Κυριακή 30 Απριλίου 2017

Παραμύθια στη Βιβλιοθήκη-Η αφήγηση του Μαΐου

 
Η έβδομη κατά σειρά αφήγηση του προγράμματος
 
"Παραμύθια στη Βιβλιοθήκη"
 
-για ενήλικο κοινό-
της τέταρτης περιόδου 2016-2017 -από το 2013-και προτελευταία της τρέχουσας
 έχει ως θεματική της
λαϊκά παραμύθια της οικολογίας από τότε που ο κόσμος ήταν ένας και αδιαίρετος και η οικολογία δεν είχε έρθει στο προσκήνιο γιατί ο άνθρωπος ως μέρος του συνόλου σεβόταν τον κόσμο
 
Τίτλος της συνάντησης του Μαΐου-5/05/2017 και ώρα 7.45 μμ είναι:
 
"Στον ανασαμό των δέντρων και στης φύσης την αγκάλη"
 
Γιατί άραγε τα δέντρα ψιθυρίζουν και γιατί τα ποτάμια τρέχουν ασταμάτητα;
Μπορεί άραγε  η εξόντωση των βατράχων μιας λίμνης να στραφεί ενάντια σε μια γειτονική κοινότητα ανθρώπων; Το νερό της φύσης μπορεί να ανήκει σε κάποιον;
 
ΕΙΣΟΔΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗ
Κρατήσεις στο τηλ.8810884

Πέμπτη 27 Απριλίου 2017

Παραμύθια της Μαδαγασκάρης-νέα κυκλοφορία συλλογής



Ο 34ος τόμος της σειράς «Του κόσμου τα παραμύθια» ανοίγει πύλες στο συλλογικό φαντασιακό των ιθαγενών κατοίκων μιας εξωτικής περιοχής που ακούει στο όνομα Μαδαγασκάρη. Πρόκειται για ένα υλικό που αποτελείται από 29 ιστορίες των προφορικών παραδόσεων της περιοχής που γεωγραφικά τοποθετείται πέρα από τις ακτές της νοτιοανατολικής Αφρικής και συνιστά από μόνη της ένα ιδιαίτερο τόπο λόγω της ξεχωριστής πανίδας και χλωρίδας που την χαρακτηρίζουν.  Οι ιστορίες προέρχονται από σπάνιες και δυσεύρετες πηγές και αποτελούν τον καρπό συλλογής δύο εκπροσώπων της γαλλικής αποικιοκρατίας στα τέλη του 19ου και αρχές του 20ου αι΄. αλλά και ενός Έλληνα Σαμιώτη εμπόρου που η κατοχή της ιδιαίτερης πατρίδας του πριν το απελευθερωτικό 1912 τον έσπρωξε σε μια καλύτερη αναζήτηση τύχης στην μακρινή αλλά πολλά υποσχόμενη Μαδαγασκάρη.

Η Αλεξία Ν. Ορφανού που επιμελείται, μεταγράφει και προλογίζει τα προτεινόμενα αφηγήματα, ανασύρει από το πρώτο τεύχος του Λαογραφία-Δελτίο της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας το 1909, τις καταγραφές του Γ. Σκοπελίτη και από ανεξάρτητες εκδόσεις και έντυπα επιθεωρήσεων τις ιστορίες που καταγράφουν από Μαλγάσιους ντόπιους οι G. Ferrand, Ch. Renel.  Συνδέει το υλικό του πρώτου με επιστολές αλληλογραφίας με το γνωστό όργανο των δημοτικιστών «Νουμάς» και παραθέτει ένα πλούσιο πλαίσιο σημειώσεων και πηγιακών αναφορών που επιτρέπουν την καλύτερη και σε βάθος κατανόηση του χαρακτήρα του παρουσιαζόμενου υλικού έτσι ώστε οι ευρισκόμενες ιστορίες να έχουν μια λειτουργικότητα για τον παραμυθόφιλο αναγνώστη της πολύχρονης-από το 1994- και γνωστής σειράς των εκδόσεων ΑΠΟΠΕΙΡΑ, ενώ ένα παράρτημα παραθέτει τις μεταφράσεις των ιστοριών που άκουσε ο ίδιος ο Γ. Σκοπελίτης και τις μετέφρασε-απέδωσε μέσα στο πνεύμα του δημοτικισμού-του οποίου ήταν ένθερμος οπαδός- δίνοντας μια ενδιαφέρουσα γλωσσική προσέγγιση.

