκλητικές, ιστορίες
-γιατί όχι- ερωτικά διεγερτικές, χωρίς τον φόβο μήπως ο λόγος μας χαρακτηριστεί
με αρνητικό πρόσημο. Εξάλλου, όπως όλοι γνωρίζουμε, οι άνθρωποι εμφανίζουμε
πολλών λογιών ανάρμοστες συμπεριφορές στη διάρκεια του δημοσίου και ιδιωτικού
μας βίου, που δίνουν στα παραμύθια αυτής της κατηγορίας το αναφαίρετο δικαίωμα
να αποβάλουν τον μανδύα του καθωσπρεπισμού και να λένε τα πράγματα με το όνομά
τους.
Συνεχίζοντας
τη μακρά πορεία του στη λαογραφική μελέτη και καταγραφή, που αισίως συμπληρώνει
δύο δεκαετίες, ο Προύσαλης υλοποιεί με επιμέλεια και επιλεκτικότητα ένα υλικό
που συλλέγει και επεξεργάζεται εδώ και πολλά χρόνια. Με μεθοδικότητα και
επιστημονική μεθοδολογία αναζητά, κατατάσσει και ταξινομεί παραμύθια απ’ όλο
τον κόσμο που προσεγγίζουν την ανθρώπινη σεξουαλικότητα με τη λαϊκή σοφία και
την εμπειρία ζωής, που η αρχή της χάνεται τόσο βαθιά στον χρόνο, όσο και η
ύπαρξη των πρώτων ανθρώπων. Η επιστήμη και η λαϊκή σοφία ισορροπούν χωρίς
αστάθεια μέσα από τον τρόπο γραφής, ώστε η αποτύπωση στο χαρτί να διατηρεί
ολοζώντανη την αίσθηση της προφορικότητας του λόγου.
Μια σημαντική επίσης
συμβολή των άσεμνων σεξουαλικών λαϊκών παραμυθιών είναι η απoενοχοποίηση των
λέξεων. Οι παραμυθάδες αυτοδίκαια αναφέρονται στα γεννητικά όργανα άλλοτε με
χαρακτηρισμούς όπως: το πράμα του / της, το απαυτό του /της, το εργαλείο του,
το παλούκι, η χαραμάδα, τα παραπόρτια κ.ά και άλλοτε με τα αυθεντικά λαϊκότροπα
ονόματά τους. Όσο για την ερωτική συνεύρεση, άφθονες είναι οι εκφράσεις, όπως:
το πήδημα, το καβάλημα, τη βάτεψε, τη βόλεψε, την έβαλε από κάτω κ.ά.
Και
όλοι αυτοί οι χαρακτηρισμοί μαζί, που, αν μη τι άλλο, προκαλούν την ευθυμία,
χωρίς να κινδυνεύουν –τουλάχιστον στην εποχή που ειπώθηκαν- ως σεξουαλική
παρενόχληση, αποτελούν παράλληλα και ένα είδος πρώιμης λαϊκής σεξουαλικής
διαπαιδαγώγησης και γίνονται οδηγός για την ομαλή μετάβαση από την παιδική
αθωότητα στην ενηλικίωση και στη σεξουαλική ωρίμανση. Γιατί, ας μου επιτραπεί
να σημειώσω, ο χαρακτηρισμός «γεννητικά όργανα» είναι ελλιπέστατος και δηλώνει
μόνο ένα συγκεκριμένο λειτουργικό μηχανισμό του ανθρώπινου σώματος. Αλίμονο αν
τα «όργανα» αυτά υπήρχαν μόνο για τη διαδικασία της αναπαραγωγής του είδους.
