Κυριακή 31 Ιανουαρίου 2021
Η ελληνική μυθολογία στην Ινδία-Πρόγραμμα Abhilasha Katha: Storytelling for Grownups
Τρίτη 19 Ιανουαρίου 2021
7ο Φεστιβάλ Παραμυθιού & Αφήγησης Κύπρου 23-24 Ιανουαρίου στο διαδίκτυο
Το Τεχνοδρόμιο-Κέντρου Λόγου και Τεχνών διοργανώνει το 7ο Φεστιβάλ Παραμυθιού και Αφήγησης Κύπρου που θα απλώσει τις εκδηλώσεις του στο διήμερο 23-24 Ιανουαρίου 2021 ακολουθώντας τον ίδιο επιβαλλόμενο εκ των πραγμάτων μονόδρομο. Με την αγάπη και την ξεχωριστή έγνοια που έχει καταθέσει στις προηγούμενες δύο φεστιβαλικές υποστάσεις -το Φεστιβάλ Παραμυθιού Κύπρου και το Φεστιβάλ Αφήγησης Κύπρου- συνενώνει-για φέτος-τις διοργανώσεις και προσκαλεί τους φίλους του είδους να αποτελέσουν μέρος της αφηγηματικής γιορτής και των ταξιδιών στον κόσμο των προφορικών ιστοριών παρακολουθώντας 15λεπτες αφηγήσεις από τους συμμετέχοντες αφηγητές και τις συμμετέχουσες παραμυθούδες.
Στη λογική των θεματικών φεστιβάλ που ακολουθείται τα τελευταία χρόνια (πχ 6ο Φεστιβάλ Παραμυθιού Κύπρου 2019 "Με χίλιους τρόπους θα το πω", 5ο Φεστιβάλ Παραμυθιού Κύπρου 2018 "Ο βασιλιάς στο σπίτι του, ψωμί, κρασί και λάδι" 3ο Φεστιβάλ Αφήγησης Κύπρου "Παραλογές" 2018) το φετινό 7ο Φεστιβάλ Παραμυθιού και Αφήγησης 2021 έχει κεντρικό του θέμα:
"Αντικατοπτρισμοί της Αγάπης"
Κύπρος ως Αφροδίτη ή ο έρωτας ως η μόνη πατρίδα της ψυχής μας.
Στο αφηγηματικό διήμερο συμμετέχουν εκπρόσωποι της ανώνυμης προφορικής λογοτεχνίας από την Ελλάδα και την Κύπρο από όλες τις γενιές των αφηγητών, από της πρώτης γενιάς του μακρινού 1990 (Σ. Πελασγός) της δεύτερης γενιάς-αρχές του 2000 (Δ.Β. Προύσαλης) και επόμενες φουρνιές κατοπινών αφηγητών/τριών που επάξια κινούνται στο χώρο πλουτίζοντας με την ποιότητά και την άποψή τους τη διαδρομή προς τη συνάντηση με το παραμυθόφιλο κοινό όπως και πρόσφατοι απόφοιτοι όμορων εκπαιδευτικών κύκλων καθώς και αφηγήτριες εκπρόσωποι από την αγαπημένη Κύπρο που πρωτοστατούν στη γνωριμία του είδους με το πλατύ κυπριακό ακροατήριο.
Συγκεκριμένα παίρνουν μέρος αλφαβητικά οι:
Αγγελική Αγαλιανού-Θοδωρής Παπιώτης (μουσικός), Δωρίτα Βοσκαρίδου, Πάμπος Βοσκαρίδης, Κάτια Καντούρη, Γεωργία Λεμπέση, Δημοσθένης Χαρούλης, Ελένη Μπασδάρα, Αντωνία Μπατσαλή- Παναγιώτης Βερνάρδος (μουσικός) (Παραμυθωνία), Νένα Μπούρα, Χαράλαμπος Μπουρέκας, Στέλιος Πελασγός, Δημήτρης Β. Προύσαλης-Φίλιππος Πλακιάς (μουσικός), Κωνσταντία Τσαλαπατάνη, Στέλλα Τσίγγου, Λουίζα Χανδακάρη και Ελεάνα Χατζάκη
Το ενδιαφέρον πρόγραμμα των αφηγήσεων εμπλουτίζεται από εργαστήρια μέσω διαδικτυακής σύνδεσης το Σάββατο 23/1/2021 ώρες 11.00-13.00 από τον Δημήτρη Β. Προύσαλη "Δίνοντας αέρα στα λόγια: Από το κείμενο στο ζωντανό λόγο" Μικρά και μεγάλα μυστικά για την επαναπροφορικοποιηση του παραμυθιακου λόγου στην πορεία προς την αφήγηση. και Στέλιο Πελασγό (Κυριακή 24/1/2021 ώρες 11.00 Η συμμετοχή παρακολούθησης των αφηγήσεων είναι δωρεάν και μπορεί να γίνεται από:
Τη σελίδα ΠΑΡΑΜΥΘΟΔΡΟΜΙΟ του Facebook και από το κανάλι Τεχνοδρόμιο Κέντρο Λόγου και Τεχνών στο YouTube
Πληροφορίες και εγγραφές για τα εργαστήρια του Σαββατοκύριακου στο info@technodromio.org
Το Πρόγραμμα του 7ου Φεστιβάλ Παραμυθιού & Αφήγησης Κύπρου 2021
Χορηγοί:
Πολιτιστικές Υπηρεσίες Υπουργείου Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και
Νεολαίας,
mpec και Acute Advisory Services
Σάββατο 9 Ιανουαρίου 2021
"Όσα μύθια, όλα αλήθεια!" -Ένα ντοκιμαντέρ για την προφορική αφήγηση
Η διαδικτυακή περιήγηση πολλές φορές σου αποκαλύπτει ενδιαφέροντα οπτικά ή ακουστικά αρχεία που ξεχνιούνται από το χρόνο, αλλά βρίσκονται πάντα αναρτημένα σε διαδικτυακές πλατφόρμες μια παρακαταθήκη της ανθρώπινης δραστηριότητας που νικά το χρόνο και το χώρο-σαν τα λαϊκά παραμύθια- μέχρι να καταργηθεί το πλαίσιο φιλοξενίας τους.