Ειδολογικά οι συμπεριλαμβανόμενες στην παρούσα έκδοση ιστορίες,  χωρίζονται σε έξι διακριτές κατηγορίες. Μια σημαντική παρουσία έχουν στη συλλογή οι μύθοι με αιτιολογικό-κοσμολογικό χαρακτήρα, δηλαδή υποθέσεις  με ιερό περιεχόμενο για όσους τις λένε και τις ακούν από την μαλγασική μυθολογία (13 ιστορίες), ένα σώμα αιτιολογικών ιστοριών (Why stories) που επιχειρούν να δικαιολογήσουν την εμφάνιση μετεωρολογικών φαινομένων, προέλευση κοινωνικών θεσμών και φυσικών λειτουργιών σε μέλη της τοπικής πανίδας (6 ιστορίες), λαϊκές παραδόσεις με αιτιολογικό χαρακτήρα-δηλαδή ιστορίες πιστευτές στενά δεμένες μέσα σε τοπικά όρια (2 ιστορίες). Το υλικό διανθίζεται ακόμη από μύθους ζώων (2 ιστορίες), λαϊκά παραμύθια (4 ιστορίες) και μια αφήγηση με καθαρά ιστορική βάση.

Η παράθεση δράσεων ηρώων με θεϊκή προέλευση έρχεται να συναντήσει περιπέτειες του ανθρώπινου είδους, αιτιολογικές υποθέσεις που βάζουν σε τάξη τον φυσικό περίγυρο συναπαντούν την τοπική ιστορική πραγματικότητα και εκπρόσωποι του ζωικού βασιλείου  συναντούν ιστορίες που κρύβονται πίσω από τοπογεωγραφικά περιβάλλοντα.

Η νέα συλλογή συμβάλλει στη διεύρυνση των συνόρων  γνωριμίας του ανήσυχου αφηγητή και του ενδιαφερόμενου παραμυθόφιλου σε ιστορήσεις  που δεν συναντά κανείς εύκολα στα όρια που κινείται το συλλογικό φαντασιακό του ευρωπαϊκού πολιτιστικού κύκλου, στην επιρροή του οποίου συνήθως κινούνται όμοροι παράγοντες. Έχουν τη σφραγίδα ενός λαού ξεχωριστού, τόσο σε επίπεδο φυσικού περιβάλλοντος διαβίωσης όσο και αντίληψης των ευρύτερων σχέσεων-διαπροσωπικών και κοινωνικών- τότε που ο κόσμος αντιμετωπιζόταν ακόμη ως μια ολότητα ενιαία και αδιαίρετη.

Τρίτη 18 Απριλίου 2017

Το παραμύθι από τους αδερφούς Grimm στην εποχή μας-Διάδοση και Μελέτη-Κυκλοφορία συλλογικού τόμου


Κωδικός καταλόγου: 9559352
ISBN: 978-960-01-1786-8
1η έκδοση, Απρίλιος 2017
17 x 24
σελ. 855
 
 

Από το οπισθόφυλλο


Ο παρών τόμος φιλοδοξεί να αποτελέσει έναν σύγχρονο και ενημερωμένο Οδηγό για τη διεπιστημονική μελέτη του παραμυθιού, για όσους το «ζουν» ως ερευνητές του (εκπαιδευτικοί, φοιτητές) αλλά και για το ευρύ αναγνωστικό κοινό. Με αφετηρία τη θεωρητική διατύπωση ότι κάθε είδος της λαϊκής αφήγησης αποτελεί μια ξεχωριστή οντολογική κατηγορία που μεσολαβεί μεταξύ της γλώσσας, των συμβόλων και της πραγματικότητας (κατά την έκφραση του Αμερικανού λαογράφου Dan Ben-Amos), το παραμύθι γίνεται αντικείμενο μελέτης ως προς τον πλούτο των μορφών, των επεξεργασιών και των σημασιών του στην ιστορική του εξέλιξη, σε διαφορετικές κοινωνίες, πολιτισμούς και μέσα διάδοσης (από τον προφορικό λόγο στη λογοτεχνία, στο εκπαιδευτικό εγχειρίδιο, στο κινηματογραφικό έργο, στο τηλε­οπτικό σίριαλ, στα κόμικς και στα παιχνίδια υπολογιστών), αλλά και στη διαχρονία του ελληνικού λόγου από την αρχαιό­τητα έως τις μέρες μας.

