Τρίτη 19 Αυγούστου 2025 Σελίδα ΤΟΠΙΚΟ ΡΕΠΟΡΤΑΖ σ. 11
Γιόρτασε ο
Κένταυρος τα δεκαπεντάχορνα των φεστιβαλικών του ανταμωμάτων
Δεκαπέντε φεστιβαλικές διοργανώσεις γιόρτασε
τον φετινό Αύγουστο ο Κένταυρος στο διάστημα εννιά ημερών (2-10/8) μένοντας
πάντα πιστός στο αυγουστιάτικο αντάμωμά του, με τους πολυπληθείς παλιούς και
νέους φίλους και φίλες των προφορικών αφηγήσεων της άυλης πολιτιστικής
κληρονομιάς. Οι πολυήμερες, συνολικά είκοσι εννέα, εκδηλώσεις, αποτέλεσαν έναν
πολυθεματικό κορμό δημιουργώντας ένα άτυπο γαϊτανάκι εκδηλώσεων με ποικίλα
περιεχόμενα στον Άγιο Γεώργιο Νηλείας. Τελώντας υπό την αιγίδα της Παιδαγωγικής
Εταιρείας Ελλάδος και με την υποστήριξη του Πολιτιστικού Οργανισμού του Δήμου
Νοτίου Πηλίου, οι διοργανωτές, ομώνυμη με το φεστιβάλ ΑΜΚΕ «Παραμύθια και Μύθοι
στου Κένταυρου τη ράχη», Πολιτιστικός Σύλλογος Αγίου Γεωργίου Νηλείας «Ο
Κένταυρος» και ΠΗΛΙΟΝ ΟΡΟΣ με περισσή φροντίδα επιμελήθηκαν ένα πλούσιο και
ενδιαφέρον πρόγραμμα, που απευθυνόταν σε όλες τις ηλικιακές ομάδες από έξι ετών
και άνω σε παραστάσεις προφορικών αφηγήσεων που ακούστηκαν στις ατμοσφαιρικές
γωνιές του Αγίου Γεωργίου αλλά και σε άλλους επιλεγμένους τόπους: Στους
σταθμούς του Μουντζούρη, που δίνει σταθερά το «παρών» συμμετέχοντας στο
φεστιβάλ από το 2013- με την ευγενική υποστήριξη της Hellenic Train, σε
εσωτερικούς χώρους του Εικαστικού Μουσείου του γλύπτη Νικόλα Παυλόπουλου, στις
αυλές του Μουσείου Τοπικής Ιστορίας και Τέχνης, στην πάντα φιλόξενη αυλή του
παλιού δημοτικού σχολείου, αλλά και στην αγκαλιά των εκκλησιαστικών αυλών του
Αγίου Αθανασίου (1742) αλλά και του Ι.Ν. Υψώσεως Τιμίου Σταυρού στην Κάτω
Γατζέα Πηλίου παραλιακά. Τις είκοσι συνολικά προσφερόμενες αφηγήσεις συνόδευσαν
πέντε εργαστήρια για παιδιά και
ενηλίκους (σκίτσο, πιλάτες, κεραμικά, αφήγηση), καθώς και επιστημονικές
εισηγήσεις στα πλαίσια του Θερινού Σχολείου Παραμυθιών. Οι εκδηλώσεις
εμπλουτίστηκαν ακόμη από την καθιερωμένη παράλληλη έκθεση
καλλιτεχνών-δημιουργών που κάθε χρόνο από το 2012, παρουσιάζουν τις εμπνεύσεις
τους. Για το 15ο Φεστιβάλ Αφήγησης Πηλίου «Παραμύθια και Μύθοι στου
Κένταυρου τη ράχη» τα έργα τους φιλοξενήθηκαν στην αίθουσα του Πολιτιστικού
Συλλόγου Αγίου Γεωργίου ‘Ο Κέντσυρος», φέτος με προέλευση από Αθήνα- Μ. Σαμαρά,
Νίκαια-Πειραιά- Έφη Λιαλιάμου, Μέγαρα-Δ. Γουδέλης, Αλεξανδρούπολη-Γρ. Γεωργίου,
Χαλκίδα-Δ. Ψυχογυιού, Βόλο -Χρ. Γιαννακόπουλος, και Άγιο Γεώργιο-Pelion Terra). Παρουσιάστηκαν
και εκτέθηκαν στο κοινό εμπνεύσεις σε σκίτσο με περιεχόμενο αναφοράς την
περιβαλλοντική σχέση ανθρώπου-φύσης, σε κατασκευές από ύφασμα, δημιουργίες από
χαρτί (βλ. Μακέτες μικρογραφίες σπιτιών και χώρων), ποίηση σε συνοδεία σκίτσου
με χρώμα, κόσμημα, κεραμικές δημιουργίες αλλά και προτάσεις με γαστρονομικό
χαρακτήρα (γλυκά του κουταλιού, μαρμελάδες και τουρσιά).