Στο φως ήρθε λοιπόν ένα ντοκιμαντέρ που γυρίστηκε από κάποιους μεταπτυχιακούς φοιτητές και δασκάλους το 2010, με θέμα το λαϊκό παραμύθι και την αφήγησή του. Το ντοκιμαντέρ "Όσα μύθια, όλα αλήθεια" γυρίστηκε στα πλαίσια του μαθήματος "Σχεδιασμός και παραγωγή εκπαιδευτικού βίντεο" του ΔΠΜΣ, του Διατμηματικού Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών, στα πλαίσια της θεματικής ενότητας-αντικειμένου "Τεχνολογία της Επικοινωνίας και της Πληροφορίας για την Εκπαίδευση" με επόπτη τον καθηγητή Βασίλη Κοσμόπουλο και Ομάδα Παραγωγής τους: Βασιλική Αλεφαντινού, Αλέξανδρο Αναστασόπουλο, Ελευθερία Μαλισιόβα, Ευθαλία Μουχτάρη, Κωνσταντίνο Ντεκώ και Αγγελική Χατήρα.
Πρωταγωνιστές του παρόντος οπτικοακουστικού υλικού είναι άνθρωποι που αποτέλεσαν την πρώτη γενιά των νεο-αφηγητών στον ελλαδικό χώρο, ο Στέλιος Πελασγός, η Σάσα Βούλγαρη, η Μάνια Μαράτου, εκπρόσωποι της δεύτερης γενιάς όπως ο Δημήτρης Β. Προύσαλης, ο κουκλοπαίχτης πάνω από 40 χρόνια Τάκης Σαρρής και η γιαγιά Βασιλική Λαπούση από τον Πύργο Ιθώμης-Άγιο Ακάκιο Καρδίτσας στην οποία οφείλεται ο τίτλος του ντοκιμαντέρ καθώς και μια δασκάλα μέλος της Ομάδας παραγωγής που δυστυχώς δεν μπορώ να ανακαλέσω το όνομά της.
Το ντοκιμαντέρ, αν και ερασιτεχνικό-δηλαδή φτιαγμένο από μη επαγγελματίες γνώστες του είδους, αλλά στα πλαίσια δημιουργίας ενός εκπαιδευτικού υλικού- έχει μια σημαντική προσφορά, καθώς στη ροή του καταπιάνεται με τη μεταφορά-κατάθεση απόψεων και γνωμών για το λαϊκό παραμύθι και την αφήγησή του από την εμπειρία των συμμετεχόντων προσώπων, αφού αναφέρεται σπονδυλωτά σε θέματα όπως:
α) στη λειτουργία του παραμυθιού μέσα στην κοινότητα
β) στην τεχνική και τα μέσα της αφήγησης
γ) στο παραμύθι και την εκπαίδευση
δ) στο θεραπευτικό ρόλο του παραμυθιού
ε) στον κοινωνικό ρόλο του παραμυθιού
στ) στην κούκλα και το παραμύθι
Παρουσιάζονται αποσπάσματα από αφηγήσεις:
α) στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης στο Κολωνάκι (Σάσα. Βούλγαρη),
β).στην 5η Γιορτή Παραμυθιών το 2007 στην Κέα (Στέλιος Πελασγός, Ben Haggarty),
γ) στον Παραμυθώνιο του 2010 στο Λόφο του Φιλοπάππου (Μάνια Μαράτου),
δ) στις Βραδιές Παραμυθιών ΚΕΘΕΑ το 2010 στην Πλατεία Αμερικής (Δημήτρης Β. Προύσαλης),
ε) αποσπάσματα από την παράσταση "Τα τρία γουρουνάκια" του Θεάτρου της Κούκλας
(Τάκης Σαρρής, Μίνα Σαρρή, Σοφία Σαρρή) στα Κάτω Πατήσια
στ) αφηγήσεις από το 10ο Δημοτικό Σχολείο Καλλιθέας.
