Απώλεια για την πηλιορείτικη λαογραφία- ΄Εφυγε ο Κώστας Λιάπης

Ο πνευματικός κόσμος της Μαγνησίας και ο λαϊκός πολιτισμός του Πηλίου θρηνούν την απώλεια ενός σπουδαίου τοπικού λαογράφου-ερευνητή, συγγραφέα και δημοσιογράφου που με το θάνατό του αφήνει ένα δυσαναπλήρωτο κενό αλλά και μια σημαντική παρακαταθήκη για τη μελέτη του τοπικού λαΪκού πολιτισμού και των γραμμάτων.

Ο Κώστας Λιάπης, γέννημα-θρέμμα του Αγίου Γεωργίου Νηλείας (1935-2019) σπούδασε δάσκαλος στην Παιδαγωγική Ακαδημία της Λάρισας την περίοδο 1953-1955 και υπηρέτησε στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση ως δάσκαλος την περίοδο 1959-1986.

Πνεύμα ανήσυχο,ερευνητικό και πολυγραφότατο ασχολήθηκε με τα Γράμματα-με την πλατιά έννοια του όρου- γράφοντας ήδη από το 1955 στην τοπική εφημερίδα του Βόλου "Η ΘΕΣΣΑΛΙΑ" μέχρι το 2015.

Από το 2016 ως το 2019 αρθρογραφεί τακτικά στην έτερη εφημερίδα της πόλης "ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ" καλύπτοντας ένα ευρύ θεματικό πλαίσιο πολιτιστικών αντικειμένων με επικέντρωση στη λογοτεχνία και τη λαογραφία. Έχει παρουσιάσει πλήθος εκπομπών-πάνω από 500!-στην τοπική ραδιοφωνία με κατεύθυνση λαογραφική-ιστορική και παιδαγωγική. Επιμελείται την έκδοση των τοπικών περιοδικών ΒΙΓΛΑ και ΠΛΩΡΗ από το 1996 που συγχωνεύτηκαν στο ΒΙΓΛΑ-ΠΛΩΡΗ από το 2009.  Από το 2010 αναλαμβάνει τον συντονισμό έκδοσης και την επιμέλεια του περιοδικού ΜΑΓΝΗΣΙΑ της ΕΚΠΟΛ της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Μαγνησίας.

Προσωπικότητα σεμνή που δεν επιθυμούσε "λιβανίσματα" και τυμπανοκρουσίες αυταρέσκειας και προβολής, χαρακτηριζόταν από μια διάθεση παθιασμένης έρευνας και μελέτης σε βάθος, κοπιαστικής ενασχόλησης και εξωνυχιστικής προσέγγισης. Ακούραστος και αεικίνητος πρωτοστάτησε στη δημιουργία του Μουσείου του Γλύπτη Νικόλα και του Εκκλησιαστικού Μουσείου καθώς και του Βαφειάδειου Πνευματικού Κέντρου αλλά και του υπό δημιουργία Μουσείου Τοπικής Ιστορίας και Τέχνης στον Άγιο Γεώργιο Νηλείας. Ανέδειξε και έφερε στο φως την ιστορική θέση της Μάχης της Γατζέας, στην επανάσταση του 1821, την μοναδική όπου ένας υψηλόβαθμος στρατιωτικός αρχηγός των Οθωμανών, ο Αλιόσα-πασάς, σκοτώνεται στο πεδίο της μάχης.

Στο ενεργητικό του καταγράφονται πλήθος άρθρων, ομιλιών σε συμπόσια και συνέδρια αλλά και περισσότερα από 20 βιβλία με περιεχόμενο λαογραφικό, ιστορικό, λογοτεχνικό και γλωσσολογικό, επικεντρώνοντας στο αγαπημένο του Πήλιο. Για το έργο του "Το γλωσσικό ιδίωμα του Πηλίου" βραβεύεται από την Ακαδημία Αθηνών το 1996 ενώ με έπαινο από το ίδιο ίδρυμα τιμάται με  Α' Έπαινο και το τελευταίο του έργο "Ο παροιμιακός και γνωμικός λόγος στο Πήλιο" το 2017.

Αναφέρουμε τα βιβλία του:


-Ο παροιμιακός και γνωμικός λόγος στο παραδοσιακό Πήλιο, 2017.

-Διατροφή και μαγειρέματα στο παλιό παραδοσιακό Πήλιο και συνταγολόγιον Αγίου Βλασίου Πηλίου, 2017.

-Πηλιορείτικα και βολιώτικα ανθρωπωνύμια 2015

-Τα "Παλιόκαστρα" του Πηλίου, 2010.