 

Συνοπτική πρώτη παρουσίαση

 

Το 2012 διοργανώθηκε στην Αθήνα στα πλαίσια του Έτους Grimm το Διεθνές Συνέδριο με θέμα: '' Οι αδερφοί Grimm και το λαϊκό παραμύθι: Αφηγήσεις, αναγνώσεις,μεταμορφώσεις" με τη συνεργασία Τμημάτων από τα πανεπιστήμια ΕΚΠΑ, Θεσσαλίας και Αιγαίου και με τη συμμετοχή 80 επιλεγμένων ερευνητών επιστημόνων και πανεπιστημιακών καθηγητών από την Ελλάδα, Γερμανία, Ισπανία, Πορτογαλία, Καταλωνία, ΗΠΑ και Ιαπωνία με εισηγήσεις που κάλυπταν ένα ευρύ φάσμα προσεγγίσεων και οπτικών με κεντρικό άξονα-έργο αναφοράς το έργο των Γερμανών φιλολόγων και ερευνητών που άνοιξαν δρόμους στη μελέτη του παραμυθολογικού υλικού με αφορμή την κυκλοφορία του έργου τους Kinder und Hausmarchen αλλά και με προσεγγίσεις σχετικές με τη σύγχρονη μορφή του παραδοσιακού λαϊκού υλικού στις μεταμορφώσεις του.
Η ογκώδης έκδοση των 855 σελίδων σε επιμέλεια Μ.Γ. Μερακλή, Γ. Παπαντωνάκη, Χρ. Ζαφειρόπουλου,Μ. Καπλάνογλου, Γ. Κατσαδώρου περιλαμβάνει όσα κείμενα αξιολογικά κρίθηκαν και επιλέχτηκαν προς δημοσίευση και μαζί με αυτά συμπεριλήφθηκαν και κείμενα από προσωπι-  κότητες των λαογραφικών και παραμυθολογικών σπουδών που δεν έπρεπε να απουσιάζουν για τη σημαντικότητά τους από την παρούσα έκδοση που φτάνουν  συνολικά  τα 51 του παρόντος τόμου.
 
Αναφέρουμε ενδεικτικά τους δικούς μας Μ. Γ. Μερακλή-Ομότιμο Καθ. Παν/μίου Αθηνών και πρόεδρο της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας, τις Άννα Αγγελοπούλου, Μαριάνθη Καπλάνογλου και Εμμανουέλα Κατρινάκη-μέλη της Συντακτικής Επιτροπής του Ελληνικού Καταλόγου Παραμυθιών,τη Δέσποινα Δαμιανού Επικ. Καθ. Λαογραφίας του ΔΠΘ, τον Μ. Αλ.Αλεξιάδη Καθ. Λαογραφίας στο ΕΚΠΑ, τον Μ. Γ. Βαρβούνη Καθ. Λαογραφίας στο ΔΠΘ, τον Β. Δ. Αναγνωστό-πουλο Ομότιμο Καθ. Παν/μίου Θεσσαλίας, τον Γ. Κατσαδώρο Επικ. Καθ. Παν/μίου Αιγαίου, τον Β. Ι. Γεργατσούλη Διδ. Λαογραφίας του ΕΚΠΑ, πρόσωπα που έχουμε γνωρίσει και τιμήσει κατά περίπτωση στη διάρκεια των επιστημονικών ημερίδων του Φεστιβάλ Αφήγησης "Αθήνα... μια πόλη παραμύθια" την περίοδο 2014-2017 καθώς και ο Βάλτερ Πούχνερ Ομότιμος Καθ. Παν/μίου Αθηνών και Αντιπρόεδρος της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας και ομιλητής στο Θερινό Σχολείο Παραμυθιών του Φεστιβάλ Αφήγησης Πηλίου "Παραμύθια και Μύθοι στου Κένταυρου τη ράχη" το 2012.
           Παρόντες και παρούσες με κείμενά τους ορισμένα από τα "ιερά τέρατα" της διεθνούς επιστημονικής παραμυθολογίας ο Αμερικανός Dan Ben Amos-Καθ. στο Παν/μιο της Pennsylvania, o Hans-Jorg Uther-συντάκτης της τελευταίας αναθεωρημένης έκδοσης του ΔιεΘνούς Κατάλογου Κατάταξης Παραμυθιών (2004), η Christine Kawan Shojaei-μέλος της συντακτικής επιτροπής της Εγκυκλοπαίδειας των Παραμυθιών του Γκέτινγκεν και του περιοδικού Fabula, η Isabel Cardigos -υπεύθυνη σύνταξης του Πορτογαλικού Καταλόγου Παραμυθιών και ο συμπατριώτης της  Fransisco Vaz Da Silva, η  Carme Oriol-πανεπιστημιακός και ερευνήτρια των λαϊκών αφηγήσεων στην Καταλωνία,  ο Wolfang Mieder-καθ. Λαογραφικών Σπουδών στο παν/μιο του Vermont USA, καθώς και η Mayako Murai-Καθ. του Παν/μίου Kanagawa της Ιαπωνίας.
 