Στο παρόν υλικό ο γράφων έχει τη χαρά να αφηγείται δύο ολόκληρες ιστορίες: Σε σπονδυλωτή διακοπτόμενη ροή, ανάμεσα στις θεματικές ενότητες του ντοκιμαντέρ, το λαϊκό παραμύθι "Ο Ξυλοκόπος και το λιοντάρι" (Κύπρος) και "Ο παραμυθάς στην άκρη του Κόσμου (Περσία).
Σε συνθήκες πανδημίας λόγω Covid 19 και μεταλλαγμένων στελεχών του (των ιών ή και των κυβερνήσεων...), η κοινωνική λειτουργία-σημασία της αφήγησης μπορεί να υπονομεύεται λόγω απουσίας του φυσικού πλαισίου συναντήσεων, που είναι η ζωντανή κοινότητα απεύθυνσης του παραμυθά, αλλά η ανάγκη να ακούγονται ιστορίες ξεπερνά τα μέσα δια των οποίων αυτές κοινωνούνται στην παρούσα πραγματικότητα και στις υφιστάμενες συνθήκες. Η αναγκαιότητα τού "Να ακούγονται οι ιστορίες" υπερτερεί τού "Πώς ακούγονται οι ιστορίες;" Τα αναφερόμενα από τις παρούσες μικρές "συνεντεύξεις", αν και ακούστηκαν 10 χρόνια πριν, το 2010 (σε παραγωγή του 2011), σε καμιά περίπτωση δε χάνουν τη σημαντικότητά τους, αφού αφορούν διαχρονικά ποιοτικά γνωρίσματα του λαϊκού παραμυθιού και συστατικά στοιχεία της ζωντανής προφορικής αφήγησης.
Ολόκληρο το βίντεο που προέκυψε από την ενδιαφέρουσα καταγραφή δέκα χρόνια πριν -το μακρινό και αλλιώτικο 2010- διάρκειας 26.07 λεπτών, μπορεί κανείς να το δει ολόκληρο αν πληκτρολο-γήσει στο google και στη διεύθυνση:
https://vimeo.com/24716485
Παρασκευή 8 Ιανουαρίου 2021
"Μόνο αυτό μην ευχηθείς!" Παραμύθι λαϊκό στη Νοηματική Γλώσσα-Storiesonair-Δημοτική Βιβλιοθήκη Πτολεμαΐδας
Τετάρτη 6 Ιανουαρίου 2021
Συνέντευξη στο webradio STORIESONAIR της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Πτολεμαΐδας
Ιανουάριος 2021
Συνέντευξη στη Σοφία Καλμανίδου STORIESONAIR, Σάββατο 2 Ιανουαρίου 2021
-Καλώς ορίσατε στις ιστορίες στον αέρα! Καλώς ορίσατε στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Πτολεμαΐδας. Είναι μεγάλη η χαρά και η τιμή να σας έχουμε σήμερα μαζί μας! Η προσπάθειά μας να συγκεντρώσουμε ένα αναλόγιο ιστοριών και παραμυθιών με κέντρο την ευχή θα ήταν αδόκιμη αν δεν την αγκαλιάζατε και δεν της δίνατε υπόσταση με την παρουσία σας. Σας είμαστε βαθειά ευγνώμονες…
-Καλώς ανταμωθήκαμε, διαδικτυακά!
-Ας ξεκινήσουμε την συζήτησή μας από τον πυρήνα όλου αυτού του εγχειρήματος. Από την ευχή όπως την συναντάμε στην λαϊκή παράδοση και τα παραμύθια. Τι ακριβώς εκφράζει η ευχή, τι δύναμη κρύβει και τι μπορεί να μας αποκαλύπτει για τον άνθρωπο και τον κόσμο του;
-Ως έκφραση του λαϊκού ανθρώπου μαζί με τις κατάρες-αρνητική όψη της ευχής- οι ευχές μοιάζουν με μικρές επωδές (ξόρκια) και γίνονται στοιχεία-φράσεις μέσα από τα οποία αποκαλύπτεται η σκέψη του κάθε λαού, οι αντιλήψεις και οι κοινωνικές συνθήκες ζωής του, που ασκούν επιρροή και διαμορφώνουν τον ψυχολογικό και συναισθηματικό του κόσμο. Χρησιμοποιούνται σε στιγμές ψυχολογικών φορτίσεων, εξάψεων και συγκινήσεων και η λογική της έκφρασής τους επιθυμεί να ζητήσει την πραγμάτωση ή εκπλήρωση μιας θετικής ή αρνητικής ενέργειας μέσα από το μαγικό λόγο, αφού το ίδιο το πρόσωπο αδυνατεί από μόνο του να πράξει την επιθυμούμενη μεταβίβαση. Η παρουσία των ευχών είναι διαχρονική και σύμφυτη με την ανθρώπινη ζωή από την αρχαιότητα και καθορίζονται από το χρόνο, τη στιγμή του βίου, τη συγκυρία, τη διάθεση και τη συνθήκη μέσα στην οποία εκδηλώνονται. Εκφράζουν τόσο την καθημερινότητα, τις ανάγκες και ιδιαιτερότητες που αυτή παρουσιάζει, όσο επίσης τις ξεχωριστές στιγμές που παίρνουν έναν πιο επίσημο και γιορταστικό χαρακτήρα στην ατομική ή συλλογική ζωή του ανθρώπου.