Είναι τόσο σημαντική η ύπαρξη και η λειτουργία τους σε ολόκληρη τη ζωή του
ανθρώπου, που η απουσία ή η αχρηστία τους μπορεί να προκαλέσει σοβαρές σωματικές
και ψυχικές παρενέργειες. Δεν είναι, άλλωστε, συμπτωματική η εξειδικευμένη
αναφορά των παραμυθιών σε καλόγερους και χήρες, σε ανθρώπους δηλαδή που για
κάποιο λόγο, προσωπικής απόφασης ή αναγκαστικών συνθηκών, απέχουν από την
ερωτική ζωή. Είναι όμως, όπως φαίνεται, τόσο έντονη η επιθυμία τους να γευτούν
την ερωτική συνεύρεση, που οι μεν καλόγεροι αθετούν τον όρκο τους, οι δε χήρες
λησμονούν ή παρακάμπτουν τη μνήμη του
μακαρίτη όσο διαρκεί η ερωτική ηδονή. Για να αποενοχοποιηθεί, εκτός από τα
λόγια, και η ερωτική πράξη, που είναι κομμάτι της ανθρώπινης φύσης.
Είναι
τόσο ευφάνταστα, ευτράπελα, αλλά και αληθινά όλα τα παραμύθια της συλλογής, που
είναι δύσκολο να επιλέξει ο αναγνώστης εκείνα που για κάποιο λόγο ξεχωρίζουν.
Μετά την ανάγνωση, Τα τρία φιλαράκια (Υεμένη, σελ. 67), Οι τρεις ευχές
(Αίγυπτος, σελ. 122), Βάζοντας όσα λείπουν (Σάμος, σελ. 142), Η χήρα και ο
υπηρέτης της (Χίος, σελ. 187), Το πονεμένο δάχτυλο (Νορβηγία, σελ. 213), Τρεις
κόρες στον νερόμυλο (Κορέα, σελ. 245), και Όχι! (Ρωσία, σελ. 270), είναι αυτά
που αξίζει τον κόπο να διαβαστούν με ιδιαίτερη προσοχή.
Θεωρώντας
τα άσεμνα περιεχόμενα αυτού του βιβλίου, με ιστορίες λαϊκές απ’ όλο τον κόσμο,
σημαντικά για την επιστήμη της λαογραφίας αλλά και για το ευρύ αναγνωστικό
κοινό, ας μου επιτραπεί να υπενθυμίσω ότι υπάρχουν και τα αντίστοιχα αινίγματα,
προσθέτοντας ένα λαογραφικό επιδόρπιο
από τον πλούτο τους με σεξουαλικά υπονοούμενα, έτσι όπως τα έχω ακούσει από το
στόμα της μητέρας μου και τα έχω καταγράψει στη μνήμη μου.
Το πρώτο:
Πάμε να υπνώσουμε / το μακρύ
μες στο σχιστό να χώσουμε να ενωθούμε τρίχα με τρίχα / να νιώσουν τα κορμιά μας
γλύκα!
Καλά το καταλάβατε:
Πριν κοιμηθούμε, πρέπει να κλειδώσουμε και να ενωθούν τα βλέφαρά μας για να
απολαύσουμε τον ύπνο.
Το δεύτερο:
Σου τη δείχνω και
φοβάσαι, σου τη βάζω και πονάς μα σαν χύνω το λαδάκι, αχ τι ευχαρίστηση!
Ασφαλώς δεν πρόκειται
για κάτι περισσότερο από την ένεση με τη βελόνα, που μας θεραπεύει όταν ρίχνει
το φάρμακο.
Ίσως μ’ αυτή τη σύντομη
τροφοδότηση προκύψει και ένα ενδιαφέρον πόνημα αινιγμάτων από τον
συγγραφέα, σε αναμονή του δεύτερου τόμου
των «Άσεμνων Σεξουαλικών Λαϊκών Παραμυθιών».