Ο τόμος αποτελείται από δύο εισαγωγικά κείμενα, μία γενική εισαγωγή, ένα προλογικό σημείωμα και μία συνοπτική παρουσίαση των άρθρων που συμπεριλαμβάνονται στον τόμο.  Χωρίζεται σε επτά διαφορετικά κεφάλαια και κλείνει με ένα επιλογικό κείμενο του Hans -Jorg Uther.

Τα κεφάλαια του τόμου είναι τα εξής:
Α. Συγκρότηση του Παραμυθιού.Ο ρόλος των αδερφών Grimm- Έξι άρθρα
Β. Οι αδερφοί Grimm και τα παραμύθια τους ανά τον κόσμο-Έξι άρθρα
Γ. Μεταπλασμοί του Παραμυθιού.Συγγενή Είδη-Πέντε άρθρα
Δ. Διάχυση Παραμυθιακών Στοιχείων σε άλλα είδη και αντιστρόφως-Τέσσερα Άρθρα
Ε. Από την τυπολογία των Παραμυθιών-Επτά άρθρα
ΣΤ. Παραμύθι και Παιδαγωγική. Λογοτεχνία και Παιδική Λογοτεχνία-Δώδεκα άρθρα
Ζ. Προφορική και Μεταπροφορική Αφήγηση, ΜΜΕ, Κόμικς-Επτά άρθρα.
 
Τα άρθρα των πανεπιστημιακών που έχουμε συναντήσει και φιλοξενήσει με αφορμή  την ημέρα του  "Θερινού Σχολείου Παραμυθιών"  του Φεστιβάλ Αφήγησης Πηλίου  "Παραμύθια και Μύθοι στου Κένταυρου τη ράχη" από το 2011 και στην Επιστημονική Ημερίδα "Ταξίδι στον κόσμο των αφηγήσεων, των μύθων και των λαϊκών παραμυθιών" του Φεστιβάλ Αφήγησης "Αθήνα... μια πόλη παραμύθια" από το 2014 και που μπορεί κανείς να μελετήσει με ενδιαφέρον στον τόμο είναι τα εξής:
 
-Μ. Γ. Μερακλής:  Μοτίβα και σύμβολα στο λαϊκό παραμύθι σ. 21-31
-Άννα Αγγελοπούλου: Από μάνα σε κόρη, τροφή και κλώσιμο σε τρία μαγικά νεοαελληνικά παραμύθια σ. 205-213
-Μαριάνθη Καπλάνογλου:Τα παραμύθια, τα Παιδιά και το Σπίτι: Τρεις λέξεις στη σκιά της ιστορίας σ. 45-57
-Εμμανουέλα Κατρινάκη: Once upon a time ήταν ο Ρουπελστίλσκιν σ. 741-750
-Δέσποινα Δαμιανού: Τα μαγικά παπούτσια σ. 465-474
-Μ. Αλ.Αλεξιάδης: Από την ιστορία και την πρόσληψη των παραμυθιών των Grimm στην Ελλάδα σ. 261-274
-Μ. Γ. Βαρβούνης: Παραμυθιακά στοιχεία σε σύγχρονα αγιολογικά κείμενα γερόντων  της Ορθόδοξης Εκκλησίας σ.397-413
-Β. Δ. Αναγνωστόπουλος: Η παραδοσιακή αφήγηση και οι σύγχρονοι παραμυθάδες. Η περίπτωση της Θεσσαλίας σ. 717-724
-Γ. Κατσαδώρος: Σύγχρονες μεταπλάσεις των παραμυθιών των αδερφών Grimm. Παιχνίδια ρόλων και υπολογιστών σ. 763-771
-Β. Ι. Γεργατσούλης (Μαζί με Ε.Μ. Τσολακίδου): Αφηγηματικές τεχνικές των Καρπάθιων ψευδολόγων σ.725-740
-Βάλτερ Πούχνερ: Χρήσεις και εφαρμογές των παραμυθιών των αδερφών Grimm στην ελληνική δραματουργία σ. 385-396
-Δημήτρης Β. Προύσαλης:  Η έννοια του Θανάτου στα παραμύθια των Grimm και οι ελληνικές παραλλαγές τους σ. 502-516  