-Επιλέξατε κύριε Προύσαλη μία ιστορία από το Ινδικό έπος Μαχαμπαράτα. Με ποια κριτήρια κάνατε αυτή την επιλογή;
-Η επιλογή της συγκεκριμένης ιστορίας έχει καθαρά συμβολικό χαρακτήρα. Ουσιαστικά θέλει να μεταφέρει το μήνυμα της δύναμης της αγάπης, αλλά κυρίως τη δύναμη της ζωής που επιθυμεί να στεριώσει νικώντας τον Θάνατο. Το έμπα του καινούργιου χρόνου που αριθμολογικά προσδιορίζεται ως 2021, η συγκεκριμένη ιστορία φέρνει στις παρούσες συνθήκες της πανδημίας την ευχή, να νικήσει η δύναμη της ζωής-με την επιμονή και τη δύναμη που οφείλει να επιδείξει ο άνθρωπος: Τη συνειδητή του στάση απέναντι στην απειλή που σκορπά κυριολεκτικά αλλά και μεταφορικά το θάνατο σε ένα πλήθος μορφών της ζωής του,ψυχικά, συναισθηματικά, κοινωνικά, επικοινωνιακά, παραγωγικά, οικονομικά. Ένας παραμυθάς είναι ένας κοινωνικός συνομιλητής και οφείλει να τοποθετείται για όσα συμβαίνουν στο σήμερα, βγαίνο-ντας στο κέντρο του λόγου και μιλώντας μέσα από ιστορίες που διαλέγει.
-Θα θέλαμε να κάνουμε μια μικρή αναδρομή στην πλούσια αφηγηματική σας πορεία και να σας ρωτήσουμε πότε ξεκινήσατε να λέτε παραμύθια;
-Ξεκίνησα την αφήγηση συγκροτημένα και με επαγγελματικές βλέψεις το 2003, μετά από ένα σεμινάριο στην Αθήνα. Πριν από τότε έλεγα μέσα στην τάξη ιστορίες ως δάσκαλος με διάφορες αφορμές που συνδέονταν με τα μαθήματα και τις διδακτικές ανάγκες κάθε φορά, αλλά σίγουρα όχι με το βάθος και τη συνείδηση που απέκτησα αργότερα. Κυρίως μέσα από την ανάγκη να βρω ένα εκπαιδευτικό εργαλείο. Δεκα-οκτώ χρόνια μετά, έχω μεταπτυχιακό δίπλωμα στη Λαογραφία με θέμα την αφήγηση και είμαι Υπ. Δρ Λαογραφίας του ΠΤΔΕ ΕΚΠΑ με θέμα την αναζήτηση της ταυτότητας του αφηγητή, από τους παραδοσιακούς λαϊκούς στους σύγχρονους αφηγητές. Μιλώ επιστημονικά σε συνέδρια έχω κυκλοφορήσει, δεκαοκτώ συνολικά βιβλία με παραμυθολογικό περιεχόμενο, με πιο πρόσφατο τη συλλογή «Παραμύθια λαϊκά για να σώσουμε το Μεγάλο μας Σπίτι: Ιστορίες οικολογικής ευαισθητοποίησης», θύμα της καραντίνας, αφού απόμεινε αιχμάλωτο εντός βιβλιοδετείου: Αυτό δεν μπορεί να κυκλοφορήσει κι εμείς δεν μπορούμε να το χαρούμε. Από τη Δευτέρα 4 Ιανουαρίου στον ιστότοπο των εκδόσεων www.evmarosbooks.gr και στο βιβλιοπωλεία όποτε αυτά ανοίξουν.
-Ποια ήταν μέχρι τότε η σχέση σας με τα παραμύθια;
-Ήταν ακούσματα οικογενειακά, ιστορίες του Αισώπου από τον πατέρα μου, μια θεία παραμυθού στο χωριό και αφηγήσεις κάτω από την κληματαριά τα καλοκαίρια και διαβάσματα ως παιδί και ενήλικος. Πήρα ως δώρο την πρώτη μου συλλογή με τέτοιες ιστορίες το 1973. Ήμουν οκτώ ετών. Λεγόταν «Ιστορίες σαν παραμύθια» της Φανής Παπαλουκά από τις εκδόσεις ΑΣΤΕΡΟΣ, κυκλοφορεί ακόμα.
-Τι σημαίνει παραμύθι για τον Δημήτρη Προύσαλη και τι αφήγηση;
-Σημαίνει καράβι και ταξίδι μαζί, μια ματιά στο άθωρο που νίκησε το χρόνο και ξεπέρασε τα στενά όρια τοπογεωγραφικών συντεταγμένων κουβαλώντας σοφία και δύναμη. Ένας χάρτης πορείας πάνω στα μονοπάτια της ανθρώπινης εμπειρίας που σου θυμίζει τι όμορφο είναι να είσαι άνθρωπος αλλά και πόσο δύσκολο είναι να κρατήσεις την ανθρωπιά σου.