Οι εκδηλώσεις παρουσίασαν οργανωτικά μεγάλη
επιτυχία καθώς παρατηρήθηκε η έντονη συμμετοχή ενός παραμυθόφιλου ακροατηρίου
που παρακολούθησε με αμείωτο ενδιαφέρον, και άπλωσαν χέρι πρόσκλησης στους
απανταχού θιασώτες του ανεξάντλητου κόσμου των λαϊκών παραμυθιών, οι οποίοι
ταξίδεψαν από τις γωνιές της Ελλάδας, της Μαγνησίας και της Κύπρου για να
ανταμωθούν στο βουνό των Κενταύρων. Μορφωτικοί
φορείς, οργανισμοί δήμων και πολιτιστικά
σωματεία από την Ελλάδα έδωσαν άμεσα ή έμμεσα το στίγμα της παρουσίας τους,
συναπαντώμενοι με την πολυπληθή συμμετοχή συλλογικοτήτων της Αφήγησης (Λέσχη
Αφήγησης Αθήνας, Θεσσαλονίκης) αλλά και 24 συνολικά προφορικών αφηγητών/τριών,
υπό τη μορφή των επτά συνολικά ομάδων (Παραμυθιών ΚερΑΣΜΑΤΑ, Παραμυθανθός,
Ναϊάδες, Παραμυθωνία & Μικροί Άνθρωποι, Οι Παραμυθάδες της Καβάλας, Λέσχες
Αθήνας, Θεσσαλονίκης) αλλά και των ατομικών
συμμετοχών που κέρασαν από καρδιάς τις ιστορίες της προφορικής παράδοσης
από πολλά διαφορετικά είδη της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς ( Σπ. Τσίρος
& Δ.Β. Προύσαλης-λαϊκά παραμύθια, Στ. Τσίγκου-αρχαία ελληνική γραμματεία, Κ.
Κυριακουλέα-προφορικές λαϊκές παραδόσεις και δοξασίες, Α. Μπατσαλή-αφηγηματική
προσέγγιση παραδοσιακών τραγουδιών, Ν. Βαραλής-συναξαριακές ιστορίες). Αξιόλογη και σημαντική ήταν η συμβολή της
συνοδείας μουσικών (Σπ. Τσίρος, Δ. Μάλλης, Π. Τσιρώνης, Α. Τανούρη, Κ.
Κρητικοπούλου, Λ. Προύσαλη, Μ. Ζαφείρη) που δημιούργησε ιδιαίτερη ατμόσφαιρα,
πλουτίζοντας με τα σχολιαστικά ηχοτοπία τους τις αφηγήσεις, οι οποίες στο
σύνολό τους ήταν με ελεύθερη είσοδο.
Το φετινό 15ο Φεστιβάλ Αφήγησης
Πηλίου-από το 2011, διαφοροποιήθηκε από τα προηγούμενα φεστιβάλ (2021-2024) που
είχαν αναφορά συνδεδεμένη με ιστορικά ορόσημα του Ελληνισμού, αφήνοντας ανοιχτή
θεματική πρόσκληση στους αφηγητές που συμμετείχαν, να παρουσιάσουν αφηγηματικά
παραστάσεις της αρεσκείας τους. Οι ιστορήσεις που απευθύνθηκαν σε μικτό
ακροατήριο ηλικιακά, παιδιά και όλη την οικογένεια, ακούστηκαν σε δύο
ζώνες, μεταπογευματινές ώρες και βράδυ για εφήβους και ενηλίκους. Έδωσε
για μια ακόμη φορά το στίγμα της σημαντικότητας του λαϊκού πολιτισμού μέσα από
τα παραμύθια της προφορικής παράδοσης, ως μοναδικές εμπειρίες έμπνευσης αλλά
και μέσο για την λειτουργία της φαντασιακής επίκλησης σε ταξιδέματα νοερά με
ψυχοσυναισθηματικό υπόβαθρο έχοντας ως πρόσχημα την ψυχαγωγία. Τα εργαστήρια
που φιλοξενήθηκαν συνέδεσαν με έναν τρόπο ιδιαίτερα ευρηματικό τη θεματική τους
επικέντρωση με την αφήγηση και τα λαϊκά παραμύθια: Το εργαστήρι σκίτσου του Γρ.
Γεωργίου συνδέθηκε με την αποτυπωμένη εικόνα που λειτουργεί πολυσημικά στην
παραγωγή μηνυμάτων, το εργαστήρι ευζωίας pilates της Α. Αναγνώστου ανταμώθηκε στην έναρξη και
στο κλείσιμο του με την αφήγηση αναλόγου ενέργειας παραμυθιών, η κεντρικότητα
της αφήγησης στους χώρους της οικογένειας με τη γονεϊκή της προσέγγιση και
αξιοποίηση τέθηκε με παραδείγματα και τεχνικές προτάσεις του Δ. Β. Προύσαλη, το εργαστήρι πηλού για παιδιά και γονείς
υπήρξε πρόσκληση για ταξίδι στο χρόνο της γραμμικής γραφής Β΄ με τον Χρ.