Και μία τελική
επισήμανση, σχετική με την αξία του παραμυθιακού λόγου στη σύγχρονη εποχή, την
εποχή της αστραπιαίας διάδοσης των fake news. Ενώ τα fake news επιδιώκουν να
αντιληφθούμε την πλαστή εικόνα ως πραγματικότητα, τα παραμύθια, με τα «ψέματά»
τους, με το ειδικό βάρος της λαϊκής σοφίας και της αποκρυσταλλωμένης εμπειρίας
ζωής, στοχεύουν στην αποκάλυψη και τη γνώση της αλήθειας. Ίσως σήμερα,
περισσότερο από κάθε άλλη φορά, τα χρειαζόμαστε στην καθημερινότητά μας.
10 Χρόνια Κέντρου Βιβλίου Μαγνησιωτών Συγγραφέων (ΚΕ.ΒΙ.ΜΑ.ΣΥ) σε επετειακή έκδοση
Με αφορμή την κυκλοφορία του εν λόγω επετειακού τόμου, το Κέντρο οργάνωσε εκδήλωση στην Κεντρική Βιβλιοθήκη Βόλου (Μικρασιατών 81, κτήριο Σπίρερ) την Τρίτη 7 Νοεμβρίου 2023 με ένα πρόγραμμα που είχε δύο μέρη:
Στο Α΄ Μέρος περιλαμβάνονταν οι χαιρετισμοί, ομιλία μέλους του Δ.Σ. και τιμητική επίδοση πλακέτας.
-Χαιρετισμοί
-Σύντομη ομιλία της Αντιπροέδρου
του ΚεΒιΜαΣύ Γιώτας Κούγιαλη
-Απονομή πλακέτας στο ιδρυτικό
μέλος του ΚεΒιΜαΣύ Βασίλη Μητσάκη
Στο Β΄ Μέρος περιλαμβάνονταν:
Η παρουσίαση του τόμου με τίτλο «ΤΑ ΔΕΚΑΧΡΟΝΑ του Κέντρου Βιβλίου Μαγνησιωτών Συγγραφέων-Η βιβλιακή παραγωγή των μελών» με ομιλητές και ομιλήτριες τους παρακάτω:
-Μαρίτα Παπαρούση, Πρόεδρο του Π.Τ.Δ.Ε. Παν/μίου Θεσσαλίας, Καθηγήτρια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας και Διδακτικής της Λογοτεχνίας και θέμα: «Η συμβολή των Πολιτιστικών Σωματείων στην προώθηση και διαφύλαξη του τοπικού πολιτισμού: Η περίπτωση του ΚεΒιΜαΣύ»
-Πασχάλη Δήμου, Σύμβουλο Εκπαίδευσης Π. Ε. Μαγνησίας με θέμα: «Παιδαγωγική αξιοποίηση των βιβλίων Μαγνησιωτών
Συγγραφέων στην Α/θμια και Β/θμια Εκπαίδευση»
Ο γράφων συμμετείχε στην άνω αναφερόμενη έκδοση ως μέλος του ΚΕ. ΒΙ.ΜΑ.ΣΥ καθότι κατάγεται από τον νομό Θεσσαλίας και συγκεκριμένα από τον Άγιο Γεώργιο Νηλείας στο Πήλιο.
Στο βιβλίο του επετειακού τόμου δημοσιεύονται οι βιβλιοπαραγωγές των μελών με την παράθεση των εξωφύλλων των βιβλίων μαζί με σύντομο κείμενο περιγραφής του περιεχομένου τους, από το 2013 μέχρι και το 2022 όταν έκλεισε η συγκέντρωση της ύλης.
Τετάρτη 29 Νοεμβρίου 2023
10 χρόνια Λαϊκά παραμύθια των Παλαιστινίων-Εκδόσεις Α/συνέχεια (2013-2023)
Σάββατο 25 Νοεμβρίου 2023
Λέσχη Αφήγησης Αθήνας: Εκτάκτως η 3η συνάντηση την Τρίτη 28/11/2023 στο Free Thinking Zone
Ε. Θρύλοι
Η. Βιογραφικές ιστορίες