-Αν μπορούσατε να ξεχωρίσετε μια εμπειρία αφήγησης από τις τόσες που έχετε στο ενεργητικό σας, ποια θα ήταν αυτή;
-Το 2007 είμαι καλεσμένος σε ένα νηπιαγωγείο στα Άσπρα Σπίτια Βοιωτίας. Κάθομαι στο μαξιλαράκι μου ανάμεσα στα πιτσιρίκια κι ένας μικρός με ρωτά: «Πού είναι το βιβλίο σου; Η κυρία μας μάς διαβάζει από βιβλίο». Εγώ του απαντώ: «Εγώ θα σας τα πω με το στόμα, απέξω». Γυρίζει λοιπόν και λέει στα άλλα παιδιά: «Χα, χα! Αυτός είναι μεγάλος και δεν ξέρει να διαβάζει!»
-Είσαστε εμπνευστής της μεγάλου Φεστιβάλ Αφήγησης «Παραμύθια και Μύθοι στου Κένταυρου τη ράχη». Μιλήστε μας για όλα αυτά τα θαυμαστά που συμβαίνουν στο Πήλιο κάθε Αύγουστο.
-Πριν από δέκα χρόνια, το 2011, συναντηθήκαμε δυο φορείς από το χωριό μου στο Πήλιο, ο Πολιτιστικός Σύλλογος Αγίου Γεωργίου Νηλείας «Ο Κένταυρος» και η Πήλιον Όρος, και η αγάπη για τον τόπο μου ανταμώθηκε με την αγάπη μου για τις προφορικές ιστορίες. Το δοκιμαστικό τριήμερο έγινε 7ήμερο και εσχάτως 9ήμερο, όπου συναντιούνται οι ιστορίες από τις προφορικές παραδόσεις του κόσμου, μύθοι, θρύλοι, έπη, παραμύθια, συναξάρια, παραδόσεις. Τα παραμύθια απαντούν τη μουσική, γίνονται παράλληλες εκδηλώσεις με εκθέσεις καλλιτεχνών-δημιουργών, προβολές ταινιών, εργαστήρια, επιστημονικές εισηγήσεις, διαδρομές με το τραίνο, και δημιουργούν όμορφες εμπειρίες ζωής αφού συνδυάζονται με ατμοσφαιρικές γωνιές του χωριού. Γεφύρια, ξωκλήσια, βρύσες, καφενεία, μουσεία, οι σταθμοί του τοπικού Μουντζούρη, περιβόλια, και αυλές σπιτιών, ανοίγουν την αγκαλιά τους για να υποδεχτούν τους φίλους των λαϊκών παραμυθιών και της αφήγησής τους με δωρεάν είσοδο. Ήδη δρομολογούμε το 11ο την περίοδο 1-8 Αυγούστου 2021
-Μας έχετε προσφέρει πολλές κι αξιόλογες συλλογές παραμυθιών αλλά θα ήθελα να σταθώ στη συλλογή με τίτλο: «Παραμύθια λαϊκά ενάντια σε δύσκολους καιρούς». Οι περίπου σαράντα ιστορίες τους προέρχονται από την προφορική παράδοση των λαών του κόσμου και κατηγοριοποιήθηκαν σε τρία κεφάλαια: «Παραμύθια για να συλλογάσαι», «Παραμύθια για να ελπίζεις» και «Παραμύθια για να πράττεις». Ποια δύναμη θελήσατε να ενεργοποιήσετε μέσα από την επίκαιρη αυτή συλλογή;
-Θέλησα να ενεργοποιήσω τη δυναμική του ανθρώπινου λόγου που κουβαλά τη συλλογική εμπειρία του κόσμου μέσα από υποθέσεις φανταστικών προσομοιώσεων, αυτές που μέσα από ψέματα μεγάλα αντανακλούν όμως πραγματικές ανθρώπινες σχέσεις και συμπεριφορές στην κατεύθυνση μιας πορείας προς το φως. Όπου υπάρχει άνθρωπος υπάρχουν προβλήματα, αλλά λέει ένα παραμύθι τσιγγάνικο πως ο Θεός έδωσε στον άνθρωπο την υπομονή… Να συλλογάσαι, να ελπίζεις, να πράττεις είναι μια ικανή και αναγκαία μαγιά, ένα χαρμάνι σοφίας, για να αντιμετωπίζεις το παρόν και το μέλλον με αισιοδοξία κάτω από την σκέψη πως όλα είναι παροδικά αλλά αφήνουν πολύτιμα κατασταλάγματα για αναστοχασμό.