Γιαννακόπουλο, ενώ θεωρητικά και πρακτικά σεμινάρια εισαγωγικών προσεγγίσεων και
γνωριμιών για τον πολυεπίπεδο κόσμο του λαϊκού παραμυθιού, στη διαδικασία
ιστόρησης-αφήγησης του είδους πραγματοποιήθηκαν από τον αϊγιωργίτη αφηγητή της
διασποράς και υποψήφιο δρ Δημ. Β. Προύσαλη. Ανάμεσα στις επιστημονικές
εισηγήσεις στον κορμό των οποίων κινήθηκε το Θερινό Σχολείο Παραμυθιών με
θεματική τα λαϊκά παραμύθια από τα Αιγαίο μέχρι τα κύματα του Τυρρηνικού
Πελάγους συμπεριλαμβάνεται και η παρουσίαση της συλλογής «Παραμύθια λαϊκά από
τους τόπους της Ιταλίας (1836-1956)» των εκδόσεων Εύμαρος.
Σημαντικές υπήρξαν οι
παρουσίες των Λεσχών Αφήγησης, η τέταρτη συμμετοχή της Λέσχης Αφήγησης
Θεσσαλονίκης με πέντε πρόσωπα (Α. Μπατσαλή, Ε. Μπασδάρα, Σ. Ξένου, Ξ. Παναγιωτίδου, Στ. Τσίγκου), και
η Λέσχη Αφήγησης Αθήνας (Γ. Αγγελή, Ε. Γρηγορίου, Ε. Ξενάκη, Δημ. Β. Προύσαλης)
ως πραγματώσεις-υλοποιήσεις των καταστατικών της κατευθύνσεων που χρόνια
προωθεί η πηλιορείτικη ΑΜΚΕ ως ιδέα αλλά και ως λειτουργική παρουσία.
Στις μονοπρόσωπες
αφηγήσεις πρέπει να αναφερθούν η καταλυτική παρουσία του Ν. Βαραλή, βαθιού
γνώστη του κόσμου των συναξαριακών ιστοριών («Με των παραμυθιών το λόγο και των
συναξαριών τη χάρη»), η παραπομπή σε διαχρονικά ανθρώπινα θέματα ουσίας των
σχέσεων («Ορφέας και Ευρυδίκη) με την Στ. Τσίγκου. η ιδιαίτερα απαιτητική
παράσταση αφήγησης της Κ. Κυριακουλέα («Παλιές θεσσαλικές δοξασίες και
παραμύθια»), η επίκαιρη σύνδεση του φεστιβάλ με την περιρρέουσα πραγματικότητα
μέσα από την αφήγηση («Παραμύθια λαϊκά από τα χώματα της Γάζας-Να ανθίσει ξανά
η ζωή!» του Δ. Β. Προύσαλη, και η εξαιρετική αφηγηματικά παρουσία του
καλαματιανού Σπ. Τσίρου.
Οι εκδηλώσεις του 15ου
Φεστιβάλ Αφήγησης Πηλίου «Παραμύθια και Μύθοι στου Κένταυρου τη ράχη» στο
κλείσιμό τους ακολούθησαν την «παράδοση» της γαστρονομικής δράσης «Επινοώντας
το πιάτο του Κένταυρου» για έβδομη χρονιά με τις μαγειρικές δημιουργίες
γυναικών του Πολιτιστικού Συλλόγου Αγίου Γεωργίου «Ο Κένταυρος» αλλά και
παραθεριστών και ολοκληρώθηκαν στην αυλή του παλιού σχολείου την Κυριακή 10
Αυγούστου, αφού πρώρα προηγήθηκε αφήγηση από τους «Παραμυθάδες» της Καβάλας»
(Α. Ράπτη, Μ. Παπακωνσταντίνου, Α.
Τσιφλίδου). Πρέπει εδώ να τονιστεί μια ομολογουμένως πετυχημένη διοργάνωση από
την άποψη προσέλευσης του κοινού αλλά και της ποιότητας των εκδηλώσεων, αφηγηματικών
και μη. Ο σχεδιασμός και η προετοιμασία του 16ου Φεστιβάλ Αφήγησης
Πηλίου για τον Αύγουστο του 2026 έχει ήδη ξεκινήσει με την οργανωτική επιτροπή
να βρίσκεται σε κινητικότητα και ήδη οι πρώτες σκέψεις και συζητήσεις έχουν
δρομολογηθεί. Χορηγός επικοινωνίας η εφημερίδα Η ΘΕΣΣΑΛΙΑ.