-Πήλιο: αναδρομές, καημοί, εξομολογήσεις, 2010
-To Δημοτικό τραγούδι στη Μαγνησία Β τόμος 2009
-To Δημοτικό τραγούδι στη Μαγνησία Α τόμος 2006

-Πήλιον όρος : Ιστορία, παράδοση, πολιτισμός, περιήγηση, 2001
-Το γλωσσικό ιδίωμα του Πηλίου,1996
-Ο "μεγάλος" Αϊ-Γιώργης του Πηλίου,1994
-Ο Μιτζελιώτης αγωνιστής Γιώργης Γριζάνος, 1993
-Νικόλας, μια πηλιορείτικη κορφή της Τέχνης,1992
-Το Κισμέτ-Πηλιορείτικα διήγήματα,1992
-Το θέμα της τεκνογονίας στην πηλιορείτικη λαογραφία,1992
-Στο νησί της πληγωμένης Αφροδίτης, 1991

-Το κάστρο του Βόλου μέσα στους αιώνες 1991
-Η παλιά παραδοσιακή φορεσιά στον ΑΪ -Γιώργη Νηλείας (Πηλίου),1991

-Η μάνα στο τραγούδι του λαού μας, 1990
-Ώρες του Πηλίου, 1990
-Στο Πήλιο της Παράδοσης, 1990
-Η Παιδεία στο τουρκοκρατούμενο Πήλιο πριν απ'την εθνεγερσία, 1988

-Διατροφή και μαγειρέματα στο παλιό παραδοσιακό Πήλιο,1988
-Ο χορός στην πηλιορείτικη λαογραφία,1984
-Η Μηλιώτικη Σχολή και η Βιβλιοθήκη της, 1984
-Η Μονή Ταξιαρχών στον Αϊ-Γιώργη Νηλείας,1983
-Αρχειακά της Μονής "Μεγα-Σωτήρα" του "μεγάλου" Αϊ-Γιώργη του Πηλίου,1983
-Καπετάν Κώστας Γαρέφης, ο σταυραετός του Πηλίου,1979
-Γοργόνα Κρήτη,1978
-Ο γέρο-Καρατάσιος στη Θεσσαλομαγνησία,1976
-Σελίδες από την ιστορία του Ανατολικού Πηλίου,1969

Το έργο του διακρίνεται από την έρευνα και καταγραφή υλικού σε βάθος χρόνου. Ο ίδιος μου αποκάλυψε πως όντας εργαζόμενος 17χρονος εισπράκτορας στο τοπικό ΚΤΕΛ συγκέντρωνε προφορικό υλικό από τις συζητήσεις των ντόπιων ταξιδευτών-επιβατών καταγράφοντας σε μπλοκάκι που ποτέ δεν έλειπε μαζί με στιλό από πάνω του, για να δημοσιευτεί στο κύκνειο έργο του "Ο παροιμιακός και γνωμικός λόγος στο παραδοσιακό Πήλιο σχεδόν 70 χρόνια μετά!

Συνδέθηκε με το Φεστιβάλ Αφήγησης Πηλίου "Παραμύθια και Μύθοι στου Κένταυρου τη ράχη" από τις πρώτες κιόλας διοργανώσεις παρουσιάζοντας πολύ σπάνιες θεματικά αλλά και ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες εισηγήσεις στο Θερινό Σχολείο Παραμυθιών στο 5ο και 8ο Φεστιβάλ (2015,2018) με θέμα: "Ανιχνεύσεις στο πηλιορείτικο λαϊκό παραμύθι" και "Παλιές ευτράπελες αϊγιωργίτικες ιστορίες" αντίστοιχα, ενώ είχε τον πρώτο λόγο στην επετειακή ένταξη του Μουντζούρη για τα 110 χρόνια της λειτουργίας του στο 3ο Φεστιβάλ Αφήγησης Πηλίου το 2013 φέρνοντας στην επιφάνεια και στο πλατύ κοινό άγνωστες πτυχές της λειτουργίας του τοπικού θρυλικού σιδηρόδρομου.

Στις επετειακές εκδηλώσεις για τα 110 χρόνια παρουσίας του Μουντζούρη στο Πήλιο-3ο Φεστιβάλ Αφήγησης Πηλίου 2013

Στο 5ο Φεστιβάλ Αφήγησης Πηλίου το 2015

Μια συγκινητική στιγμή στο 4ο Φεστιβάλ Αφήγησης Πηλίου το 2014, η στιγμή της βράβευσης του μεγάλου Κρητικού λαογράφου Αριστοφάνη Χουρδάκη: Δυο παλιοί δάσκαλοι -Α Χουρδάκης και Κ. Λιάπης- δυο λαογράφοι της πράξης και οι δύο βραβευμένοι από την Ακαδημία Αθηνών για το έργο τους...