Θα κλείσουμε την ενδιαφέρουσα κουβέντα μας με μία ευχή. Ποια είναι η ευχή του Δημήτρη Προύσαλη για την καινούργια χρονιά;
-Το χωραφάκι του νέου χρόνου το άσπαρτο να φέρει πλούσιες και ουσιαστικές συγκομιδές για όλου του κόσμου τις σπορές. Ότι σπείρει ο καθένας, θα θερίσει. Αν δεν θυμάται προς τα πού θέλει να πάει ας μην ξεχάσει από πού έρχεται και τότε σίγουρα το δρόμο του θα τον ξαναβρεί…
Συνέντευξη στην Εφημ. ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ της ΚΥΡΙΑΚΗΣ του Βόλου Ιανουάριος 2021
Ευρεία κοινωνική δραστηριότητα αναπτύσσει ο Δημήτρης Προύσαλης σε ευπαθείς ομάδες
Παραμύθια σε δύσκολους καιρούς αφηγείται, κυριολεκτικά, ο Δημήτρης Προύσαλης, εκπαιδευτικός ειδικής αγωγής από τον Αγιο Γεώργιο Νηλείας, «ψυχή» της μη κερδοσκοπικής «Παραμύθια και Μύθοι στου Κένταυρου τη ράχη», προσφέροντας βάλσαμο ψυχής σε ευπαθείς ομάδες. Με την βοήθεια του διαδικτύου, ακόμη και σε καιρό καραντίνας, προσεγγίζει με ευαισθησία και ισχυρό αίσθημα κοινωνικής προσφοράς, άτομα διαφόρων ηλικιών, ενήλικες και παιδιά, ανοίγοντας παράθυρο ελπίδας.
«Ψυχή» του φεστιβάλ «Παραμύθια και μύθοι στου Κενταύρου τη ράχη», δίνει δυναμικό παρών στο πεδίο του εθελοντισμού και της κοινωνικής προσφοράς, επισημαίνοντας στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ ότι «η συνεργατική συνάντηση φυσικών προσώπων με συλλογικούς φορείς, όπως τον Πολιτιστικό Σύλλογο Αγίου Γεωργίου Νηλείας «Ο Κένταυρος» και την ΠΗΛΙΟΝ ΟΡΟΣ, δημιουργεί τα τελευταία δέκα χρόνια μια αξιοσημείωτη κινητικότητα που εκπορεύεται από την πίστη στην αξία του λαϊκού πολιτισμού και δρομολογεί μια πολύμορφη δραστηριότητα σε πολλά διαφορετικά επίπεδα και χώρους».
Στις δραστηριότητες κοινωνικής - ανθρωπιστικής παρέμβασης συμπεριλαμβάνεται η συνεργασία με την ΑΜΚΕ ΙΑΣΙΣ, έναν Φορέα Ψυχικής Αγωγής και Εκπαίδευσης, ο οποίος υποστηρίζει ψυχοκοινωνικά ευπαθείς κοινωνικές ομάδες και παρέχει εκπαίδευση σε επαγγελματίες των ανθρωπιστικών επιστημών.
Στο πρόγραμμα «Παραμύθια ενάντια σε δύσκολους καιρούς», με αφηγητή τον Δημήτρη Προύσαλη, συμμετέχουν 15 ενήλικοι με ψυχικά προβλήματα που συναντώνται διαδικτυακά μία φορά την εβδομάδα, για να παρακολουθήσουν αφήγηση με στοχευμένο θεματικό άξονα ανά μήνα. «Οι ψυχολόγοι και κοινωνικοί λειτουργοί του φορέα, διευθύνουν τη συζήτηση που αναδύεται από τις σκέψεις και τις γνώμες των συμμετεχόντων και εκμαιεύεται ένα συνολικό συμπέρασμα, παίρνοντας υπ’ όψη τους προβληματισμούς της ομάδας. Στην αναστοχαστική διαδικασία λαμβάνει μέρος και ο αφηγητής» εξηγεί ο Δημήτρης Προύσαλης.
Η συνεργασία ξεκίνησε με χρονική έκταση τριών μηνών, από τον Δεκέμβριο του 2020 μέχρι τον Φεβρουάριο του 2021, με συγκινητική ανταπόκριση να καταγράφεται από την πλευρά των συμμετεχόντων.
Για παιδιά και εφήβους
Η άδηλη συμβουλευτική - θεραπευτική λειτουργία του παραμυθιού, εξάλλου, υπήρξε μια βασική συνιστώσα του Προγράμματος Κοινωνικής Δράσης «Τα παραμύθια του Εθνικού» με επίφαση την ψυχαγωγία, που υλοποιήθηκε στην πενταετία 2015 - 2020 και απευθύνονταν σε ευπαθείς ομάδες όλων των ηλικιών και χαρακτηριστικών.
Ομάδες ΑμεΑ παιδιών, εφήβων και ενηλίκων, κακοποιημένα και ορφανά παιδιά, παιδιά που έχουν βρει φιλόξενη αγκαλιά στο «Χαμόγελο του παιδιού», άτομα τρίτης ηλικίας σε ιδρύματα και φορείς βοήθειας ανθρωπιστικής, ιδρύματα κλειστής και ανοιχτής φροντίδας, πρόσφυγες, άτομα και ομάδες σε απεξάρτηση, εκπαιδευτικοί φορείς κατάρτισης και επιμόρφωσης για την επανένταξη ευπαθών ειδικών ομάδων, ωφελήθηκαν τα μέγιστα από το συγκεκριμένο πρόγραμμα, όπου συμμετείχε ο Αϊγιωργίτης προφορικός αφηγητής, ως εκπρόσωπος της μη κερδοσκοπικής εταιρίας «Παραμύθια και Μύθοι στου Κένταυρου τη ράχη».
Θεραπευτική η αφήγηση
Θεραπευτική η προφορική αφήγηση, ειδικά στην περίοδο της πανδημίας, με τον κ. Προύσαλη να επισημαίνει ότι: «Η λειτουργία της αφήγησης θεραπευτικά, είναι παμπάλαιη και διαχρονική. Στην Ιλιάδα ήδη ο Ομηρος αναφέρει πως οι πληγωμένοι Αχαιοί γίνονταν καλά με την αφήγηση μύθων, ο Κασομούλης στα απομνημονεύματά του αναφέρει την αφήγηση μύθων από τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη πριν την επερχόμενη μάχη και μετά από αυτήν. Η Ε. Φραγκάκη, μιλά για τη χρήση της αφήγησης παραμυθιών στα κρητικά εκστρατευτικά συντάγματα μετά τις μάχες στο μικρασιατικό μέτωπο ως μέσο για το μέρωμα της ανταριασμένης ψυχής των στρατιωτών».
Παράλληλα, υπογραμμίζει ότι υπάρχουν εξαιρετικές ιστορίες που εκπλήσσουν για την αμεσότητα και τη θεματική τους συμβατότητα, με αυτό που ζει ο κόσμος μας στην πανδημία. «Κι αυτό θα περάσει…», «Κάνω αυτό που μου αναλογεί» είναι ορισμένοι τίτλοι ιστοριών που ανοίγουν δρόμους ελπίδας και είναι εξαιρετικά επίκαιρες στην περίοδο της πανδημίας.
Ως εκπαιδευτικός ειδικής αγωγής αναπτύσσει δημιουργικούς δρόμους επικοινωνίας με τους μαθητές του και όπως επισημαίνει «ο χρόνος είναι πολύ πιεστικός στο τμήμα ένταξης όπου εγώ υπηρετώ. Η προτεραιότητα δίνεται σε άλλες επικεντρώσεις καθαρά παρεμβατικού τύπου σε επίπεδο διορθωτικής διδασκαλίας. Κάποιες φορές αξιοποίησα την αφήγηση λαϊκών παραμυθιών για να απαλύνω την ένταση ορισμένων μαθητών, να τους βοηθήσω μέσω της ενσυναίσθησης να αντιληφθούν και να κατανοήσουν λάθη στην επιθετική συμπεριφορά τους προς συμμαθητές τους».
Η πανδημία, ωστόσο, του στέρησε την ζωντανή επαφή μαζί τους, όπως ομολογεί.
Γενναιόδωρη κοινωνική προσφορά
Προφορικός αφηγητής με διαρκή διάθεση προσφοράς, συνεργάστηκε με το Διαπολιτισμικό Κέντρο του Ελληνικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες «Πυξίδα», πραγματοποιώντας εβδομαδιαίες αφηγήσεις τον Ιανουάριο του 2020 με τον τίτλο «Παραμύθια Πυξίδα του Κόσμου, παραμύθια πορεία στον κόσμο» σε κεντρικό αθηναϊκό βιβλιοπωλείο.
Συμμετείχε, επίσης, σε φεστιβάλ με πανελλαδικό και διεθνή χαρακτήρα, πήρε μέρος στη δράση «Ιστορίες μιας ανάσας και στοχασμοί για την προφορική αφήγηση», που διοργάνωσαν το Εργαστήριο Λόγου και Πολιτισμού του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και ο Πανελλήνιος Ομιλος Φίλων Αφήγησης, τον περασμένο Ιούλιο και σε δεκάδες ακόμη δραστηριότητες, με φορείς εγνωσμένης αξίας, καταθέτοντας, μέσα από την δραστηριότητά του, καινοτόμες προτάσεις που ενσωματώνουν την προφορική αφήγηση στην εκπαίδευση.
Συγγραφική προσφορά για καλό σκοπό
Σύμφυτη η αφηγηματική και συγγραφική του διαδρομή με την μη κερδοσκοπική εταιρεία «Παραμύθια και μύθοι στου Κενταύρου τη ράχη», που αποτελεί την συνάντηση φυσικών προσώπων με τον Πολιτιστικό Σύλλογο Αγίου Γεωργίου Νηλείας «Ο Κένταυρος» και την «Πήλιον Ορος».
Πολυγραφότατος με έντονη συγγραφική δραστηριότητα, επιμελήθηκε τη συλλογική έκδοση «Μύθοι, Θρύλοι, παραδόσεις σαν παραμύθια», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Απόπειρα» και είναι αφιερωμένη στο θέμα της Παγκόσμιας Ημέρας Αφήγησης του 2019 «Μύθοι-Θρύλοι-Επη».
Την σφραγίδα του φέρει επίσης η δεύτερη έκδοση της συλλογής «Παραμύθια λαϊκά ενάντια σε δύσκολους καιρούς», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Εύμαρος», και τα έσοδα του Αϊγιωργίτη συγγραφέα Δημήτρη Β. Προύσαλη παραχωρούνται ευγενικά, εσαεί, στον Σύλλογο Μεταμοσχευμένων Καρδιάς - Πνευμόνων «Η Σκυτάλη».
Ανάλογη η κοινωνική «αποστολή» της έκδοσης «Παραμύθια λαϊκά βγαλμένα απ’ της ζωής το Αχ!», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Λογό – τυπο», όπου τα έσοδα του συγγραφέα, εσαεί, παραχωρούνται ευγενικά στον Σύλλογο Γονιών Παιδιών με Νεοπλασματική Ασθένεια «Φλόγα».
Επίσης και στην έκδοση «Παραμύθια λαϊκά για να σώσουμε το Μεγάλο μας Σπίτι: Ιστορίες οικολογικής ευαισθητοποίησης», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Εύμαρος», τα έσοδα του ιδίου συγγραφέα παραχωρούνται, ευγενικά, εσαεί στο Ιδρυμα «Ασπρες πεταλούδες» του Βόλου.
Στόχοι για την καινούργια χρονιά
Με σημαντική προφορά στη λέσχη αφήγησης της Αθήνας, δεν παραλείπει να υπογραμμίσει ότι: «Στηρίζουμε επίσης την αντίστοιχη λέσχη αφήγησης Βόλου με τη συνεργασία της Μαγνήτων Κιβωτός που κι αυτή διέκοψε τη λειτουργία της».
Σε πείσμα της πανδημίας, συνεχίζει τις δημιουργικές του δραστηριότητες, με την βοήθεια του διαδικτύου.
«Η καινούργια χρονιά ξεκίνησε με την συμμετοχή του Κένταυρου στη διαδικτυακή πρωτοβουλία της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Πτολεμαΐδας «Ιστορίες στον Αέρα-Storiesonair» και τη συμμετοχή στο 7ο Φεστιβάλ Παραμυθιού και Αφήγησης Κύπρου, επίσης διαδικτυακά. Δρομολογούμε επίσης την επαναλειτουργία της Λέσχης Αφήγησης Αθήνας με υιοθέτηση σχετικής πλατφόρμας», επισημαίνει.
Εχοντας ως επίκεντρο την προφορική αφήγηση, και την διάθεση για εθελοντική προσφορά, ατενίζει με θετική σκέψη και αισιοδοξία την καινούργια χρονιά που ανέτειλε, με την ελπίδα ότι θα αποτελέσει το εφαλτήριο για την επιστροφή στην κανονικότητα, με ακόμη περισσότερες ευκαιρίες για πολιτιστική επικοινωνία.
Πλούσιο βιογραφικό
Ο Δημήτρης Προύσαλης, που κατάγεται από τον Αγιο Γεώργιο Νηλείας, σπούδασε παιδαγωγικά, γενική - ειδική αγωγή, βιβλιοθηκονομία και Λαογραφία και είναι υποψήφιος διδάκτωρ στο ΕΚΠΑ.
Ασχολείται με την έρευνα, καταγραφή και μελέτη του λαϊκού παραμυθιού από το 1999. Αφηγείται ιστορίες της λαϊκής προφορικής λογοτεχνίας από το 2003 στην Ελλάδα και το εξωτερικό και έχει συνεργαστεί με πλήθος φορέων, σωματείων και οργανισμών δημοσίων και ιδιωτικών.
Συμμετείχε σε διεθνή και πανελλήνια συνέδρια, ημερίδες, συμπόσια για τη δυναμική του λαϊκού παραμυθιού και τη σημαντικότητα της αφήγησης στην εκπαίδευση, τη θεραπεία, τον πολιτισμό, με εισηγήσεις που συμπεριλαμβάνονται στα αντίστοιχα πρακτικά.
Είναι καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Αφήγησης Πηλίου «Παραμύθια και Μύθοι στου Κένταυρου τη ράχη» με τη συνεργασία τοπικών φορέων, και του Φεστιβάλ Αφήγησης «Αθήνα... μια πόλη παραμύθια» με τη συνεργασία του ΟΠΑΝΔΑ, αφιερωμένο στην Παγκόσμια Ημέρα Αφήγησης.
Εχει εκδώσει 18 βιβλία με παραμυθολογικό περιεχόμενο, είναι συνιδρυτικό μέλος της Μη Κερδοσκοπικής Εταιρείας «Παραμύθια και μύθοι στου Κενταύρου τη ράχη» και του Σωματείου «Διαβάζοντας μεγαλώνω», και τακτικό μέλος της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας.
Κυριακή 3 Ιανουαρίου 2021
Έρθεν η ώρα μας "Παραμύθια Για να σώσουμε το Μεγάλο μας Σπίτι" στον Αέρα 105.5 FM
Στον... αέρα το νέο βιβλίο του Δημήτρη Προύσαλη