Κυριακή 2 Απριλίου 2017

Παραμύθια στη Βιβλιοθήκη-Η αφήγηση του Απριλίου

 
 
Η τέταρτη κατά σειρά συνάντηση του 2017 στο Πρόγραμμα "Παραμύθια στη Βιβλιοθήκη" -για μεγάλους, που οργανώνει ο ΟΠΑΝΔΑ από το 2013, αφορά στον μήνα Απρίλιο.
Τούτη τη φορά ακούγονται την πρώτη Παρασκευή του μήνα -7 Απριλίου.
Θέμα της συνάντησης:
 
 «Παραμύθια απ’ των προσφύγων
                        τις πατρίδες»                                          
Λαϊκές ιστορίες απ' τα χώματα των σύγχρονων ξεριζωμένων που ζητούν να απαγκιάσουν
και ν’ ακουστούν σε νέες συντροφιές
 
 
Πάντα στον φιλόξενο χώρο της Κεντρικής Δημοτικής Βιβλιοθήκης
Δομοκού 2 Στάση ΜΕΤΡΟ Λαρίσης
 
Παρασκευή 7 Απριλίου 2017
και ώρα 7.45 μμ
 
με ελεύθερη είσοδο
αλλά απαραίτητη την κράτηση στα τηλέφωνα:
210-8810884 και 210-8846009
 

Αφήγηση Μαθητείας-Η αφήγηση του Απριλίου 2017

 
Η Ομάδα Αφήγησης "Κόκκινη Κλωστή"
(Α. Καψωμενάκη, Κ. Κόκκορη, Φ. Κολιαράκη, Ε. Κούβαρη, Ε. Λεβεντάκη)
στα πλαίσια της μαθητείας της αφηγείται ιστορίες επιλεγμένες
από  το σακούλι της προφορικής παράδοσης των λαϊκών παραμυθιών και των μύθων
οι οποίες για τον μήνα Απρίλιο 2017
αφορούν τη  θεματική των ιστοριών από τους τόπους της Ανατολής, 
 
"ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ ΛΑΪΚΑ ΑΠ' ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΗΣ ΤΑ ΜΕΡΗ"
 
υποθέσεων δηλαδή που η αρχική πατρίδα καταγραφής υπήρξε
ο ευρύτερος χώρος
της Ανατολής από τη Μικρά Ασία μέχρι την Ιαπωνία. 
 Οι επιλεγμένες ιστορίες της αφηγηματικής συνάντησης
απευθύνονται
σε ακροατήριο από 12 ετών και άνω.
 
Σε τούτη την 6η αφηγηματική πορεία μαθητείας συμμετέχουν:
 Ένας σοφός που προσφέρει ένα δώρο ξεχωριστό που σαν αυτό άλλο δεν είναι,
η γυναίκα ενός παραμυθά που αναδεικνύεται μεγαλύτερη και πιο αποτελεσματική ψεύτρα
από τον άντρα της επιβεβαιώνοντας τη λαϊκή ρήση:
"άλλος έχει το όνομα κι άλλος έχει τη χάρη...",
ένας -άκουσον-άκουσον-τίμιος κλέφτης,
μια γυναίκα που διεκδικεί τον άντρα της
 νικώντας το ανίκητο,
 κι ακόμη μια ιστορία που σύντομα θα αναδυθεί! 
 
Όλα αυτά το Σάββατο 8 Απριλίου 2017
και ώρα 20.00
 
με είσοδο ελεύθερη
 
στην αίθουσα του "ΚΤΙΡΙΟ 11 δ" 
Ρεθύμνου 11δ -Αθήνα (πίσω από Ξενοδοχείο PARK-λεωφόρος Αλεξάνδρας)
 
 
Διοργάνωση: